Ekonomia alienazioa

5.Definitu lana

Zerbait lortzeko egiten diran ekintzak, fisikoak eta intelektualak izan ahal dira. Lana hasi zan gizartearen sorrerrarekin. Orduan naturala edo artifiziala da, aristotelesek naturala dela esaten eban, hobbes aldiz artifiziala dela

6.Aipatu eta azaldu lanari buruzko gogoeta historiko garrantzitsuenak

• Aristoteles desberdindu zuen lana eta paxis-aren artean

  • Lanaren barruan trebetasun tenkikoak sartu ahal doguz.

  • Praxiaren (gure jokabidea eragiten duen iritzi zuzena) barruan trebetasun etikoak sartu ahal doguz.

  • Aristotelesentzat praxia teknika baino garrantsitzuagoa da

• Juduek/kristauak

  • Lana: jainkoak jarri digu ekintza sahiesezina

• Erdi aroa

  • Lana: zigortzat edo balio txikiko ekintza jotzen eben

  • Txiroak lan egiten eben (katolizismoan)

• Aro modernoa

  • Marx pentsalari nagusia

  • Lana oso ekintza garrantzitsua gizakia garatzen delako

• Gaur egun

  • Lana eskubidea

7.Zer da alienazioa?

Zure buruaren jabea ez izatea, beste baten menpe egotea. Alienazioa hitz berria da eta marx sortu eban.

8.“Gizakia merkantzia bihurtzen da gizarte kapitalistan”. Azaldu

Gure lan indarra saltzen dogu lan egitean beste bateri aberasteko. Gizakia merkantzia bihurtzen da beste baten onurarentzat.

9.Zer da espezializazioa eta zertarako balio dau

Hasieran denek egiten zuten dena bere etekinak ateratzeko,momentu batean bakoitzak trebetasun handia zuen ekintzan lan egiten hasi zen.

Espezializazioak harremanak estutu zituen gizartean besteen lanak garrantzitsuak zirelako (gizarte kohesioa).

10.Dirua dela eta zer gertatzen da lan jarduerak?

Gaur egun lana ezinbesteko jarduera bihurtu da. Dirua irabazteko eta orduan bizi irauteko.

11.Zeintzuk dira lanari buruzko ideia kontrajarri nagusiak?

Bi ideia nagusi:

• Lana beharrezkoa: errealizasio pertsonala poztasun iturri bat.

• Lana ez beharrezkoa: lana txarra dela eta kondena bat dela eta hobeto biziko ginela lanik egin gabe.

12.Aipatu lanaren onura nagusiak. Azaldu

• Lanaren bitartez gure ekonomia azetu

• Lanarekin aktibo gaude eta gaitasun mentala zaintzeko balio du.

• Lan egitean gure burua baliagarri sentitu

• Lanaren bitartez autogarapena lortzen dugu

• Lanaren bitartez ongizate kolektiboa

13.Aipatu lanaren faktore negatiboak

• Instrumentalizasioa:lan egitean gizakia tresna bihurtzen da

• Batzuk pentsatzen dute lanaren bitartez ez dugula poztazunik lortzen lana monotonoa delako

• Batzutan lan egunak oso luzeak dira eta ez dago denborarik aisialdirako

• Askotan lan karga handiegia da eta estresa,nekea,antsietatea…. Sortzen da

14.Azaldu Frankfurteko eskolaren ideia nagusiak

Arrazionaltasun kritikoa defendatzen du. Lan egiteko tresnak efizienteak (teknologia aldetik izan behar dira eta baita egokiak) etikoa