Chuletas y apuntes de Historia de Otros cursos

3-LA EXPANSIÓN IMPERIALISTA.  3.1-Del colonialismo al imperialismo. Cusas del imperialismo.  -

Políticas

La posesión de colonias se convirtió en un criterio para medir la grandeza y el poder de los países. A ellos se unieron razones estratégicas como el control de una ruta comercial, la protección de un territorio o evitar su anexión por países rivales.-

Demográficas

Las colonias proporcionan territorios para enviar los excedentes de población y permitían aminorar las tensiones sociales internas.-

Económicas

El aumento de la producción de la 2ª Rev. Industrial provoco la necesidad de buscar materias primas para la industria, nuevos mercados sin barreras donde colocar los productos industriales y nuevos espacios donde invertir el... Continuar leyendo "Primeras formas de dominio colonial" »

Autonomía de la política y concentración de la coacción: dos criterios para la clasificación

Ordenar en unas pocas categorías la diversidad de estructuras políticas que la humanidad se ha seleccionado dos criterios: el grado de autonomía institucional que se otorga a la política y el modo en que la coacción se distribuye en el seno de la comunidad.

Una tipología ideal

Si combinamos ahora las dos dimensiones —autonomía de la política y distribución de la coacción— nos es posible construir un espacio donde ubicar las diferentes formas históricas de organización de la política, fabricando con ello una tipología esquemática que se presenta en la figura II.5.1

Se trata, en todo caso, de formas ideales, reconstruidas a partir... Continuar leyendo "Sociedades segmentadas" »

Independentzia Gerra (1808-1814): Cadizko Gorteak eta 1812ko Konstituzioa

Sarrera

Gatazka honen abiapuntua Karlos IV.aren erregealdiko krisia (1788-1808) izan zen. Arazo batzuk kanpotik zetozen, batez ere Frantziatik: lehenago Borboikoen absolutismoa abolituko zuen Iraultza eta, geroago, Napoleon Bonaparteren politika espantsionista. Beste arazo batzuk Espainiako barne arazoak izan ziren: ekonomia ahulari lotutako krisi ekonomikoa eta, arazo nagusia, monarkiaren barruko krisi politikoa.

Frantziaren aliatuak izan ziren gerraren aurreko urteetan, Fontainebleauko ituna sinatu zuten 1807an. Espainiako agintariek britainiarren aliatu portugaldarra zigortzera zihoazen tropa frantsesei pasatzen utzi zieten. Aranjuezen herri matxinada bat piztu zen, Fernando,... Continuar leyendo "Independentzia Gerra eta 1812ko Konstituzioa: Espainiaren Bilakaera" »

Frankismoaren ezarpena eta ekonomia Euskadin

Frankismoa Euskadin 1936-37 bitartean ezarri zen eta 1975. urtera arte iraun zuen.

Autarkia eta industrializazioa

50eko hamarkadaren amaieran egonkortze plan bat ezarri zen Espainian eta 60ko hamarkadan garapen planak aurrera eraman ziren. Horrek autarkiarekin amaitzea eta hazkunde ekonomikoa ekarri zuen, kanpoko inbertsioa erakarriz eta industria modernizatuz.

Gerra Zibilaren amaieran, 40ko hamarkadan, autarkia ezarri zen Espainian, baita Estatuaren interbentzionismoa ere. Gerra Zibilean, Euskal Gobernuak euskal industria ez suntsitzea erabaki zuen, eta frankismoak industria hori aprobetxatu zuen ardatz gisa.

Euskal industriaren garapena eta desberdintasunak

Autarkiak ekonomiaren hazkundea oztopatu zuen,... Continuar leyendo "Frankismoa Euskadin: Ekonomia, Gizartea eta Trantsizioa" »

Erantzukizun politikoen legea

Kokapena

Aztertzeko daukagun testua testu historiko bat da, beraz, lehen mailako iturria da. Formaren arabera juridikoa da, testu artikulatu bat delako, eta gaiari dagokionez politikoa. Boletin Oficial del Estado-n agertu zenez, esan dezakegu testu publikoa dela, hau da, hartzaile kolektiboko testua. Egilea ere kolektiboa da. 1939ko otsailaren 13an argitaratu zen, behin gerra zibila amaituta eta Francoren boterea ezarrita.

Analisia

Lege honen bitartez, frankistek Espainiako nazionalismoaren aurka egin zuten pertsona guztiak zigortu nahi zituzten, neurri errepresiboak hartzen. Testuan 3 artikulu bereizten dira:

• Lehenengoan zigorra nori zuzenduta dagoen adierazten da, konkretuki, mugimendu nazionalaren kontra aritu zirenak.

Las Causas de la Primera Guerra Mundial

Rivalidades Territoriales y Económicas

Las tensiones en Europa durante finales del siglo XIX, derivadas de la expansión imperial y la competencia entre potencias como Alemania, Francia y el Reino Unido, llevaron a una serie de disputas territoriales. Un ejemplo importante es la reclamación de Alsacia y Lorena entre Alemania y Francia.

Diplomacia de Alianzas

Entre 1870 y 1890 se consolidaron alianzas entre las grandes potencias europeas como la "Liga de los Tres Emperadores" y la "Triple Alianza", mientras que Francia construía alianzas con otras potencias como Rusia y el Reino Unido.

Las Crisis en Marruecos y los Balcanes

Crisis de Marruecos

En 1905 y 1911, Alemania y Francia experimentaron tensiones significativas... Continuar leyendo "Primera Guerra Mundial: Orígenes, Fases y Legado Histórico" »

Frankismoa 60ko hamarkadatik aurrera

Hirurogeiko hamarkadaren garapen ekonomikoak eta borroka sozialek kultura, hezkuntza eta pentsamendu irekiagoa ekarri zuten. Erregimena, aldiz, ez zen aldatu. Beraz, gizartearen baitan diktadurarekiko oposizioa nabarmen indartu zen.

Hazkunde ekonomikoa eta eraldaketa sozialak

Egonkortze plana, garapen ekonomikoa eta hiritartze prozesua

1957-59an autarkia politikaren porrota ikusirik ministro teknokraten (Opus Dei) gobernu berriak Egonkortze Plana jarri zuen abian. Hartutako neurri ekonomiko gogorrak (pezetaren debaluazioa, gastu-soziala murriztea…) ondorio sozial latzak ekarri bazituen ere, Estatuaren finantzak orekatzea lortu zuen. Hurrengo urteetan Garapen Planak jarriko ziren martxan.

1962-1974 arteko garapen... Continuar leyendo "Frankismoa eta haren aurkako oposizioa Euskal Herrian (1960-1975)" »

Antzinako Erregimena

Politika

XVIII. mendean, Europako herrialde gehienak monarkia absolutuak ziren. Monarkia batean, estatuburuak kargua bere familiako norbaitengandik heredatzen du, eta biziartekoa da. Normalean, aurreko estatuburua hil eta gero heredatzen du. Monarkia absolutuan:

• Botere nagusi guztiak monarkarengan bilduta daude. Hark gobernatzen du, legeak promulgatzen ditu.
• Ez dio beste inori erantzukizunik aurkeztu behar.
• Monarka subiranoa da.
• Haren kargua sendotzeko, jatorri jainkotiarra zuela esaten zen.

Europan, monarkia mota hau lehenengoz 1689an kendu zuten, Ingalaterran. Azken monarkia absolutua Errusiakoa izan zen (1917 arte). Espainian, azken errege absolutua Fernando VII.a izan zen. Europan, monarkia absolutua ez zuten bi salbuespen... Continuar leyendo "Antzinako Erregimenetik Iraultza Liberaletara: XVIII. mendeko eraldaketak" »

Baionako Ituna (1945): Euskal Erakundeen Batasuna Erbestean

Komentatzeko aurkezten zaigun testua 1945eko martxoaren 31n erbestean zeuden euskal erakunde politiko eta sindikalek sinatutako hitzarmena da, 1936ko gerra zibila zela eta. Jatorriz testu historikoa da, beraz, lehen mailako iturria dugu. Formaren aldetik, manifestu bat da, eta edukiari dagokionez, testu politikoa. Egilea kolektiboa da: Frantzian erbesteratutako euskal erakunde politiko eta sindikal guztiak; indarrak batu eta hartutako akordioak adierazten dituzte. Testua publikoa da, 1945eko martxoaren 31n argitaratu zen Baionan, eta hartzailea herria da, izan ere, euskaldun guztiei zuzenduta dago.

Analisia

Ideia nagusia: Erbestean zeuden euskal erakunde politiko eta sindikalen arteko... Continuar leyendo "Baionako Ituna (1945) eta Añoverosen Homilia (1974): Euskal Identitatearen Aldarrikapena" »