Erromaniko Arkitektura: Estiloa, Identifikazioa, eta Azterketa Estetikoa

Identifikazioa

Eraikin 1609 -1617 urtera. Estilo islamiarra-Ahmet sultanak agindu zuen eraikitzen Konstantinoplako jauregian zegoen leku berean. Santa Sofia elizaren aurrean. Azterketa formala, fundatzailearen hilobia, madrasa. Kupula zentral handi (23m diamero 43 altu), aintzikirik hainbat kupula txikiagoak eta semikupulak. Kupula handiak 4 ojiba. lau pertxinen gainean jartzen da (barrutik ikus daiteke) kupula bakoitzak hiru exedren gainean jartzen da. 6 minarete edo alminare dituena bakarra da, muezinak otoitz dei egiten zuena, Oinplano zirkularra. Haram (otoitz areto) bat eta shan (patio) bat da. Patioan iturri oktogonala bat dago. Haram handia da. 20000 azulejo urdinek kupulak eta barrualdea apaintzen dituzte. Elementu garrantzitzuena mihrab,marmolezkoa eta inskripsioz beteta. Zorua tapizez beterik dago. Estetikoa arkitektoak arkitektura otomanoaren zenbait elementu bildu arte islamiarraren elementuekin eta arte bitxia eta sortu zuen. sei minarete dituen bakarra. Amaitu zenean Mekako mezkita ere 6 minarete zituenez, asken honi zazpigarrena gehitu zioten.

Alhambrako Mokarabeen gela

Lehoien jauregian dagoena IX. mendean haisi zen eraikitzen Granadako alhambra eta xi menadean amaitu zutenarte islamiarra nazaria. Azterketa formala Behatoki bat eta patio bati sarrera ematen dio. Mokarabeak arku barneetatikdilindan daude. Arku horiek lehio germinatu baten ikus ditzakegu. Azterketa estetikoa Otoruntzak eta deialdi musikalak ospatzeko, Alhambrako geletako zan zen. Behatokitik naturaren edertasuna mirestu ahal zen. Islameko dekorazioaberlijiosoaren ezaugarri nagusia animalien eta pertonenirudirik eza zen “zuhaitzak, loreak, eta bizirik gabeko izakiak” besterik pintatzearik ez baitzegoen. Horrela, landare -motiboetan

XI. XII. Erromanikoaren barruan sailkatu

Egileen artean bi maisu ospetsu :Maisu Esteban eta Maisu Mateo egileak oro ar artisauak ziren eta eskulangile izaera izaten zuten. Azterketa formala latindar gurutzedun oinplanoa du eta hiru nabe. Girola dauka eta honek kapereak ditu inguruan, absidioloak eta dorreak transptuaren muturrean. Aurrealde nagusian bi dorre handiak dute. Harlanduz egina dago sute-arrizkuak saihesteko. Gangak honelakoak dira: nabe nagusian kanoi erdikoa; alboetako nabeek ertz-gangak dituzte. Azterketa estetikoan Donejakue bideren helmugatzat hartzen da. Frantses Bidea ere deitua, Europako bidea zen halaber. Ekialde mendebaldera, bidean zehar, erropmanikoa zabalduz joan zen eta honekin batera populazio kristaua finkatu zen. Bizitza kulturala, ekonomikoa, komertzala piztu eta sendotu ziren, jatorri ezberdinetako jende multzoak erakartzen baitzituen Donejakue erromes-bideak. erainkuntza erlijiosoa da, erromesaldirako eliza, bere ezaugarriak argi uzten duten moduan: dimentsio itzelak, transeptuaren garapena eta kaperez inguratutako girola, fededunak igarotzeko.

Erromanikoaren Garapena

Lehen erromanikoa: -X. -Italiako iparrandean, frantziako hegoaldean, katalunian.- Mosterio+Eliz txikiak.-Material apalak, eskultura gutxi. Erromaniko garaia: X. Klunyko fraideak bultzatu.- Santagoren bidea(peregrinazio elizak). Erromaniko garatua: XI.- Hirin sorreta eta garapena.- Artea hirietan garatzen da.- Katedralak. Arkitektura: Arkitektura erlikiosoak: Elizak eta monasterioak. Lehio gutxi eta txikiak(eraikin ilunak) Materiala: harria, Harlanduxkua (pobrea), Harlandua. Hormak: lodiak eta kontrahormekin. Sustengatuetan: zirkulu erdiko arkuak, kanoi erdiko ganga gerrikaduna, zirkulu laurdeneko ganga. -Kupulak: Maskorren gaieko kupula. gurutzadun gainean zimborio dorrea, oin karratuam maskorren kupula. Bakuak: estuak eta luzeak.- batzuetan bikoitzak, turuta itxurakoak. Ateak: Puntu erdikoak: Arkiboltak, ditela, ate zangoa, parteluza, timpanoa, barruan; pantokratoak, mandorlak eta tetramorfoak. Apainduak: Erliebeak.- Gai geometrikoa (ajedratua, biateak, zig zag, zerra hortzak, klaboak, landeraka, geometrikoak)

ESKULTURA

Antinaturalismoa proporzio gabeak, sakontasunik ez, simetriako joera. Gai erlijiosoak: Azken juizioa. Sinbolismoa: ikasbide bat feedei komunikatzeko. Espresionismoa desitxuratze aproposak egiten dira interpretazioa errazteko. Zurruntasuna: pertsoanien esanahi erlijiosoa adierazi nahi da. Gizakiekiko urruntasuna markatuz. Markoaren legea