Zer da egia filosofia

Julian Marias

Filosofia beti egongo dela baldin eta galderak egiten baditugu gure buruari (galdera erradikalak batez ere) eta krisialdiak behar ditugula bizitza berri bat asmatu ahal izateko eta gauzak berrikusteko. Filosofia ez du guztia azaltzen, beste modu batean planteatuko ditu.

1.-Filosofiaren def: Filosofia galderak egitea da. Galderak egiten ez badizkiogu gure buruari akabo. Galderak egiteko, norberaren barruan sartu egin behar gara, krisi baten aurrean egon behar gara normalean galderak sortzeko.

2.-Nola sortu (egilea): Galderak egiten sortu zen filosofia, arazoak zeudelako. Arazoen adibideek mitoak, arrazoimenak, bakoitzak iritzi bat izatea, denontzako legea izatea…dira.

3.- Osoa? Elementuak faltan?: Zenbait elementu falta zaizkio. Datu zehatzak falta dira, gogotik habiatuta gogotasunera joateko. Filosofia boterearekin zerikusia du; askatasuna, menpekotasuna… aipatzen ditu. Jakintzaren helburua, jakintza horren bitartez bizitza bideratzea da.

4.- Zein balio egozten dio egileak filosofiari: Arazoen aurrean galderak sortzen direla. Ondo bizitzen bagara, arazorik gabe, ez genukeen galderak planteatuko. Erabiltzaileak; etorkinak, kanpotarrak… dira; eskubiderik ez dutenak. Besteak kontserbadoreak gara.

JUAN JOSÉ ARBOLÍ

Egia zer den esaten du, egia gauzaren esentzia da. Egia, jainkoak ala zientziak esaten dituen gauzak bere ezaugarriekin da. Badena badela esaten dugunean  egia da, ez dena badela esaten dugunean gezurra da.

1.-Bi egia mota: Alde batetik, esaten dugunean gauza dena badela, egia zientifikoa dago.Honetarako, esaten dugunean informazioa izan behar dugu. Bestetik, guk gauzak horrela direla sinestea, guk ezagutu gabe, jainkoak esaten duelako dago.

2.-Ezagutzaren egia kalifikatu: Ez dena esaten badugu egia dela, ez dugu elkar ulertzen. Egia existitzen denez, hori esker elkar-ulertu dezakegu eta hau da zientzia.

3.-Galileok egia zena ez zela esaten zuen, beraz esan daiteke garaiaren arabera aldatzen dela. Iraultzarik ez dagoenean funtzionatzen du.