Eraginkortasuna Irakaskuntzan: Printzipioak, Estrategiak eta Helburuak

1-Zer da eraginkortasuna irakaskuntzan? Noiz gara eraginkorrak?-Ditugun baliabideen erabilera gorenarekin lortzen da. Denbora eta ikasketa mailak hartu behar dira kontuan. Barneratze maila altua denean, denborarekiko ekonomikoa denean eta pertsona askorengan eragiten duenean (indibidualizazio eta inklusio printzipioak) eraginkorrak gara.

2-Oinarri hezitzaile orokorrak azaldu. Norbere burua ezagutzeko irakaskuntza: GHak gure muga eta gaitasunari buruzko informazioa eskaintzen digu. Irakaskuntza aktiboa: Ikasle pasiboen aldean, irtenbide eta emaitzen bila aktibo izatea. Irakaskuntza emantzipatzailea: ikasleari, bere nortasun, maila ebaluatibo eta materiaren ezagutzaren arabera, erabakitze eta ardura gaitasunak uzten zaizkio.

3- Printzipio didaktikoak aipatu. -Sistematizazioa-Indibidualizazioa-Jarraikortasuna-Egokitzapena-Askatasuna-Parte hartze aktiboa.

4-Sanchez buñuelosen arabera, jarduera fisikoko saio eta gelako saio baten artean dauden 8 desberdintasun azaldu. JARDUERA FISIKOKO SAIOA Izaera ludikoa/ Behatu daitekeen jarduera/ Elementuen argitasuna/ Ikasleak gaitasun nabarmena/ Berehala feedback/ Arauak mantentzeko jarraibideak Kontaktu fisikoa/ Antolakuntza arazoak GELAKO SAIOA Lana/ Jarduera ez agerikoa/ Ez dago beherala alderatzeko aukerarik/ Lehia ezkutuan gera daiteke/ Ez dago berehalako egokitzapenik/ Egoera egonkorra; jarraibide gutxi/ Ez dago kontaktu fisikorik/ Ez dago antolakuntza arazorik

5-GH-ren historian zehar, XX. mendeko soinketa eskolak aipatu eta bakoitzaren bultzatzailea nor izan zen eta eskola bakoitzean zer lantzen zen esan. Eskola frantsesa: Francisko Amoros, soinketa militar eta akrobatikoa Eskola alemana: Guts Muts, helburu hezitzailea duten ariketa naturalak. Kirol eredu ingelesa: Thomas Arnold: joko eta kiroletako arau eta lehiaketak. Eskola Suediarra: H.Ling. Soinketa analitikoa: ikuspegi terapeutikoa Eskola soinketa: soinketa taulak.

6-Gaur egun, zein arlo hartzen ditu bere baitan GH-k? Gutxienez 10 aipatu. Dantza/ natura/ jolasa/ kirola/ oinarrizko trebetasun motrizak/ gorputz adierazpenak / jarduera fisikoa/ fitness/ dinamizazio programak.

7-Zein atala izan behar ditu kirol edo gorputz hezkuntzako programazio edo plangintzak? Ordenean jarri. Helburuak finkatu/ Edukiak hautatu/ Baliabideak hautatu/ Entrenamendua burutu/ Prozesuaren ebaluaketa.

8-Irakaskuntzako 2 estrategia nagusiak laburki azaldu. Zein eginkizun motetarako erabiltzenda?Adibide banajarri. Estrategia orokorra: eginkizuna bere osotasunean aurkeztu eta gauzatzen da: itzulipurdia atzeraka Estrategia analitikoa: ariketa ataletan banatzen da eta atal bakoitza bananduta irakasten da: luzerako jauziak, boleiboleko batida.

9-Irakaskuntzako “estrategia orokorrean” dauden 3 azpi taldeak aipatu eta adibide baten bidez azaldu. Orokor garbia: ariketa osoa egiten da: itzulipurdia aurreraka Orokorra, arreta keinu zehatz batean jarriz: aurrekoa bezala baina eginkizunen ezaugarri batean arreta jarriz: itzulipurdia egin baina arreta hasierako bultzadan jarriz. Orokorra egoera erreala aldatuz: eginkizuna berdin gauzatzen da baina baldintzaren bat aldatuz ariketaren ikasketa errazteko: itzulipurdia beherantzako plano batean.

10- Irakaskuntza estiloak aipatu eta estilo bakoitzarekin irakasteko eduki baten adibidea jarri. Aginte zuzena: entrenamendu militarra/ Aurkikuntza gidatua: jolasak./ Eginkizunen esleipena: indar zirkuitoa./ Sormena: antzerkigintza./ Mailaren arabera: boleibol./ Elkarrekiko irakaskuntza: eskalada./ Arazoen ebazpena: ginkana.

11-Irakaskuntza estilo tradizional eta aktiboen arteko gutxienez 7 desberdintasun aipatu eta azaldu. METODOTRADIZIONALA Estrategia analitikoa/ Ikuspuntu instruktibista eta mekanizista/ Exekuzioak garrantzia/ Irakaskuntzatik abiatuta/ Ikaslea “liburu txuria” edo kutxa “hutsa”/ Irakaslea protagonista/ Irakaslea jakituna/ Irakaskuntza pasiboa/ Irakaskuntza masiboa METODO AKTIBOA Estrategia orokorra/ Ikuspuntu eraikitzailea Pertzepzioak eta erabakitze prozesuak garrantzia/ Ikaskuntzatik abiatuta/ Ikasleak “motxila motorra”/ Ikaslea protagonista/ Irakaslea bidelaguna Ikaskuntza aktiboa/ Irakaskuntza indibidualizatua

12-Irakaskuntza estiloetatik batzuk tradizionalak eta beste batzuk berriagoak. Hoien artean “talde txikitako” irakaskuntza estilo tradizionala edo berria da? Irakaskuntza estilo berria da parte hartzea ahalbidetzen duelako. Ikaslearen parte hartzea sustatzen du eta irakasleen zeregin batzuk ikasleek gauzatzen dituzte: zuzendu, ebaluatu, besteei nola egiten den adierazi.

13-Mailaren araberako irakaskuntza estiloa azaldu. Ikasleek eginkizun jakin bat egiteko dituzten trebetasunaren arabera banatzen dira. Eginkizunak, talde bakoitzak dituen aukeren araberako mailetan antolatzen dira. Irakasleak zeregina aurrera eraman baino lehen ikasle bakoitzaren gaitasuna aztertzen du.

10.gaia: taula adina

1 urte: -mugimendu hasiberriak/ erreflexuen kontrol motorra 2 urte:- garatu gabeko mugimenduak exploratzeko kontrol motorra 6,7urte: - kontrol motor autonomoa/ Oinarrizko abilezia motrizak 11,13urte: abilezia motriz zehatzak 14urte: abilezia motriz zehatzen espezializazioa

Zer da abilezia motriza: Norbanakoarengan jada kualitate bilakatu den gaitasunaren adierazpen behagarria da. TM, eraginkortasuna bilatzen du.

Zer da eginkizun motriza: Trebetasun, abilezia edo ekintza motrizak garatzeko ikaslegoari jartzen diogun edota berak bere buruari hobetzeko asmoz jartzen dion jarduera multzoa: jauzi horizontalaren erorketa.

Zeintzuk dira ekintza: Ezagutzazkoa, asoziatiboa, autonomoa.

Ezagutzazko fasea: Akats ugari eta anitzak egiten dira/ lortu nahi den helburuaren ideia garbi izan/ eginkizunaren eskakizunak identifikatu/ abilezia ikusmenaren bidez kontrolatu/ energia gastu handia ematen da/ gihar tentsio handiak dituen talak identifikatu irakaslearen paperak garrantzia.

Asoziatiboa: Ohitura txarrak desagertu/ errepikapen mekanikorik ez/ norberak bere akatsak antzemateko gai/ ikasketa prozesuan lautadak agertu/ energia gastua gutxitu/ mugimenduaren jariokortasuna edo koordinazioa/ fintasun handiagoa

Autonomoa: Automatizazioa/ fase hau ez da inoiz bukatzen/ jariokortasun eta koordinazio handia/ ahaleginaren ekonomia/ akatsak gutxitu edo desagertu/ kontrol kinestesikoa/ aurrerapen pertzeptiboa.

Zergatik du garrantzia irakaslearen paperak?

Eginkizunaren helburua eta ingurugiroaren baldintzak identifikatzen laguntzen du/Praktikaren baldintzak antolatzen ditu/Ikaslea, arlo garrantzitsuekiko arreta jartzera bideratzen du/Ekintzari buruzko informazioa ematen du

Manipulazioa eta kolpaketa:Manipulazioa: objektu batengan eragina, honen kokapena aldatuz.atezainak baloia eskuarekin pasa Jaurtiketa: geldirik dagoen objektu batengan eragina, urrutiko eremu batean eragina izan nahian.xabalina Kolpaketa: objektu bat kolpatu, gorputz edota tresna batekin. eskupilota. Gelditzea: kolpaketan bezala baina oraingoan objektua mugimenduan. atezainak baloia gelditzea.

Gauzatze denbora: erantzuna hasteko seinalea ematen den unetik, erantzuna bukatu arte erabiltzen den denbora. pasea arerioari ez pasatzea. /Pertzeptzio: pertsona batek estimulu bat edo batzuk jasotzeko behar duen denbora. arerioak pasea egitea/Erabakitze: estimulu dagoenetik, zenbat denbora egongo zaren zer eginog duzun pentsatzen. pasea egiten ari dizuten bitartean

Antolaketa txikiko:

Ingurune aldakorra/ingurune finkoa

Zailtasuna: eginkizunaren helburu eta araudiaren arabera/ zailtasuna: beti berdin, denbora-eremu antolaketa zehaztua dagoelako.

Gauzatzean, sekuentzia finkorik ez/ erabakien lotura aldez aurretik aurreikusi

Gauzatzea, aldakorrak diren faktoreen menpe/ gauzatze sekuentziak, eremu eta denborari egokituak

Futbola/luzera jauzia

Gauzatze mekanismoan, zeintzuk dira kordinazio neuromuskularraren konplexutasuna:

-Inplikatuak dauden gihar taldeak/Mugimenduaren antolaketa./Gauzatze abiadura./ Zehaztasuna gauzatzean.

Sinple: Xabalina.Konplexu: Tenis

Barruko feedbacka Gauzatze unean pertzepzio eta errezeptore kinestesikoen bidez jasotako informazioa->gauzatzearen ezagutza

Kanpoko Feedbacka Ekintzaren bukaeran jasotako informazioa, kanpoko jendearen, eta bideo edo teknologi berrien garrantzia ezinbestekoa.-> emaitzen ezagutza

10.gaia.Zer da eginkizun motriza: trebetasun, abilezia edo ekintza motrizak garatzeko ikaslegoari jartzen diogun edota berak bere buruari hobetzeko asmoz jartzen dion jarduera multzoa: jauzi horizontalaren erorketa.

Ezagutzazko fasea: Akats ugari eta anitzak egiten dira/ lortu nahi den helburuaren ideia garbi izan/ eginkizunaren eskakizunak identifikatu/ abilezia ikusmenaren bidez kontrolatu/ energia gastu handia ematen da/ gihar tentsio handiak dituen talak identifikatu irakaslearen paperak garrantzia.

Asoziatiboa: Ohitura txarrak desagertu/ errepikapen mekanikorik ez/ norberak bere akatsak antzemateko gai/ ikasketa prozesuan lautadak agertu/ energia gastua gutxitu/ mugimenduaren jariokortasuna edo koordinazioa/ fintasun handiagoa

Autonomoa: automatizazioa/ fase hau ez da inoiz bukatzen/ jariokortasun eta koordinazio handia/ ahaleginaren ekonomia/ akatsak gutxitu edo desagertu/ kontrol kinestesikoa/ aurrerapen pertzeptiboa.

zergatik du garrantzia irakaslearen paperak?

Eginkizunaren helburua eta ingurugiroaren baldintzak identifikatzen laguntzen du/Praktikaren baldintzak antolatzen ditu/Ikaslea, arlo garrantzitsuekiko arreta jartzera bideratzen du/Ekintzari buruzko informazioa ematen du

Manipulazioa eta kolpaketa:Manipulazioa: objektu batengan eragina, honen kokapena aldatuz.atezainak baloia eskuarekin pasa Jaurtiketa: geldirik dagoen objektu batengan eragina, urrutiko eremu batean eragina izan nahian.xabalina Kolpaketa: objektu bat kolpatu, gorputz edota tresna batekin. eskupilota. Gelditzea: kolpaketan bezala baina oraingoan objektua mugimenduan. atezainak baloia gelditzea.

Gauzatze denbora: erantzuna hasteko seinalea ematen den unetik, erantzuna bukatu arte erabiltzen den denbora. pasea arerioari ez pasatzea. /Pertzeptzio: pertsona batek estimulu bat edo batzuk jasotzeko behar duen denbora. arerioak pasea egitea/Erabakitze: estimulu dagoenetik, zenbat denbora egongo zaren zer egingo duzun pentsatzen. pasea egiten ari dizuten bitartean

Antolaketa txikiko:

Ingurune aldakorra/ingurune finkoa

Zailtasuna: eginkizunaren helburu eta araudiaren arabera/ zailtasuna: beti berdin, denbora-eremu antolaketa zehaztua dagoelako.

Gauzatzean, sekuentzia finkorik ez/ erabakien lotura aldez aurretik aurreikusi

Gauzatzea, aldakorrak diren faktoreen menpe/ gauzatze sekuentziak, eremu eta denborari egokituak

Futbola/luzera jauzia

Gauzatze mekanismoan, zeintzuk dira kordinazio neuromuskularraren konplexutasuna:

-Inplikatuak dauden gihar taldeak/Mugimenduaren antolaketa./Gauzatze abiadura./ Zehaztasuna gauzatzean.

Sinple: Xabalina.Konplexu: Tenis

Barruko feedbacka Gauzatze unean pertzepzio eta errezeptore kinestesikoen bidez jasotako informazioa->gauzatzearen ezagutza

Kanpoko Feedbacka Ekintzaren bukaeran jasotako informazioa, kanpoko jendearen, eta bideo edo teknologi berrien garrantzia ezinbestekoa.-> emaitzen ezagutza

11.gaia1.entzefaloren eginkizunak?

N.S.ren eremu integratzailea/ oroitzapenen biltegia/ ideiak sortzen ditun/ emozioak sortzen ditu.

bizkarezur: erreflexu mugimenduen zirkuitu neuronalak/ inpultsoen hartzaile sinaptikoa/ seinaleen garraioa gorputzetik burmuinera/ aginduen garraioa burmuinetik gorputzera

Zeintzuk dira burmuinaren lau lobuluak: aurre lobulua: mugimenduaz eta ekintzaz arduratu/lobulu parietala:espazioko orientazioa/lobulu tenporala: hitzezko prozesuaren garapena/lobulu ozipitala:pentsamendu matematikoak.

Nola iristen da:estimulu bat dago, ondorioz, burmuinera korronte bat iristen da eta burmuinetik besora bidaltzen du agindua nerbioei esker.

Zer da psikomotrizitatea,egink nagusia: gure gorputzaren egoeraren hausnarketa, bai atsedenean zein mugimenduan/ Mugimenduetatik eratorritako interakzio kognitiboak, emozionalak, sinbolikoak eta sentsomotoreak, gizakiak gizarteko testuinguru psikosozialean barneratzen ditu.

nola lortuko dugu nortasunaren adierazleren gorputzaz dugun irudia? garapen motriza/ metodologia aktibo eta parte hartzaileak/ekintza motorrak/ haurraren garapen faseak.

howard Gardenen 8 adimenak: hizkuntza/logiko-matematikoa/espaziala/kinestesikoa/musikala/pertsonaren artekoa/norberaren burua ezagutu/natura.

Zein arlo artzen ditu bere baitan, adimen kinestesikoa: koordinazioa,oreka,malgutasuna, indarra,abiadura,trebetasuna,mimika,dantza, jolas eta kiroletan parte hartzea.

abilezia motriz zehatzen helburua :Transferentzia printzipioa ematen bada, lorpena errazagoa izan ohi da./Keinu kopuru txiki bat ikasi eta hobetu/ errendimenduaren eta gauzatzearen perfekzioa da. abilezia motrizak: ikasketa aunitzak gauzatu/ transferentzia printzipioa gauzatu/oinarri motriz bat eratu/ ez dute errendimendu helbururik ezta gauzatze eraginkorrik.

Nola ikasten du hobeto: hizkuntza:Irakurtzen, entzuten eta hitzak ikusten, hitz egiten, idazten, eztabaidatzen eta zalantzan jartzen. Logiko-mat: Jarraibide eta erlazioak erabiltzen, sailkatzen, abstraktuarekin lan Espaziala:Marrazki eta koloreekin lan egiten, bistaratzen, begi mentala erabiliz, margotzen. Pertsonen artekoa: Partekatuz, konparatuz, erlazionatuz, elkarrizketatuz, kooperatuz. Norbere burua ezagutzeko: Bakarrik lan egiten, bere erritmoan proiektuak gauzatzen, espazioa izaten, hausnartzen. Naturarekikoa:Bakarrik lan egiten, bere erritmoan proiektuak gauzatzen, espazioa izaten, hausnartzen. Motore-kinestesikoa:Ukitzen, mugitzen, gorputzsentsazioen bidez informazioa garatzen. Musikala:Erritmoarekin, melodiarekin, abesten, musika eta melodiak entzuten

Zein dira oinarrizko abilezi motrizak, abilezia motriz zehatza: oinarrizko.ab.m: ekintza motor zehatzen oinarri orokorra osatzen dutenak dira:korrika egin. zehatza: keinu batzuren ikasketa eta hobekuntza helburu dutenak dira. luzera jauzi erorketa.

Gaihueren arabera: a) Jaioberriaren lehenengo mugimendu gehienak nahi gabeko erreflexuak izan ohi dira

b) Haurrak giharrak kontrolatzen dituen neurrian, nahi gabeko mugimendu erreflexu horiek desagertarazi edo inhibitu ditzake. Hori bai, sortu berri den mugimendua baldarra eta zehazgabea da.

c) Mugimendu hauek, pixkanaka pixkanaka, nahita eta modu koordinatuan egindako ekintza bihurtzen dira, lehenengo mugimen ereduak edo oinarrizko abilezi motorrak lortuz.

d) Aurreko faseetatik abiatuta, eta esperientzia eta ikasketaren eraginez, abilezi hauek hobetzen joaten dira oinarrizko abilezietan bihurtuz, eta ondoren abilezia zehatzetan.

Oinarrizko abilezi motor guztiak aipatu. Oinez ibili/lasterketa/ lau hanketan ibiltzea/narrastea/igotzea/irristatzea/jaurtiketak/hartzeak/paseak

12. Irakaskuntzaren faseak eta erabakiak: Aurretiazko erabakiak: Planifikatu irakaskuntza prozesuaren diseinuari buruzko erabakiak.

Erabaki interaktiboak:gauzatu-egikaritu ebaluaketa jarraikorraren bidez, plangintza aldatzeko erabakiak. 

Ondorengo erabakiak: ebaluatu gauzatzeari buruzko eta etorkizunari buruzko aldaketen erabakiak.

Zer dira helburu didaktikoak? Irakaskuntza-ikaskuntza prozesua modu zehatzean gidatzea ahalbidetzen dute. Helburu orokorrak lortzeko bidean jartzen diren erdibideko helburuak dira.

Zer dira prozedurazko edukiak?- Ikasleak, bere ikaskuntzan aurrera eraman ahal izateko garatu behar dituen trebetasun eta teknikak dira.

- Eremu motorrarekin lotuta daude (gure kasuan).

Eduki kontzeptualak:Pertsonaren ezagutza eremuarekin zerikusia duten eta ikasleek irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan zehar barneratu behar dituzten gertakizun eta kontzeptuak dira. Gure lan eremuan, normalki prozedurazko edukiei loturik ageri dira, eta hauen oinarri teorikoa izan ohi dira.

Jarrera eta balioei buruzko edukiak: Lankidetzan eta lan munduan profesionaltasunez aritzeko ezinbestekoak diren balioak dira  Pertsonaren eremu sozio-afektiboarekin eta sozialarekin estuki lotuak daude. Enpresek gehien eskatu eta baloratzen dituztenak dira.

Eginkizun baten aurkezpenean zein da egin beharrekoaren hurrenkera: Arreta deia/eginkizunaren aurkezpena/eginkizunaren azalpena/eginkizunaren hasiera.

antolaketa eraginkor baten ezaugarriak :Taldeari egokitua/arriskuak kontrolatuta daude/norbanakoen gehienezko parte hartzea lortzen du/ saioaren helburuei egokitua/aktiboak ez diren desplazamenduak gutxitzen ditu/behar denean, partaideen autonomia errazten du/gelako giro egokia ahalbidetzen du/gelako giro egokia ahalbidetzen du. Praktikari begira morubagarria da.

Materiala moten sailkapena:

Finkoa: porteria de futbol/Inbentarigarria/Balioaniztasuna/Mugikorra:INBENTARIAGARRIA BALIOANIZTUNA petoak/Suntsikorra balioaniztasuna baloiak /Suntsikorra zehatza saskibaloiko baloia

Partaideen antolaketaren arloan: Aldi bereko:Guztiak batera aritzen dira/Baliteke guztiek gauza bera egitea (lerroetan) edota taldeka banatuta egotea(zirkuituetan).Praktika ahalik eta denbora gehienean egin ahal izateko egokia da/Taldearen kontrol handiagoa/Desabantaila material gabezia izan daiteke.

Alternatibo: partaideak 2naka/ Batek ariketa egiten duen bitartean, besteak begiratu edo lagundu/Ez daude geldirik/guztiek saioan rol guztiak bete/Material gutxiago erabili/beste begirale bat egon.

Elkarren segida: Batak bukatu arte, bestea ezin da hasi/normalean taldeka antolatu/material gutxiago erabili/Begirale batek zuzendu/ guztiek saioan rol guztiak erabili.

erakustaldia egitearen abantailak eta desabantailak?

Abantailak:Mugimenduari irudia jartzeko modu azkarrak/Konplexutasun gutxiko mugimenduetarako egokia/Motibazio handia eragiten du

Desabantailak:Beti ez da posible/Akatsak ager ditzake/Ez du arreta selektiboa sustatzen

Ariketa baten gauzatzea errazteko:

Stick bat. Zergatia:Gauzatze maila altua duen irakaslerik ez da behar/Arreta zerbaitetan zentratzea ahalbidetzen du/Akats garrantzitsurik ez du berregiten

Zeintzuk dira helburuen arabera:

Feed-back ebaluatzailea/Feed-back deskribatzailea/Feedback argigarria: pista /Feed-back aginduzalea/Feed-back galderatzailea/Feed-back neutrala/Feed-back gongaragarria/Feed.back afektiboa.

Informazioaren edukiaren arabera :Gauzatzearen ezagutza/Emaitzen ezagutza