Eleberri historikoa ezaugarriak
Enviado por Chuletator online y clasificado en Lengua y literatura
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 2,66 KB
ELEBERRIA
Forman askatasun handiena ematen duen generoa, eta ezaugarri ugari izan dituela une historiko bakoitzean eta leku bakoitzean. Eleberri azpigenero asko daude.
GENEROAK
-Pertsonaiazko eleberriak: pertsonaien aldarte, grina eta gatazka psiikologikoen deskripzioek hartzen dute narrazioan garrantzi handiena.
-Eleberri historikoa:
Iraganeko garai bateko pertsonaia eta gertaera historikoak agertzen dira.
-
Polizia eleberria
Hilketa batizaten du abiapuntu bezala, eta argudioa intriga baten inguruan harilkatzen da.
EZAUGARRIAK
-pertsonaia gatazkatsuak agertzen dira, lehenengoz, euskarazko narrazioetan.
-europar literaturatik etorritako idazkera teknika berritzaileak erabiltzen dira.
-Istorioak giro hiritarrean kokatzen dira.
-
Euskera batua sortu zenetik, euskara eredu hori nagusituko da eleberri modernoetan.
Lehengo jantzian eta oraingoak, alde handia dago. Antzinako argazkietako jantziak ikusten ditugunean, harritu egiten gara, baserritarrak lanean jantzi luze eta ikusgarriak soinean dituztela.
Emakumeek gona luzea erabiltzen zuten, eta jantzi berean estanpatu marradunak, koadrozjoak, loredunak eta abar zituzten.
Izan ere, herritik pasatzen zen merkatariari erosten zioten tela emakumeek, eta ez zen erraza izatrn tela berdina lortzea. Dena den, baserritarren janzkera ez zen batere utzia, oso dotorea zen.
Arrantzaleen janzkera ere desberdina izaten zen: trauskoak janzten zituzten, eta euritarsko jantzi aproposak, eguraldi txarra zegoenean.
Gaur egun, jantzi tradizionalak jaitan bakarrin jansten dira. Lanerako soinekoak izandakoei beste erabilera bat topatu diegu. Askotan dantza taldeak izaten dira jantzi horien erakusleak. Jantzi tradizionalaz erraz desberdindu dezakegu ea Bizkaikoa, Zuberoakoa, edo nongoa den
Ahozko ipunak oso ugariak izan da Euskal Herriko herri literaturan. Idatzizko ipuingintzak XX.Mendearen lehen hamarkadetan hartu zuen indarra, euskaraz, hainbat kontakizun argitaratu ziren urte haietan, euskarazko aldizkari eta kazetetan. Baina ipuin horietako asko umorezko kontakizun arinak ziren, edo tradiziozko narrazioak.
XX.Mendearen bigarren zatian agertzen da euskal literaturan ipuin modernoa deritzona. Hurrengo 3 idazleak, lehen urrats sendoak egin zituzten:
Martin Ugarte, Anjel Lertxundi eta Mikel Zarate.