20.Testua estatuaren lege organikoa iruzkina

15. Euskal Herriko autonomia estatutua

Kokapena:

historikoa-Juridikoa+politikoa.

Egilea:

FP+PNV (kolektiboa). Bultzaileak bereziki Indalezio Prieto eta Jose Antonio Aguirre.

Hartzailea

Sortzen den autonomia berriaren biztanleak (Publikoa). Gaceta de Madrid argitaratua (data).

Kokapena:

(II Errepublika) Fronte popularraren garaia+errepublikar asko kontra=estatu kolpea

Analisia:

Espainiako Errepublikarren gobernuak Euskal Estatutua onartu eta araba, bizkaia eta gipuzkoa modu autonomoa gobernatzea onartzea.

Iruzkina:

Gerra Zibila EH.

Ondorioak:

16. Bizkaian Eta Gipuzkoan Kontzertu Ekonomikoak Ezeztatzeko Lege-Dekretua

Kokapena

Historikoa (juridikoa-politikoa-ekonomikoa)

Egilea

Francisco Franco, momentu honetan gerran dauden Bando Nazionaleko buruzagia, Estatuaren Batzar Teknikoaren burua momentu honetan.

Hartzailea

Hiritar guztiak. Batez ere Bizkaikoak eta Gipuzkoakoak.

Testuingurua:

Analisia:

(Testuak dioena)

Ondorioak

Testu hau garrantzitsua da Euskal Herriarentzat lehenengo eta ondorengo bat markatu zuelako. Hasieran Euskal Estatutuaren sorrerarekin eta Kontzertu Ekonomikoa zela eta, pribilejiozko egoera bat bizitzen zen, baina altxamendua eta gero pribilejiozko egoera bukatu zitzaion.  Francok traizio baten moduan hartu zuenez, zigor baten bidez eskarmentu zituen.

17. Testua. ERANTZUKIZUN POLITIKOEN LEGEA

Kokapena

Historikoa+juridikoa-politikoa

Egilea:

espainiako gobernua

Hartzailea:

(publikoa) Falangearen aurka zegoen oposizioari zuzendua, mendeku hartzeko intentzioarekin.

Testingurua

Gerra Zibila EH.

Analisia:

Frankik botere absolutua lortu nahi zuen eta horrretarako, aurka zituen guztiak gainetik kendu behar zituen, horretarako sortu zuen lege hau.

Iruzkina

Gerra zibila

EH.

Ondorioak

Lege hau erabiliko dute, aurkako bandoari beraien ekintzen errua botatzeko. Hau da, 1934.Urtetik aurrera eginiko prozesu gehienak, modu faltsu batean justifikatzen saiatuko dira. Batez ere, Europa mailan normaltasun itsura ematen saiatzeko eta beraiek zuten erantzukizuna gainetik kentzeko. Horrela, justifikatu gabeko atxiloketak, fusilazioak eta jabetzak kentzea justifikatzen saiatu ziren.

18. NAZIO-INTERESEKO INDUSTRIAK BABESTEKO LEGEA

Kokapena

Historikoa-politikoa+ekonomikoa+soziala

Egilea

Francisco Franco.

Hartzailea

Honako testu hau Espainiako Estatuko biztanleei zuzenduta dago baina bereziki enpresa munduan mugitzen diren hori guztiei.

Testuingurua:

Analisia://

Iruzkina:

Ondorioak:

Honako testu honek garrantzi handia du. Alde batetik, Frankoren politika ekonomikoa zein izango den markatu egiten du datozen hamabost urteetarako. Hau da, autarkia goera ezarriko du. Bestalde, industria pribatizatzearen aldeko plana arukezten du. Heburu garrantzitsutzat hartzen duelarik honako hau.  Hala ere, Frankoren sistema honek pratikan ez du arrakastarik. Gainera Bigarren Mundu Guerra dela eta, Espainia bakandu egin zuten.

19.EUROPAKO MUGIMENDUAREN KONGRESUAK 118 ORDEZKARI ESPAINIARREN PROPOSAMENEZ MUNICHEN HARTUTAKO ERABAKIA

Kokapena:

Historikoa-Politikoa

Egilea

Erregimen frankistaren aurka dauden 118 ordekari espainiarrek idatzi (kolektiboa)

Hartzailea:

Espainiar Gobernua (Aldaketa horiek bete europan sartzeko) (publikoa)

Testuingurua

Frankismo garaia (Irekitze ekonomiko garaia)

Analisia

Espainiak Europako kide izan nahi badu, estatutu demokratiko bat uzan behar du. (Gero, proposatutako ideiak azaltzen dira artikuluetan.)

Iruzkina:

Ondorioak

--Espainiako erregimen totalitarioan ez zen aldaketatik egon-- Municheko kongresuan adostutakoa ez zetorren bat Frankoren erregimenarekin-- ez da EEE satuko (Europako Ekonomia Elkartea).

20.Testua estatuaren lege organikoa

Kokapena:

Historikoa- Jurudikoa+politikoa

Egilea

Franco (estatuburu)- Publikoa

Hartzailea

Espainiako biztanleei zuzendua.

Testuingurua

Frankismoaren amaiera.

Analisia:

1.Art:Espainia erresuma bat dela dio 2.Art:subiranotasun nazionala defendatu. 3.Art:oinarrizko xedeak azaldu, iraunkorrak eta aldaezinak. 6.Arti:ordezkaritza lanak estatuburuaren egitekoak direla dio. 14.Art:Estatuburuak gobernuburua izendatuko du hau Espainian jaiotakoa izan behar da.

Iruzkina: //

Ondorioak

--Carrero Blanco presidente postua lortu 1973.--1969an Gorteek estatuburu Juan Carlos izendatu.--Lege Organiakoa iraupen laburra izan zuen (Frankismoak iraun zuen bitartean.

21. Testua baionako hitzarmena

Kokapena

Historikoa-Juridikoa+politikoa

Egilea

Publikoa+erakunde politiko eta sindikalek

Hartailea

Euskadiko herritarrak.

Testuingurua

1945-03-31 sinatu, II.Mundu Gerra bukatzear zegoela.

Analisia

(Testukoa)+ helburua: II mundu Gerra irabazi duten gobernuei laguntza eskatzea.

Iruzkina:

Ondorioak

Momentuhortatikaurrerahelburuaoposizioaindartzeabilakatuzenetalehenondoriozehatzak,1947kogrebaorokorrarenarrakastaetaurtebereanFrankokantolatutakoerreferendumean(Ondorengotzarenlegea)abstentzioabultzatzekoahalegina,baita1951kogrebaere.

22.TESTUA: ANTONIO AÑOVEROS BILBOKO GOTZAINAREN SERMOIA

Kokapena:

Historikoa- Politikoa+soziala

Egilea

Antonio Añoveros- Publikoa

Hartzailea:

Herritar guztiak, batez ere bizkaikoak.

Testuingurua

Frankismoaren buekaera.

Analisia

1.-euskal gatazka: 2 jarrera (2.Parrafoa)(askatasuna eta errefusioa) 2.-berak jarrera bat aukeratu:askatasuna 3.-eskubideak eskatu.

Iruzkina:

//Ondorioak
:
--Antonio Añoveros apezpikuak erregimenaren jarrera kritikatzen du, askatasun eta eskubideen aurkakoa baita. Horregatik, Euskal Herriak bere nortasuna mantentzeko eskubidea defendatzen du. Gerra Zibilean zuen jarrerarekin konparatuta, elizaren jarrera nabarmenki aldatu da. Amaitzeko, garrantzitsua da aipatzea, elizak oposizioa laguntzea erabakigarria izan zela ondoren etorriko zen etapa demokratikorako.

23.TESTUA. 1978KO ESPAINIAKO KONSTITUZIOA

Kokapena

Historikoa- juridikoa+politikoa

Egilea

Juan Carlos I.+Gorteek onartua+Herriak berretsia ( publikoa)

Hartzailea:

Espainiako herritarrak.

Testuingurua

Transizioa garaia

Analisia:

ideia nagusiak

Iruzkina:

Ondorioak:

-
-Garrantzi handia du hau demokraziarako bidea baida--sistema autonomikora iritsi gara honi esker--Ondoren egindako lege guztiak EH estatutuarekin ados egon behar da.

24 testua euskal herriko autonomia estatutua

Kokapena:

Historikoa- juridikoa+politikoa+soziala

Egilea

Gorte nagusiak+erregeak berretsi (publikoa)

Hartzailea:

Espainiar herritarrak batez ere EH.

Testuingurua

Transizio garaia

Analisia (testua)

Iruzkina

Ondorioak

Testu hau garrantzitsua da Euskal Trantsizioarekin lotuta, bertan Euskal Herria, Autonomia Erkidego moduan izendatzen delako. Estatutu honek emaitza honak izan ditu, nola bait Euskal Herriaren kultura eta bertako oiturak aurrera atera direlako Espainiatik nola bait banandurik.