1839ko urriaren 25eko legea

Frankoren Heriotza 1975eko Azaroak 20ean izan zen. Bi egun beranduago, Joan Karlos I.A erregek bere kargua zin egin

zuen. Herritarrek Onartu egin zuten trantsizioa, askatasunerako, bakerako zeren elkarbizitzarako Bidea zelako.

ARIAS

NAVARROREN GOBERNUA:

Erregeak Carlos Arias Navarro izendatu zuen monarkiaren presidente, zorrotz Kritikatuaizan

zen Erabakia. Gobernuan ministro erreformista batzuk sartu bazituen ere Erregimenaren jarraipena izan zen. Navarrok

ez Zeukan gidaritzarako indar handirik baina Hainbat zailtasuni egin behar izan zien aurre:Langileen Mobilizazioak eta

grebak, ETAren Eta GRAPOren terrorismoa areagotzea, Orden Publikoko arazoak. Arias Navarroren gobernuak huts

egin Eta 1976an greba ugari izan ziren. Gasteizko gertakariak larriak izan Ziren. Protestak Hedatu ziren eta oposizioaren

batasuna Azkartu zuten. Oposizio antifrankista PCE eta PSOE bat egin eta Platajunta osatu zuten. Oposizioak haustura

demokratikoa Eskatzen zuen. Arias Navarrok dimititu zuen 1976ko uztailaren 1ean.

ADOLFO SUAREZEN GOBERNUA:

Erregeak Adolfo Suarez izendatu zuen gobernu presidente.Oposizioak Ez zuen ulertu mugimenduko kide bat

aukeratu Izana. Suarezek errealismoz jokatu zuen, askatasun-nahia, erreformak Bizkortu zituen. Sektore Inmobilistenak

indargabetzeko Eta iritzi publikoa bere alde jartzeko. Hala ere, prozesu Erreformistak tentsioak piztu. Terrorismoa

trantsizioan.
Trantsizioa ez baketsua, eskuin muturreko eta Ezker muturrekoak prozesua oztopatzen saiatu. 1977ko

urtarrilaren 24an eskuin muturrak bost abokatu laboralista erail zituen Atocha Kalean. 1975-1983 ehunka lagun hil

ziren; Errepresio instituzionalaren biktimak eta gehienak eskuin muturreko, GRAPOren eta ETAren indarkeria

terroristagatik Hil ziren. Ekonomia Krisia areagotu egin zen.

ERREFORMA POLITIKARAKO LEGEA:

Erreformetan Aurrera

egiteko Ezinbestekoa erregimen frankistaren egitura desegitea eta erakundeak Ezabatzea. Suarezen programak bi premia:

erreforma Politikarako lege bat eta hauteskundeetarako deia egitea. Erreforma Politikarako legea proiekturik handiena

izan Zen. Legearen helburuak: subiranotasuna berreskuratzea eta Sufragio unibertsala. Helburua Erregimenaren

barrenetik Sistema politiko frankistaren erreforma egitea zen.

OPOSIZIO DEMOKRATIKOA LEGEZTATZEA:

Gobernua

oposizioarekin Ados jarrita Lege dekretuak egin zituen: Orden Publikorako Auzitegia Kendu zuen; askatasunak berrezarri

zituen; Greba egiteko eskubide arautu zuen; Mugimendu Nazionala desegin. Hauteskunde Legea: bi helburu: berriz

askatasunak Ezartzea eta hauteskunde demokratikoetarako deialdia egitea. 1977ko Otsailaren 8ko lege-dekretuaren bidez

alderdi Politikoak legeztatu ziren. Ekainaren 15a jarri zuten Hauteskunde-eguna. Zailtasun juridiko handieneko auzia PCE

legeztatzea Izan zen. Suárezek berak hartu zuen bere gain PCE legeztatzea. Hauteskundeetan Parte hartu zuten alderdi

politikoak: AP Manuel Fraga. Suarezek UCD eratu zuen. PSOE Felipe Gonzalez. PCE Santiago Carrillo buru. Katalunian PDC

eta ERC eratu ziren, eta Euskadin, EAJ eta EE.

HAUTESKUNDE DEMOKRATIKOAK:

Legegintza-hauteskunde Askeetara

deitzea Ezinbestekoa zen Eskainian sistema parlamentarioa berrezartzeko. Kongresurako 350 ordezkari aukeratu behar

ziren Eta 270 senaturako. UCD hauteskundeak irabazi zituen. Bigarrena PSOE. Gobernuak EEEn sartzea eskatu zuen,

Europako Kontseiluak eskaera onartu zuen aho batez.

KRISI EKONOMIKOA ETA MONCLOAKO ITUNAK:

UCD krisi

ekonomiko Larria konpondu Behar zuen. 1973ko Petrolioaren krisiak 1975an lehertu zen. Inflazioa, Langabezia eta estatuaren

defitiza Izugarri handitu ziren.1977ko urriaren 25an sinatu ziren Moncloako Itunak. Indar politiko eta sozialek garaiko arazo

nagusiei Irtenbidea bilatzeko ahaleginak izan ziren. Itunek bi helburu: Ekonomia erreformatu, modernizatu eta erreforma

politikoak Egiten jarraitzea.

KONSTITUZIOA ETA ESTATU AUTONOMIKOA:

Gorte Berriak: konstituzio ez-baztertzaile bat

egitea Izan behar zuela Gorte berrien lehen eginkizuna. Uztailaren 13an legealdia Hasi zen, 22an ekitaldi ofiziala.

Kongresuko Konstituzio Gaietarako Batzordeak konstituzioko testua idatzi zuen. 1978ko urriaren 31n onartu zuten

konstituzioko Testua. Erreferenduma 1978ko abenduaren 6an egin gehiengoak baiezko Eman zuen. Abenduaren 27an

erregeak Testua berretsi zuen. Gorteak Desegin behar ziren eta berriro ere hauteskundeetarako deia egin: Lehenik

hauteskunde Orokorretarako eta gero udal hauteskundeetarako.

1978ko KONSTITUZIOA:

169 Artikuluren bidez Gizarte

demokratiko Aurreratu bat sortzeko asmoz. Espainia: Zuzenbideko estatu sozial eta Demokratikoa. Nazioaren subiranotasuna

Espainiako Herrian datza. Espainiako eredu politikoa monarkia parlamentarioa da. Nazioaren batasun zatiezina aldarrikatzen

du Baina autonomia-eskubidea aitortzen eta bermatzen du. Botereen Banaketa. Giza eskubideak eta askatasunak. Estatu

akonfesionaltzat Hartzen du baina Espainiaren gizartean erlijio sinismenak kontuan Hartzen du. Adin nagusitasuna 18

urterekin. Herritarren Defendatzailea, Konstituzi Auzitegia eta botere Judiziala. Botere legegilea: gorteek. Botere

betearazlea: Gobernuak. Botere judiziala: epaile eta magistratuak.

ESTATU AUTONOMIKOAREN SORRERA:

Autonomia

Estatuaren Konfigurazioa: Diktadura-aldian, estatua zeharo zentralista zen. 1977an Suarezek autonomiak eratzeko prozesuari

ekin Zion. Autonomia bihurtzeko bi bide: 151 artikuluak eta 143 artikulua. Katalunian 1977ko Suarezek Josep Tarradellasekin

negoziatu Zuen, hura erbestetik itzultzeko eta Generalitatea alde-baterako Berrezartzea. Euskal probintzietan Eusko

Kontseilu Nagusu onartu zen. Prozesu korapilatsuagoa izan zen.

UCDren BIGARREN LEGEGINTZALDIA:

1979an Legegintza

eta Udal hauteskundeak egin ziren. UCD irabazi . Apirilean Udal Hauteskundeak UCDk boto eta zinegotzi gehien irabazi zituen.

Suarezen Ezin izan zituen gauzatu agindutako erreformak, dibortsio-legea, Besteak beste. 1973tik zirauen krisi ekonomikoa

areagotu Egin zen petrolioaen bigarren krisiagatik, gizarte-tentsioak, Terrorismo eta erreformen azkartasunak kezka eragin

zuten Militar atzerakoiengan, Kolpismo indarberritu zen eta militarrek eta Guardia zibilek Galaxia Operazioa prestatu zuten,

baina Huts egin zuen. Alderdi barruko desadostasunek Suarezen dimisioa Eragin zuten 1981eko urtarrilaren 28an.

Otailaren

23ko Estatu-kolpea:

UCDk Leopoldo Calvo Sotelo aukeratu zuen Suarez ondorengo. 1981eko Otsailaren 23an, Antonio

Tejero Teniente koronelaren agindupeko guardia zibilen talde batek diputatu Kongresua hartu zuten eta Gobernua eta

subiranotasun Nazionalaren ordezkariak bahitu zituen. Estatu Kolpekoak atxilotuak Izan ziren.

CALVO SOTELOREN

GOBERNUA:

Otsailaren 25ean presidente kargua hartu zuen. 1981etik 1982ra bitartean UCD Erabat desegin zen.

Suarezek Zentro Demokratiko Soziala sortu zuen. Calvo Sotelo, Gorteak desegin Eta legegintzarako hauteskundeak antolatu.

1982ko Urriaren 28ko hauteskundek aldatu zuten Espainiako mapa politikoa. PSOEkirabazi zituen hauteskundeak. Felipe

Gonzalezek Moderatua presidentea bihurtu zen eta 1996 arte egon zen. 1982an PSOEk hauteskundeak irabazita,