Arima arrazionala

Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el en vasco con un tamaño de 13,94 KB

TEORIA MORALA:


  • Bertutea → Jakituriarekin → Intelektualismo etikoa (Gaizkia / Ongia ←→ Jakituria) → Gobernante filosofikoakZoriontasuna (Gorputza eta Arima landu, bien arteko oreka lortuz)

  • Gizakia:

  • Gorputza: Arimaren kaiola materiala

  • Hilkorra / Sentigarria - Materiala / Itxura askotakoa

Arima:


Gorputzari bizia ematen dion elementu inmateriala da
  • Sinplea / Hilezkorra / Ulergarria (5 zentsuen bitartez ezin neurtu) / Arrazionala

Platonek esan, Gorputza arimaren kartzela dela → Irteteko filosofia lantzea beharrezkoa izan


+ OROIMENAREN TEORIA:


  • Arimaren bitartez ideiak ezagutu → Horregatik hilezkorra da

    • Arima gorputz batean sartu baino lehen → Ideien munduan dago

    • Gorputz batean sartzerakoan, ideiak ahaztu baina gauza bat ukitzerakoan oroimenaren bidez arima hura ezagutu

+ ARGUDIO ETIKOA:


  • Kristautasunean dagoen ideia da

    • Bizitzaren zehar gure portaera moralak zentzua izateko arima hilezkorra izan behar da

Platonek arima bakarra dagoela adierazi
  • Baina hiru zatitan banandu:



  • Zati arrazionala:

  • Beste animalietati eta gauza guztietatik bereiztu / Arima burmuinean kotatuta dago / Jakituriarekin lotuta dago / Bere funtzioa → Beste bi zatiak gidatzea / Zati hau hilezkorra da (arima honeri esker hilezkorra)

  • Zati haserrekorra:

  • Bularrean kokatu (bihotzean) / Gizakiaren ekinza onen iturria / Hilkorra da / Birtutea → Adorea da (balorea)

  • Zati irrikatsua:

  • Zabelean kokatu / Gizakiaren pasio txarren iturria / Hilkorra da / Birtutea → Neurritasuna da (moderación)
  • Arimaren zati bakoitzak bere funtzioa betetzen duenean, gizakiaren gan Armonia lortzen da

    • Arrazoia erabiliz → Armonia lortu


TEORIA POLITIKOA:


  • Arima eta bertutea guztiz parekatu

  • Platonek herri antolatzen saiatu zen

    • “Nola hobetu herritarrak, justizia nagusi den hiri batean”

  • Justizia ezartzeko, baldintza batzuk ezarri:

    • Justiziari buruzko ideia argia

    • Politikari buruzko ikusmolde tiranikoa gainditzea.

    • Herritarrak heztea
      ; batez ere, politikariak. (Haitzuloaren mitoa)

    • Heziketa horren ondorioz, herritar burutsuenak eta eskuzabalenak iritsiko dira boterea hartzera.

    • Estatua herritar bakoitzaren isla baizik ez da.

  • Estatuaren antolakuntza mailak:

    • Arimaren zatiak banatzeko erabilitako irizpide berdinak jarraitu

      Goi – maila:


    • Logosari dagokio; hau da, arrazionaltasunari eta gogoetari. / Agintari-filosofoak dira / Hauen bertutea zuhurtasuna

    • Gudariak


    • Arimaren zati haserrekorra (Bertutea adorea da) / Estatua kanpoko erasoetatik babestu / Ezin ondasunik eduki / Gorputz eta arima aritu behar dute lanean / Gizonak nahiz emakumeak eskubide berdinak
    • Herri xehea:

    • Arimaren zati irrikatsu (Bertutea neurritasuna da) / Nekazariek, merkatariek eta eskulangileek osatu / Ia egun osoa lanean ematen dute / Beste bi klaseak mantentzeko eginkizun zintzoa ere / Polisaren funtsekonomikoa dira

Entradas relacionadas: