Euskera

Enviado por Anónimo y clasificado en Otras materias

Escrito el en vasco con un tamaño de 4,04 KB

EUSKERAREN JATORRIA

Euskeraren jatorria, igarkizun linguistiko eta historiko bat da. Sailkaezina da, bere sustraiak ezezagunak direlako eta ez dagoelako ezaugarri komunik duen beste hizkuntzarik.

Guztiak jatorri indoeuroparra—>euskara salbuespena=> aditu/idazleek aztertu.

TEORIARIK AIPAGARRIENAK

1)Euskara betidanik egon da. semantikoki begiratuz hitz asko harri-arotik(aizkora, aitzurra, aiztoa..). BARANDARANEK AZTERTU

2)Euskara eta mediterraneoko hizkuntza pre-indoeuropearrak ziren. Erro bera zutelako(1920-1950 teoria sortu)

3)Euskara eta Kaukasoko hizkuntzak: Euskara jatorri kaukasikoaren defendatzaile porrokatuenak errusiarrak eta georgiarrak ziren( toponimoan adibidez, Aralar/Ararat). Gainera askok Georgiarekin parekatu izan dute, antzekotasun sintaktiko, morfologiko eta gramatikarengatik batez ere.

4) Euskal iberiar teoria: Euskara dugu Iberiar penintsulan mintzatzen ziren hizkuntzak utzi duten aztarna bakarra( erromatar batek teoria honen bultzatzaile izan zen eta berarekin batera, Garybai, Poza, Oiherart, Larramendi, Humbolt, Schuharott...)

5)Euskara eta hizkuntza afrikarra:

Afrikako hizkuntza batzuek harremana euskararekin. Euskara familia kamitikoa duten Afrikako hizkuntzekin erlazioa zuela.

6)Protoeuskera eta glosak

Euskaraz agertutako lehenengo hitzak Akitania eta Pirineo inguruetan aurkitutako arromatarren garaiko hilerrietako hitzak ditugu(1.mendean; sembe-seme, anderexo-andereño, lison-gizon,..).Hitz hauek ez dira gaur egunekoak bezalakoak, horregatik, protoeuskara hitza aukeratu da hau izendatzeko.

Bestalde, glosetan(antzinako monje kopistek idatzitako oharrak) ere Donemiliagako Monasterioan besteak beste, euskaraz idatzitako bi glosa ditugu”guek ajutuezdugu” eta “jzioqui dugu” dira.

Entradas relacionadas: