Diktadura nazia

Totalitarismo faxistaren eta naziaren gorakada:

1.Europa demokraziak eta diktadura gerrartean: 1.MG ostean 20.Hamarkadan, demokrazia nagusi Europan. 1939an diktadurak nagusitu:Austrian, Espainian, Hungarian, Errumanian, Italian (1922), Alemanian (1933).

zergatiak?
-lurralde nazio sentimenduaren areagotzea 1.MGren ondorengo muga berrantolaketatako ondorioz. -29.Ko krisia. -1.MG ondoren herrialde batzuek egin behar izan zituzten ordainak.

Diktadura berrien ezaugarriak: -Nazionalistak. -Antimartxistak. -Antisemitak.

Erabilitako tresnak: -zuzendutako prentsa, Errepresioa, lider karismatikoa, propagandaren erabilera gizartea erakartzeko.

2.Faxismoaren ideologia eta gizarte oinarriak

2.1.Ideologia:
Estatu totalitarioa, alderdi bakarrekoa, buruzagiaren gurtza, antikomunista, nazionalismo oldarkorra, espantsionista eta mitilarista, arrazista, indarkeria, masak mobilizatzea helburu, printzipio maskulinoak.

3.Italia Faxista

3.1. Erregimena Liberalaren krisia: 1.MG ondoren langabezia, inflazioa, altxamenduak, frustrazio sentimenduak

3.2. Faxismoa boterera: 1922an Erromarako ibilbidea. Viktor Emanuel III.A erregeak gobernua aratzeko agindua. 1925-26 lege faxistak ezarri Hizkuntza, Kultura eta komunikabideen kontrola.

4.Alemania Nazia

1918-33 Weimarko Errepublika: Konstituzioa, demokrazia. 1924-29 egonkortasun ekonomia (dawes plana). 1920an Alemaniar langileen alderdi nazional sozialista (NSDAP) alderdi nazia sortu. PROGRAMA: a) Diktadura nazionalista ezartzea arraza garbitzeko eta etsaiak desagerrarazteko: demokratak, martxistak eta juduak. B) Alemania handi batean bildu alemaniarrek arraza arioaren “bizi-espazioa” eratzeko. Hitler burua izan zen.

1923an Municheko putschak porrota(Golpe de estado x). Hitler kartzelan sartu eta Mein kampf idatzi. Bitartekoak, propaganda, ibilbideak, uniformeak.

4.3 Errepublikaren krisia, Nazismoaren gorakada: Depresioaren ondoren babesa handitu. 1933an hauteskundeen ondoren kantziler izendatu zuten hitler.

4.4.Estatu totalitario eraiki: 1933 Reichstageko sutea komunistei leporatu eta kanporatu. Hitlerrek alderdi bakarreko diktadura bihurtu alemania. 1934 “labana luzeen gaua” aurkariekin bukatu. SSak eta gestapoak hirugarren Reicheko politika bermatu.

4.5. Kontrol Idelogikoa: Hezkuntza eta gazte erakundeak erabili zituzten. Adierazpen askatasuna kendu. Propagandaren erabilera (Goebbesen ardura).

4.6. Arrazakeria eta Antisemitismoa: Arioak ez zirenen desagarraraztea. Prosezua: 1933-38 eskubide politikoak eta sozialistak ezabatu. 1938 “kristal hautsien gaua” judutar dendak eta sinagogak piztu. 1942 azken irtenbidea: konzentrazio esparruak.

4.7. Autarkia eta Bermatzea: 1934-36 ekonomia suspertu. Kanpo-merkataritza sustatu, langabezia murriztu. 1936 autarkia ekonomikoa eta bermatze plana. Gerrako industria bultzatu (Goering arduraduna). Ekoizpenak gora eta langabeziak behera. Erdiko klasea eta Nekazarien babesa. Gerrarra joatea irtenbidea, armamentua erabiltzeko eta baliabideak beste herrialdeetatik hartzeko.