1876 konstituzioa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 7,91 KB

Berrezarkuntzako sistemaren oinarriak eta funtzionamendua


1876ko konstituzioa


Espainiako historia garaikidean denbora gehienez indarrean egon 1923.Urterarte egondakoa. Lorpena→ 1808tik galdutako egonkortasuna lortu. Oso testu laburra, 1845 eta 1869ko arteko sintesi sortu. Sufragio unibertsal bidez hautatutako gorteek gehiengo handiz onartu aurreproiektuaren testua da.

Euskal gizartean bi alderdi;
Erreformistak eta foruzaleek. Konstituzioa egiteko moduak argi erakutsi Abiapuntuko espiritua: ituna. Harek iraupen luzea azaldu. Ez zen oso testu zehatza, beraz alderdien esku erlijioa eta sufragioa. Testuaren ezaugarri nagusiak, 1Erregearen eta gorteen arteko subiranotasun partekatua. Monarkia estatuaren muina zen. 2.Sufragio-eskubidea: ez zuen bozketaren sistema zehazten 3.Erlijioaren gaiak, eztabaida handia piztu zuen


Alderdien sistema eta txandakatzea

-Canovasek defendatzen zuen alderdiek monarkiaren zerbitzu tresna izan behar zuten. Alderdi berriak eratu, aurreko etapa gainditzeko eta erradikalismo errepublikanoen eta karlisten aurka jotzeko. Alderdi biko sistema Canovas eta Sagasta nagusiak izan

-Alderdi kontserbadorea 1875ko maiatzan eratu, Alderdi liberala gerora eratu. Jatorria→ Serranoren eta Sagastaren alderdi konstituzionalean. Eskuineko progresistek eta Batasun liberaleko ezkerrak osatu. Bi alderdi handienez gain beste batzuk egonErrepublikanoak

Karlismoa, Langile mugimenduak.

-
Txandakatze sistema funtsezkoa izan zen Berrezarkuntzan 1881ean abian jarri zan. Sagastak exijitu erregeak bere alderdiari gobernatzeko uzteko. Erregeak exijentzia hori bete, kontserbadoreak eta liberalak boterean baketsuki txandatu.Iruzurra zela eta, demokrazia gabeko sistema liberala zan, honela funztionatu: Erregeak oposizioan zegoen alderdiari gobernatzeko eskatu. Lehen urratsa koroaren babesa jasotzea. Erregeak gorteak desegin eta hauteskundetara deitu. Gobernu berriak emaitzak manipulatu, gorteen babesa lortzeko. Txandakatze sistema Maria kristinaren erregealdian finkatu


Kazikismoa eta hauteskundeen iruzurra

Burgesiak eta aristokraziak osatutako taldea sistemaren gailurra. Botere politikoa goi karguduen esku zegoen Madrilen, gobernadore zibilen esku probintzietan eta kazikeen esku herrietan. Klientelismoa eta populismoa masek politikan parte hartzeko bi tresna: 1878ko hauteskunde-legeak, gizonen sufragio unibertsala kendu eta 1890eko hauteskunde-legeak berriz ezarri zuen gizonen sufragio unibertsalan.


Alfontso XII.Aren erreinaldia eta haren osteko erregeordealdia

-Alderdi kontserbadorea nagusi (1876-1881)
Canovasen dikatadura.
Berrezarritako monarkia finkatu eta ordenan oinarritutako sistema politiko autoritarioa eta zentralizatu eraiki nahi. Askatasuna murriztu eta prentsa zentzuratu, bereziki errepublikanoa

-1878ko legeak, hautesle errolda murriztu. 25 urtetik gorako gizon zergaduni soilik aitortu boto-eskubidea. Seiurtekotik konpondu gabeko gatazkak amaitu Gatazka karlistan, Karlos VII.A porrot egin eta euskal probintzietako foruak abolitu ziren. Karlismoa gain behera. Kubako gerra 1868 hasi Zanjogo Bakea(1878) sinatu beraz amaitu. Hobekuntzak egon ziren(amnistia, kolonoak…)

Sistema finkatzea(1881-1885) Alfontso XII.Ak txandakatze-sistemaren alde egin. 1881eko otsaileaan Sagastaren Alderdi Liberala gobernu liberalera iritsi, seiurtekoan onartu eta Alderdi kontserbadorea alde batera utzi. Eskubide eta askatasunak praktikan jarri ziren

1833an Sagastaren gobernua amaitu, porrot egin zuen altxamendu militar errepublikano batekin. Alfontso XII.Aren erreinaldiaren azken etapan, Canovas izan zen gobernaburu. 1885.Urtean erregea hil eta Maria Kristina alargunaren errregeordealdia hasi. Erregeak hiltzeak Berrezarkuntza sistema arriskuan jarri. Isabel II.A tronura ez itzultzeko, boterean baketsuki txandatzea adostu, El Pardoko Itunean, eta Canovas alderdi liberalari utzi gobernua→ Egonkortasun politikoa eta erregeordetza finkatu


Entradas relacionadas: