Enpirismoa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el 17 de Julio de 2017 en vasco con un tamaño de 6,63 KB

Arrazionalismoa

Jainkoaren (res infinita) eta mundu fisikoaren (res extensa
) existentziak deduzitu zituen. Substantzia horiek erabat autonomoak direla zioen; hau da, lege desberdinek zuzentzen dituztela bata, bestea eta bestea.

1. Giza arrazoimenean erabateko konfiantza, egia aurkitzeko duen fakultate bakarra da.

2. Jatorrizko ideien existentzia.,a priorizkoa da: adimenean jatorrizko izaera duten ideia horietatik abiatuta, eta metodo deduktiboa erabiliz

3. Izaera matematikoa duen metodoa, bi helburu ditu arrazionalistentzat: batetik, akatsak saihestea; bestetik, zientzia guztiak eredu eta hizkuntza sinboliko bakarrera eramatea

4. Gizakiaren ikuspegi dualista, gorputza (res extensa) eta arima (res cogitans), Arima da nire pentsatze kontzientea; gizakiaren benetako nia. Gorputza, aldiz, gizakiaren parte da bizirik dirauen bitartean, bere kasa funtzionatzen du, automata gisa, mundu fisikoaren legeek zuzenduta.

5.
Mekanizismoa, Fenomenoak espazioko objektu materialen arteko talkez gertatzen dira, eta ez dago ez indar ezkuturik ezta distantziara eragiten duenik ere.

Enpirismoa:

Humeren lanak irakurtzeak esnarazi zuen Kant amets dogmatikotik:

1. Ezagutza guztiak esperientzian hasten dira,

Esperientzia, beraz, pertzepzioa da.Tesi honek jatorrizko ideien existentzia ukatzera behartzen du.

2. Gizakiaren ezagutza ez da mugagabea, esperientziak ere mugak baititu,

ezagutzaren ziurtasuna ere oso murriztua gelditu zen. Humerentzat, ezagutza ziurra matematikak bakarrik eskaintzen du; baina ziurtasun hori ez dator, haren ustez, matematikaren berezko barneko logikatik, gizakiarengan dauden lege psikologikoetatik baizik, antzekoak diren gauzak elkartzeko joera baitu gizakiak, fisika ez da ziurra, probablea baizik.

3. Ezagutza ideien ezagutza da, enpiristak eta arrazionalistak batera

enpiristek hainbesteko garrantzia ideien arteko erlazioei, gizakiaren mekanismo psikologiko guztiak haien bidez esplikatu nahian.

4. Arrazoimenaren kontzepzio berria, esperientzian hasi, oinarritu eta bukatzen den arrazoimena

arazo moral, politiko, erlijioso, pedagogiko eta abarretara dedikatu ziren enpiristak, metafisika zientzia gisa ezinezkoa da.

Entradas relacionadas:

Etiquetas: