Bergarako ituna
Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 4,38 KB
Foruak
Definizioak eta abantailak:def: Leku baten ohiturak lege bihurtzen direnean. XIX. Mendean foruak bakarrik geneuzkan euskal 4 probintziak eta abantailak ziren 1.Muga ekonomikoak Ebron egotea.2.Soldaduska bakarrik probintzian egitea 3. Zerga sistema propioa edukitzea 4. Erakunde propioak izatea.(Foru aldundiak eta Batzar Nagusia)
Bergarako ituna: noiz zer adostu? 1839an Lehen gerrate karlistaren amaiera ekarriko duen ituna izango da.Espartero liberala eta Maroto karlistak sinatuko dute eta bi puntutan oinarrituko da: 1 ofizial karlistak ejertzito liberalean sartzeko aukera izango dutela 2. Gobernu liberalak foruak badaudela onartuko dute.
1839ko urriko legea: Gobernu liberala bergarako itunaren ondoren argitaratuko duen legea. Bertan foruak onartuko ditu baina beti foruak aldatzeko aukera/atea irekiz.
Luchanako bataila: (1836) Espartero jeneral liberalak bataila honetan Bilboko sitioari amaiera eman zion.
Zumalakarregi: Ormaiztegiko jeneral karlista. Karlisten indarra bideratu zuen eta 1836ko Bilboko sitioan hil egin zen.
Muñagorri “bakea eta foruak”: Lehen gerrate karlistan, euskal liberal bat zen eta gerratearekin amaitzeko, foruak eta bakea deitutako ideologia bat sortu zuen.Izango da lehen liberal euskalduna foruak ere defendatuko dituena.Ordura arte, foruen ikurra karlisten esku zegoen.
Foruen abolizioa: 1876ean Espainiako gobernuak 3. Gerrate karlistarekin bukatu zutenean euskaldunei, karlisten alde egiteagatik jarritako zigorra.Lege bat izango da eta foruak abolitu, deuseztatu egingo ditu.
Kontzertu ekonomikoak
1878an Espainiako gobernuak ateratako beste lege bat. Foruak kendu ondoren,Espainiako gobernua ez zekien zergak euskal probintzietan nola kobratu. Eta lege honen bitartez, irtenbidea aurkituko dute eta zergak Euskaldunok jarraituko ditugu kobratzen eta urtero Espainiako gobernuari “kupo”(kantitate) bat emango diogu.