1. Iberiar goi-lautada

600-800m-ko altitudea baitu batez beste. Era Primarioan sortu, . Era Tertziarioan, Alpetar orogeniak ia Iberiar goi-
Lautada guztia deformatu eta suntsitu zuen, eta bera, hiru unitate bereiz daitezke. 

1. Antzinako zokalo paleozoikoa.
   Zokaloa estaltzen zuten material tertziarioak suntsitu ditu higadurak, eta jatorrizko material silizeoak utzi ditu agerian: granitoa… Erliebea penelautadaz osatuta.

2. Iberiar goi-lautadaren barneko mendilerroak Erdialdeko Sistema eta Toledoko mendiak dira. Era Tertziarioan eratu ziren, Alpetar orogeniaren ondorioz Iberiar goi-lautadaren zokaloaren blokeak altxatu zirenean. 

• Erdialdeko Sistema. Erditik zatitzen di Iberiar goi-lautada.

• Toledoko mendiak. Bitan zatitzen dute hegoaldeko Iberiar goi-

Alde Zaharra: Jatorritik XIX. Mendearen erdialdean industrializazio hasi arte urbanizatutako hiriaren zatia da. Gaur egungo hiriaren azalera txikia hartu arren, balio handia du. Industrializazio aldian planoaren eraldaketak gertatu ziren, bilbea trinkotu, eraikinak berritu eta bertikalizatu, lurzoruaren tertzializatu, gizarte-segregazioa handiagotu. Gaur egun zaharberritze integratutako politikak egiten dira.

Zabalgunea: Hiriaren espazio berria da alde zaharretik kanpo, XIX. Eta XX.Mendeetan egina. Burgesiak hiria hazteko zituen nahiei erantzunez, hiri-eremu planifikatua izan zen zabalgune burgesa. Funtsean burgesia bizitzeko egin ziren zabalguneak. Denbora aurrera ahala bilbea trinkotu zen, eraikin bertilakak egin ziren, erabilera tertziario

Politiques hidràuliques

Confederacions hidrogràfiques/ Transvasaments / Desalinació de l’aigua del mar / Recuperació d’aquifers /Plans de sanejament dels rius: Control d’abocaments o depuradores.

Aigua com a recurs

Recurs escàs: Usos en Agricultura i ramaderia / Urbà i industrial: Problemes de potabilitat. S’han de controlar els abocaments i posar depuradores. En l’ús domèstic es combinen aigües fluvials amb aquifers

Energia nuclear

Resultat d’una reacció nuclear que desprèn grans quantitats de calor i d’energia: escalfa l’aigua i per tant produeix vapor, que impulsa unes turbines que mouen generadors i generen electricitat o bé utilitza urani o plutoni. El problema més gran plantejat és el dels residus radioactius.... Continuar leyendo "Recursos hídrics, nuclears i minerals" »

Galicia

• Marisco (percebes, mejillones, zamburiñas...)
• Bateas: cultivo del mejillón
• Pulpo a feira
• Empanadas y quesos
• Tarta de Santiago
• Queimada
• Vinos DO: albariño o ribeiro

Cantabria

• Destacan pescados y mariscos
• Sorropotún: (bonito guisado+patatas) en S. Vicente de la Barquera
• Cocido montañés (alubia blanca + berza)
• Cocido lebaniego (garbanzos), típico en Picos de Europa

País Vasco

• Marmitako (guiso de bonito patatas cebolla y pimiento)
• Bacalao al Pil Pil (salsa verde)
• Pimiento de Guernika
• Pimientos choriceros
• Cuajada
• Vino de la Rioja Alavesa y sidra vasca

Cataluña

• Museo del cava y museo de la gastronomía
• Fuet y salchichón
• All i oli
• La picada (pan + frutos secos)
• Calçots
• Pan tumaca
• Vinos Priorato y Terra Alta

La Rioja

• Museo de la verdura de Calahorra
• Viñedos
• Queso

Aurrean dugun 2010eko koropleta mapan, Espainiako lurraldeetan etorritako atzerritarren ehunekoa ageri da. Horrela, kolorearen intentsitatearen arabera, gero eta ilunagoa izanda, portzentajea handiagoa dela adierazten digu. Bestalde, gero eta kolorearen intentsitatea txikiagoa izan, portzentajea txikiagoa dela esan nahi du, adibidez
Badajoz.

Historikoki, Espainia herri emigratzailea izan da, batez ere Amerikara eta Europara. Baina 1990tik aurrera etorkin ugari jasotzera pasatu da, eta urte askotan immigrazio saldo positiboa izan du, krisi garaian izan ezik.

Espainian, gaur egun, ia 47 milioi pertsona bizi dira, horietatik badakigu atzerritarrak ia  %10 direla baina lehen esan den bezala, portzentajea aldakorra da probintzien arabera. Nola nahi,... Continuar leyendo "Eremu kontserbakorrak" »

Aurrean daukaguna Euskadiko hiri hierarkiaren mapa da, bertan hiri hierarkia eta hiri sareak bereizten dira.

Lurralde bateko hiriek eta haien artean dauden harremanek hiri-
sistema osatzen dute. Euskadin sistema hori aldatzen ari da 80ko hamarkadatik aurrera, batez ere. Trantsizio Demokratikoak lurralde antolamendua aldatu egin zuen, eta EAE sortu zen; beste alde batetik, 1986an Espainia Europako Batasunean sartu zen, baita globalizazio-prozesuan ere, eta horrek guztiak aldaketak ekarri zituen ekonomian eta hirigintzan.

Espainiako hiri sareetan homogeneotasun falta nabaria da, zeren hiri gehienak kostaldean daude
Madril izan ezik.

Hiri sistemak eta euren arteko harremanek osatzen duten sarea da eta sistema honetan hiriak daude antolatuta hierarkikoki,

3. GAIA ESPAINIAKO KLIMA

KLIMA OZEANIKOA:

Kantauriar Itsasoan eta Galizian aurkitzen da.

Prezipitazioak ugariak erregularrak eta leunak dira. Urteko prezipitazioak, 800mm-tik gorakoak eta 150 egun baino gehiagotan egiten du.

Urteko prezipitazioek banaketa erregularra dute, negua eta udazkena dira sasoirik euritsuenak eta prezipitazio urrienak berriz udan.

Prezipitazioak modu leunean erortzen dira, eta horrek erraztu egiten du lurrak ura xurgatzea.

Bi eratako tenperaturak erregistratzen dira barnealdean eta jostaldean.

Kostaldean, tenperatura bitartea txikia da (9-12 C), udak freskoak izaten dira eta neguak aldiz moderatuak, 6 C gorakoak.

Barnealdean tenperatura bitartea moderatua da (12-15 C), udak freskoak izaten dira eta neguak hotzak, 6 C beherakoak.

ESPAINIAKO NEKAZARITZA PAISAJEAK

ESPAINIA HEZEA - Atlantiar eremua

Ingurune fisikoa

- Ipar eta ipar mendebaldeko Penintsulan

- Relieve malkartsua, espazio lau gutxi,horregatik lurzoru traketsak gehienak

- Klima ozeaniarra: prezipitazio ugariak (+1000 mm), epela.

Nekazaritza egitura

- Populazioa: Oso ugaria tradizionalki,baina emigrazio historikoa dela eta gaur egun oso urria eta zahartua.

- Populaketa: sakabanatua eta interkalatua  herrixketan

- Lurren jabetza: Minifundismoa da nagusi, beraz lursail oso txikiak (batez ere Galizian)

Espazioaren erabilera

- Espazioaren erabilera gehien abeltzaintzarako.

- Nekazaritza:

• Azalera txikiak nekazal lurretarako

• Ureztaturiko nekazaritza

• Polilaborantza tradizionala:

  • Etxetik hurbileko baratzak.

  • Beste zoroetan artoa,