Arima arrazionala
Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en vasco con un tamaño de 13,94 KB
TEORIA MORALA:
Bertutea → Jakituriarekin → Intelektualismo etikoa (Gaizkia / Ongia ←→ Jakituria) → Gobernante filosofikoak → Zoriontasuna (Gorputza eta Arima landu, bien arteko oreka lortuz)
Gizakia:
Gorputza: Arimaren kaiola materiala
Hilkorra / Sentigarria - Materiala / Itxura askotakoa
Arima:
Gorputzari bizia ematen dion elementu inmateriala da
Sinplea / Hilezkorra / Ulergarria (5 zentsuen bitartez ezin neurtu) / Arrazionala
Platonek esan, Gorputza arimaren kartzela dela → Irteteko filosofia lantzea beharrezkoa izan
+ OROIMENAREN TEORIA:
Arimaren bitartez ideiak ezagutu → Horregatik hilezkorra da
Arima gorputz batean sartu baino lehen → Ideien munduan dago
Gorputz batean sartzerakoan, ideiak ahaztu baina gauza bat ukitzerakoan oroimenaren bidez arima hura ezagutu
+ ARGUDIO ETIKOA:
Kristautasunean dagoen ideia da
Bizitzaren zehar gure portaera moralak zentzua izateko arima hilezkorra izan behar da
Baina hiru zatitan banandu:
Zati arrazionala:
- Beste animalietati eta gauza guztietatik bereiztu / Arima burmuinean kotatuta dago / Jakituriarekin lotuta dago / Bere funtzioa → Beste bi zatiak gidatzea / Zati hau hilezkorra da (arima honeri esker hilezkorra)
Zati haserrekorra:
- Bularrean kokatu (bihotzean) / Gizakiaren ekinza onen iturria / Hilkorra da / Birtutea → Adorea da (balorea)
Zati irrikatsua:
- Zabelean kokatu / Gizakiaren pasio txarren iturria / Hilkorra da / Birtutea → Neurritasuna da (moderación)
Arimaren zati bakoitzak bere funtzioa betetzen duenean, gizakiaren gan Armonia lortzen da
Arrazoia erabiliz → Armonia lortu
TEORIA POLITIKOA:
Arima eta bertutea guztiz parekatu
Platonek herri antolatzen saiatu zen
“Nola hobetu herritarrak, justizia nagusi den hiri batean”
Justizia ezartzeko, baldintza batzuk ezarri:
Justiziari buruzko ideia argia
Politikari buruzko ikusmolde tiranikoa gainditzea.
Herritarrak heztea
; batez ere, politikariak. (Haitzuloaren mitoa)Heziketa horren ondorioz, herritar burutsuenak eta eskuzabalenak iritsiko dira boterea hartzera.
Estatua herritar bakoitzaren isla baizik ez da.
Estatuaren antolakuntza mailak:
Arimaren zatiak banatzeko erabilitako irizpide berdinak jarraitu
Goi – maila:
Logosari dagokio; hau da, arrazionaltasunari eta gogoetari. / Agintari-filosofoak dira / Hauen bertutea zuhurtasuna
Gudariak
- Arimaren zati haserrekorra (Bertutea adorea da) / Estatua kanpoko erasoetatik babestu / Ezin ondasunik eduki / Gorputz eta arima aritu behar dute lanean / Gizonak nahiz emakumeak eskubide berdinak
- Herri xehea:
- Arimaren zati irrikatsu (Bertutea neurritasuna da) / Nekazariek, merkatariek eta eskulangileek osatu / Ia egun osoa lanean ematen dute / Beste bi klaseak mantentzeko eginkizun zintzoa ere / Polisaren funtsekonomikoa dira