Alpetar orogenesia

5.Kanbriarraurrea.Iragaik urrunena

-hadearra(4.500-4.000Ma): sumendien jarduera biziak gas ugari isuri zituen, atmosfera primitibo bat sortu zen. Ur lurruna kondentsatzean, prezipitazioak sortzen ziren, eta hridrosfera agertu zen.

-Arkearra(4.000-2.500Ma): Lurrazal solidoa sortu zen eta plaken tektonika sortu zen.

-Proterozoikoa(2.500-541Ma): Atmosferako eta ozeanoetako oxigeno librea areagozten hasten da. Zelula eukariotoa eta organismo zelulaniztunak agertzea ere.

-Rodinia izeneko superkontinentea eratu zen. Glaziazio handi batzuk, gure planeta elurrezko bola handi bat zen.

6.Paleozoikoa.Biziaren anizasuna

-Paleozoikoko bi periodotan, kanbriarrean (541-485Ma) eta ordoviziarrean(485-443Ma.)alga zelulaniztunak eta lehenengo ornogabe taldeak garatu ziren.

-Periodo siluriarrean(443-419Ma)arrainak garatu ziren eta lehorraren kolonizazioa hasi zen.

-periodo Devoniarrean(419-359Ma)
lehen anfibioak agertu ziren.

-periodo karboniferoan(359-299Ma)klima bero eta hezea izan zen nagusi. Lehen narrastiak erregistratu zuten.

7.Mesozoikoa. Narrastien era

-
Mesozoikoa(252-66Ma) Hasieran klima izugarri legorra zen, pangearen  barruan bereziki.

-Triasikoan(252-201Ma): pangea, paleozoikoaren amaieran eratutako superkontinentea, banatzen hasi zen.

-Jurasikoa(201-145Ma): ozeano Atlantikoa sortu zuen haustura eta urrunketa hasi zen.

-Kretazeoan(145-66Ma): Alpetar orogenia hasi zen, egungo mendikateak sortu ziren.

Mesozoikoko biosfera:

-Narrasti handiek ingurune guztia kolonizatu zituen. Dinosauroek lehorreko animaliak dira.

-Erregistroetan intsektu sozialak agertzen dira lehen aldiz.

-Lehen ugaztunen hondarrak ere era honetakoak dira.

-Itsas plaktona ozeanoen hondoan metatzen sortu ziren.

-Ammoniteak itsaso guztietara zabaldu zen.

-Landareek dibertsifikazio handia izan zuten.  Koniferoak