Espainiako biztanleria

• Araban,  Euskadiko gainerako biztanleria dago . Gehiena Vitoria-Gasteiz udalerrian pilatzen da. Dentsitate handienak Arabako Errioxan, Gorbeiako inguruk mendietan, haranetan eta Arabako mendietan erregistratzen dira. Gainerako lurraldean, udalerriek ez dute demografia-bolumen handirik. Laudiok besterik ez du gainditzen (Bilboko eremuarekin alderatuta 10.000 biztanleko kopurua, eta dentsitate handiak ditu.

Biztanleriaren banaketa horrek hainbat aldaketa izan ditu azken urteotan. 30.000 eta 1000.000 biztanle arteko guneetan pilatzeko joera badago ere, 5.000 biztanle baino gutxiago dituzten udalerriak hazten ari dira hiru hiriburuen deskontzentratzeko prozesuaren ondorioz.
Mugan dauden udalerrietan hainbat pilaketa-arazo daude.

2. BIZTANLERIAREN MUGIMENDU NATURALAK

1. Lehengo erregimen demografikoa bere horretan geratu zen Euskadin xx. Mendearen hasierara arte. Hazkunde naturala baxua zen: jaiotze-tasa, heriotza-
   Tasa baino pixka bat handiagoa.

2. Trantsizio demografikoa, 1900 eta 1975 urteen artean, hazkunde natural handiko garaia izan zen, eta arrazoi nagusia industrializazio-prozesua sendotu eta garatu izana izan zen. Jaiotza-tasak hainbat gorabeheratako beherakada ekarri zuen: Gerra Zibilean. Heriotza-tasak behera egin zuen garai horretan, 1928ko gripearen garaian eta Gerra Zibilean izan ezik, bizi-maila, eta garbitasun nahiz osasun-baldintzak hobetu egin zirelako.

3. Erregimen demografiko berria 1975etik aurrera hasi zen, eta hazkunde naturala baxu edo negatiboa dira ezaugarri nagusiak.

• Jaiotza-tasak beherakada handia izan zuen industria izandako beherakada handiaren ondorioz; garai bateko immigranteak zehatzearen ondorioz; eta gizartea modernizatzearen ondorioz. 1995-2008 urteen aretan, zertxobait lehengoratu zen atzerriko immigranteak iristeari esker; izan ere, umeak izateko adina zuten emakume gehiago ekarri zituen, eta jaiotze-tasa nabarmenagoa izan zen. 2008tik aurrera, berriz, behera egin zuen krisi ekonomikoak ekarritako ondorioengatik. Oso balio txikiak eman zituen.

• Heriotza-tasa kopuru baxuetan egonkortu zen. Zertxobait igo zen, biztanleria zaharrak ere gora egin zuelako. Igoera horrek hazkunde natural negatiboa eragin zuen 1991 eta 2003 urteen artean. Hortik aurrera, gorabehera txiki batzuk izan zituen; izan ere, une jakin batzuetan bizi-itxaropena areagotzearen ondorioz, heriotzak atzeratu egin ziren.