Condutismo e Comportamento: Fundamentos Teóricos e Aplicacións na Psicoloxía Motora

A Definición de Comportamento na Psicoloxía: O Enfoque Condutista

Que entende a psicoloxía por comportamento? Esta pregunta constitúe un dos obxectivos básicos dun movemento fundamental dentro da psicoloxía: o condutismo.

O condutismo clásico di que a psicoloxía é a ciencia que estuda o comportamento humano. Nela, estúdanse os estímulos (E) que inciden nas persoas e as respostas (R) que estas emiten ante devanditos estímulos. Segundo este enfoque, os procesos que as persoas teñen que resolver entre o E-R non deben ser obxecto de preocupación (o modelo da “caixa negra”).

O Comportamento Segundo o Condutismo Clásico e Neocondutismo

Neste plantexamento, o condutismo esixía establecer un obxecto de estudo moi preciso: a conduta ou o comportamento. Defínese como as respostas que dá un determinado organismo ante uns determinados estímulos.

Para Watson, o comportamento é aquilo que un organismo fai ou di. Porén, outros neocondutistas sostiñan que non se podía seguir mantendo o modelo de caixa negra. Argumentaban que entre os Estímulos (E) e as Respostas (R) está o organismo, e si que hai aspectos internos que analizar ou destacar, xa que van influír na resposta final.

A conduta, polo tanto, pasa a ser entendida como a relación entre o organismo e o medio no cal se desenvolve.

Elementos Constitutivos do Comportamento

O comportamento estaría constituído por tres elementos básicos:

1. O propio organismo: A persoa ou animal.
2. O medio: Onde se desenvolve o organismo, constituído por todos aqueles estímulos (E) que de forma efectiva actúan sobre el.
3. A interacción: A interacción entre o organismo e ese medio, que constituiría a conduta do organismo.

Esta interacción ten un dobre sentido: o organismo actúa sobre o medio e este queda modificado, dando as respostas para adaptarse a el. O medio tamén actúa sobre o organismo, o que provoca as respostas necesarias para a adaptación.

Esquema Comportamental (Fases)

O esquema comportamental divídese en tres fases:

• Fase de entrada: Os estímulos (E) entran no organismo, o cal procesa a información a través dos estímulos, mediante os procesos psicolóxicos básicos (sensación, percepción, memoria).
• Fase de saída: Prodúcese unha resposta (R) que pode ser distinta: verbal, psicofisiolóxica ou motora.

O Movemento e a Psicoloxía Motora

Que entende a psicoloxía por movemento? Refírese ao aspecto da actividade dun organismo que implica sempre unha actividade muscular. A motricidade é unha área que ten unha gran relevancia no estudo psicolóxico.

A psicoloxía ocúpase do comportamento motor a través de tres áreas principais:

1. Aprendizaxe motora.
2. Control motor.
3. Desenvolvemento motor.

Comportamento Motor: Definición e Alcance

O comportamento motor consiste en comprender e entender cales son as variables que explican e determinan a execución motora e como se aprende todo isto. Este estudo non só se aplica á psicoloxía do deporte ou á Educación Física, senón tamén a áreas para resolver problemas sociais ou o deseño de equipos controlados por humanos.

Os procesos básicos que determinan unha determinada execución motora e como se poden modificar as condutas que o suxeito xa ten son cruciais. De que dependen eses procesos?

Un exemplo son as sincinesias: movementos parasitos que non teñen ningunha finalidade (como cortar cunha tesoura e pechar a boca) e que convén eliminar, pero que aparecen na execución doutros movementos.

As Tres Áreas da Psicoloxía Motora

1. Área de Control Motor

Analiza os procesos de recepción e o procesamento da información, xa que isto inflúe sobre a execución motora. Estúdanse a recepción dos estímulos, como se procesan e como é finalmente a resposta motora do organismo.

As fases clave son a sensación e a percepción. A memoria, dentro do procesamento da información (almacenamento e recepción), inflúe na programación motora, que serían patróns neuromusculares.

2. Área de Aprendizaxe Motora

É o cambio da conduta de carácter estable e como consecuencia da práctica. As condutas modifícanse en condutas motoras.

Utilízanse tres tipos de parámetros medibles que dan a taxa dunha determinada conduta:

• Parámetros fisiolóxicos: Frecuencia cardíaca.
• Parámetros cinemáticos: Velocidade do desprazamento.
• Parámetros cinéticos: Forza de salto.

A aprendizaxe motora por práctica é o medio polo cal conseguimos un cambio na conduta. Aínda que se pensa na práctica física, calquera medio para conseguir a aprendizaxe sería realmente práctica e non ten que ser necesariamente física. Outras formas inclúen:

• Práctica imaxinada.
• Práctica modelada.
• Práctica guiada.
• Simple instrución verbal.

O marco que nos ofrece o procesamento de información é moi importante, xa que se entendería como práctica unha forma de controlar a información que recibe o suxeito para poder producir unha modificación da conduta motora.

3. Área de Desenvolvemento Motor

Esta área céntrase na evolución das habilidades motoras ao longo da vida.

1) fase...