Biologia eta Medikuntzako Glosarioa
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,5 KB
Saio Kimikoa
Medikuak ikerketa proiektu batean parte hartzeko duten aukera.
Plazeboa
Efekturik ez duen botika, psikologikoki sendatzen zaituena.
Pateanteak
Estatuak ematen duen agiria.
Generikoak
Jatorrizko botika baten osaera kualitatibo edo kuantitatibo berdina duten botikak, indarrean dauden legeen arabera garatu eta fabrikatzen direnak.
Genea
Herentzia unitateak dituen proteina zehatz baten sintesirako informazioa duen kromosometan dagoen ADN zatia.
Kode Genetikoa
Polinukleotido baten eta aminoazidoen arteko elkarrekikotasun-erlazioa.
Kode Genetiko Unibertsala
Izaki bizidun guztiek kode bera dute.
Kode genetikoaren ezaugarriak:
- Hirukote sinonimoak.
- Kode genetikoan proteinaren itzulpenaren hasierako kodonak eta amaierako kodonak.
- Kode genetikoa endekatua da.
Organismo Transgenikoak
Zelula batean pertsona baten ADN zati bat sartzen denean eta genoman txertatzen denean, zelula horretatik abiatutako organismoak.
Organismo Birkonbinatzailea
Genetikoki manipulatutako birusei edo bakterioei.
Errestrikzio Entzimak
ADNa informazio segidan biltzen duen zerrenda. Honi esker ADNa toki jakin batzuetatik ebaki daiteke.
PCR-a
ADN sekuentzia edo zati jakin bat anplifikatzeko.
Interferon
Birusen kontrako substantzia zelularrak dira. Hauek naturalak dira, defentsa zelulek egindakoak, baina ingeniaritza genetikoarekin lor daitezke.
Gene Terapia
Organismoan geneak sartzean oinarritzen den gaixotasun baten tratamendua.
Malaria
Plasmodium generoko protozooek eragindako gaixotasun infekziosoa.
Pandemia
Planeta osoan afektatzen duen endemia handia (ihesa, izurrite beltza...).
Lizosima
Malkoetan eta listuan dagoen gai kimiko bakterizida.
Antigena
Gure organismoan sartzen den edozein gai arrotza.
Antibiotiko
Bakterioek eragindako gaixotasuna tratatzeko erabiltzen diren farmakoak.
Espektro Zabaleko Antibiotikoak
Oso potenteak, agresiboak, infekzio bakteriano asko tratatzeko balio dute.
AIEE
Antiinflamatorio ez esteroideoak (aspirina, paracetamol...).
Birusak
Proposito hertziak diren mikrobio azelularrak.
Tripanosomiasi Afrikarra
Tripanosoma generoko protozooek eragindako gaixotasun akastuna eta endemikoa. Honen transmisiorako bektore bat behar da.
ADN
Informazio genetiko edo biologikoa gordetzen duena.
Kodonak
ARNn, hau da, azido erribonukleiko mezulari baten base hirukote bat, aminoazido baten informazioa duena.
Plasmidoa
Ingeniaritza genetikoak erabilitako ADN-aren bakterioak dira.
Bektoreak
Geneak organismo hartzailean sartzeko erabiltzen diren birusak, mikrobioak edo plasmidoak.
Hemofilia
Gaixotasun heredagarria da. X kromosomarekin batera heredatu ahal da. Transfusioaren bidez tratatu ahal da.
Farmako
Onddoek eragindako infekzioak tratatzeko erabiltzen diren farmakoak, farmako antifungikoak dira.
Mikosia
Onddoek eragindako gaixotasuna.
Diabetesa
Odoleko glukosa maila kontrolatzeko zailtasuna edo ezintasuna.
Plasmodium
Malaria edo aludismoaren eragilea den protozoo edo mikrobio mota.
Interferon
Substantzia naturalak dira, ingeniaritza genetikoaren bidez lor daitezke.
Idiopatikoa
Jatorri ezezaguna duen gaixotasuna.