Bonboa musika tresna

PERKUSIOA

Familia honetako instrumentuak Gehienbat erritmoa ematen diote orkestrari

Gaur egungo musikan asko Erabiltzen dira

Bi motatakoak daude1)Soinu zehaztukoak- Tinbalak– Karrilloia– Xilofonoa– Matalofonoa– Zelesta– Kanpaiak2)Soinu zehaztugabeak– Triangelua–Txindatak– Kaxa– Bonboa– Panderoa– Kastañetak- Txintxirrinak

TINBALAK

Larruz edo plastikoz Estalitako esfera erdia itxura duten kaxa metalikoak dira

Altuera aldatzen duen Pedal bat du

Normalean orkestan bi baino gehiago erabiltzen dira batera, bakoitza nota Bakarra egiten bait du aldi berean

Fieltrozko buruak dituzten bi egurrezko baketekin jotzen da

XILOFONOA

Neurri ezberdinetako Egurrezko xaflaz egina dago eta pianoan bezala, kokatuak ditu xafladun instrumentu Guztiak bezala

soinu argia eta lehorra du

oso glisando politak egiten ditu

baketekin jotzen da

BONBOA

Handia da. 2 partxe Ditu eta zutik jotze da.Soinu sendoa du, baina leun jo ezkero trumoi baten Soinua atera dezake

mazo batekin kolpatzen da

KARRIOIA

Luzera ezberdineko Metalezko xaflaz osatuta dago eta egurrezko makilekin kolpatzen dira. Kaxatxo baten barruan egoten da. Oso soinu garbia du

KANPAI TUBULARRAK

Goitik behera Zintzilikatutako erresonantzi handiko tutuz osatuta dago

Bere soinua elizako Kanpainen antzekoa da

Mailuki batekin jokatzen da

ZELESTA

Metalezko xafla Batzuk ditu egurrezko ( pianoaren antzeko) erresonantzia kaxa baten barruan. Xafla honek teklatu baten bidez kolpatzen dira. Soinu kristalinoa eta leuna du

ORKESTA SINFONIKOA

Talde handi honetan, Erabakigarria da zuzendariaren eginbeharra. Berak eginiko lanaren araberakoa Izango da, nagusiki, emanaldiaren arrakasta, eta bere batutaren gidaritzak Koordinatuko du orkestra osoa. Lan hori guztia ongi bidetazeko. Ezinbestekoa da Zuzendariak, orkestrako soinu-tresna guztiak ongi ezagutzea eta musika-
Formakuntza handia izatea.

KIDE KOPURUA

: Orkesta Sinfonikorik handienetan, 70 baino gehiago izan daitezke harizko, musika Tresnak jotzen dituzten musikariak.

Musika

Tresna hauek osa dezakete taldea 40 Biolin, 10 edo 12 biola, 10 edo 12 biolontzelo, 6 edo 8 kontrabaxu eta harpa 1 Edo 2.

KOKAPENA:

Harizko musika-tresnak(ez Dute haizezkoek eta perkusiozkoek bezain ozen jotzen) zuezendariearengandik hurbil Egoten dira. Atzean zurezko haizezko musika tresnak (txirulak, klarineteak, Fagota…) egoten dira, eta ondoren, metalezkoak (tronpak, tronpetak…). Perkusiozkoak, Indartsuagoak direnez, atzena jartzen dira, zuzendariengandik urrun

MUSIKA BANDAK

Bereziki haizezko eta Perkusiozko musika- tresnaz osatutako taldeari deitzen zaio banda. Partaide Kopurua oso aldakorra izan daiteke: Herri txikietako bandan 20 bat musikariz Osatuta egon daiteke, eta hiri handietako bandak, berriz, 50 edo 60 partaide Inguru eduki ditzake. Gehienetan, kalean egiten dituzte emanaldiak, bai kalez. Kale Ibiliz edota plaza batean. Baina antzokietan edo beste leku itxi batzuetan ere Ikus ditzakegu banden emanaldiak. Gure herrietako banda gehienak udalek Babestutakoak izaten dira, baina badira beste mota batzuetakoak ere; adibidez, Banda militarrak.

DULTZAINA

Dultzaina, gaitaren Berdina da, baina nekazari-girora moldatua. Metalezkoa izan ohi da eta Bizkaiko Eta Gipuzkoako nekazale-giroetan jotzen da. Badirudi, gaur egun, bere “ahizpa” gaita nafarrak ia zeharo ordezkatu duela.

GAITA

Euskal Herrian “mihingain Biko” soinu-tresnen artean ezagunenena eta zabalduena egin dena gaita da. Seguru Aski jatorri arabiarrekoa, instrumentu honek ospe handiena Nafarroan ezagutu Du. Festa, kontzertu eta herriko dantza guztietan erabilia, kalerako eta leku Publikoetarako egina den instrumentu indartsua da. Gaiteroan konjuntu Tradizionala bi baitez eta abalari batez osatzen da.

TXISTUA

Hiru zulo dituen “flauta Zuzena” oso zabaldurik dago munduan zehar. Bi aldaera daukagu EH: “Nekazaritza –girokoa” Eta “kale –girokoa”. “Kale girokoa “ taldean jotzen da eta hamazortzigarren Mendean osatzen da gaur egun hain ezaguna den txistu- laukote: Bi txistu, Silbote bat eta atabala.

ALBOKA

Klarinete bikoitza Dugu soinu tresna hau.Bi kainabera ditu, bat bost zulokin eta bestea Hirukin.Mutur batean “fita”(bokilia) sartzen zaie.Beste muturrean, hatsa Handitzen duen adar handi dat dauka.Pieza guztiak egurrezko”uztarri” batekin Lortzen dira.Bizkaia eta Gipuzkoako mendien inguruetako erromerietan erabili Izan da.Bizkaia eta Gipuzkoako mendien inguruetako erromerietan erabili izan Da. Bere errepertorioa Fandango, Arin arin eta martxa deituriko dantzez osatzen Da nagusiki. Gehienetan , albokaria panderoa eta kantua ematen zuen beste baten Laguntzarekin ezagutu izan dugu.

TRIKITRIXA

EH-ra Bizkaitik sartu Zen, seguraski Bilboko portutik. Trikitixa izenak instrumentu talde txiki bat Izendatzen zuen; zenbait euskal instrumentu tradizionalak (txistuak, alboka, Etb. )eta orduantxe sartu zen akordeoia.Aurrerago ,akordeoiak trikitixa izana Hartu eta folklore barruan oso leku garrantzitsua izango du.

MENBRANOFONOAK

Makilez nahiz eskuz Kolpatuak (perkutituak) eta igurtzitakoak.Musika laguntza eta oinarri Erritmikoak.Danborrak eta panderoak.

PANDEROA

Panderoari danborra”  esaten zaio.Panderoa, euskal musikako Perkusiozko instrumentu esentziala da, trikitixaren (akordeoi diatonikoa) eta Albokaren eskuinek bait doa. Pandero jotzaileen artean ezagunena, Maurizia imitaezina Dugu.

IDIOFONOAK

: Zuzenean kolpatua, Eta punteatuak(malguak)

MUSUKITARRA

Beste folklore askotan Ezaguna den instrumentu hau, EH-an ere zabaldu zen, batez ere Gipuzkoan eta musukitarra Izena hartu zuen. Ahoarekin burdinazko mihingaina eragitean, Errezonankia-kutxaren moduko zerbait bihurtzen da eta ezpainean formari esker Notak lortzen ditugu.

TXALAPARTA

Euskal idiofono bat Da, eta konkretuki “erritmoko bastoi” bezala ezagutzen diren horietakoa nahiz Eta bere jatorriari buruz datu gutxi egon, ematen duenez, neurri handi batean Lanarekin lotuta dagoela esan dezakegu. Aztarna zaharrenak ikusirik, Gipuzkoako Donostia inguruan gordea izan da

KORDOFONOAK

Kolpatutako soka (perkutitua), Pultsatutakoa eta igurtziatakoa. Sokazko soinu-tresna eta Soka-taldeak oso garrantzizkoak izan dira euskal organografian, nahiz eta gaur Egun erabat galdurik egon. Hona hemen gaur egunera arte iritsi diren Soka-taldeen lekuko bakarrak: xirulariei laguntzen zien danburia edo ttunttuna, Mende hasierako biolin-jotzailearen bat eta errondaila moduan jotzen zuten Soka-taldek