Erdi aroa
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 4,76 KB
1- Zer dira eztamentuak, pribilegiatuak eta priblegiorik gabea?
Estamentuak gizarte talde txikiak ziren, jaiotzaz zehazten zen pertsona bakoitzaren estamentua. Estamentu bakoitzak eginbehar berezia zuen gizartean.
Pribilegiatuak:
. Noblezia: nekazaritza ustiapen handien jabe zen.
Pribilegioak zituen:
1. armak izateko eskubidea.
2. Errege kontseiluko kide izartea.
3. zergak ordaindu beharrik ez izatea.
4.
. Kleroa: otoitzen truke jendeak egindako dohaintzei esker lurrak baitzituen.
Pribilegorik gabeak:
Nekazariak ziren.
Nekazari gehienak lurrak lantzeaz zergak ordaintzeaz, eta, lurrekin batera, nobleen ondarearen zati ziren.
2. Jaun feudalen ezaugarriak eta bizimodua.
- lurraldearen eremua: gazteluan jaunek bizi ziren. Muino baten gainean eraikitzen zuten.
Harresi batek inguratzen zuen harresiaren barnean jaunaren etxea, horren ondoan, zalditegiak, biltegiak...
- Eremu jurisdikzionala: erregeak eskubide jurisdikzionalak jaunen esku utzi zuten. Zergak jasotzeko eskubide, txanponak egiteko botere armadak sortzeko jendea bildu.
3. klero erregeladuna:
Ordena erlijiosoetako partaideek ziren. Abadea zen horien burua. Monasterioetan bizi ziren.
4. bizitza monasterioetan
Indarra hartu zuen heinean garrantzi handia hartu zuten ekonomiaren eta boterearen kultura ingurune giza.
- monasterioek feudoek edo jaurerriek betetzen zuten antzeko funtzioa.
- monasterioa kultura garrantzi handia izan zuen arlo horretan.
5. lurraren banaketaren azalpena:
Gaztelua inguratzen zuten lur guztiek osatzen zuten. Jabetza handi horiek bi zatitan banatzen ziren: jaunaren erreserba eta mansoak.
Jaunaren erreserba: bere onurako ustiatzen zuen lurra zen. Zati horrek hainbat inguru zituen:
- Jaunaren bizitokia
- Nekazariak lantzen zituzten lurrak. Ezin zuten jaurerritik alde egin, ez zuten lantzeko lur propiorik.
- Abereentzako larreak
- ehizatzeko basoak
- ibaietan arrantza egiten zuten, bertatik hartzen zuten etxean erabiltzeko ura.
Mansoak: lur sail txikiz osatuta, familia baten biziraupenerako egokiak ziren.
Nekazariek nahi zutena egiten zuten lur horretan, lur horiek jaunarenak ziren.
Lur horiek erabiltzeko eskubidearen truk honako hauek bete behar zituzten:
- jaunari errenta ordaindu behar zioten.
- urtean hainbat egunetan jaunaren erreserban dohain lan egin behar zuten.
- uztiapenetako itxuturak eta harresiak konpondu behar zituzten.
- zaindari lanak egin behar zituzten.
- jaunak eskatzen zienean edo bere lurrak bizitatzen zuenean, estatua eta jatekoa eman behar zioten.
6. Arkitektura erromanikoaren ezaugarriak nagusiak.
Arkitektura erromanikoaren elementu nagusiak:
Erdi - puntuko arkua, gurutxe itxurako pilarea eta kañoi - ganga.
Eraikinak altuera gutxiagokoak ziren, horma sendoak eta kontrahormak kanpoko aldean. Templo erromanikoak zendoak dira.
7. Monasterioek euki zuten garrantzia kultura babestean?
Bai; liburu kopiak egiten zuten, gu orain jakiteko nola zen bizitza garai horretan.
8. Pintura erromanikoaren ezaugarri nagusiak.
Apainduta daude dekorazioak helburu didaktikoa dauka: gauzak erosteko balio dute . adib: kristoaren bizitza. Pintura simple eta klaroa.
9. Zer ziren arreman feudobasailatikoak.
Jaun feudalen arteko arremanei deitzen zitzaien.
Alde batetik, noble zagoen, eta erregeak eskatzen zionean zaldia, armak eta gizon armatuak gerra joateko konpromisoa hartzen zuen horrek.
Bestetik, erregea zegoen, eta jasotako laguntzaren truk, nobleari faudo bat ematen zion, berak nahi zuen moduan erabiltzeko.
Gehienetan lur zati bat izaten zen, kargu politiko bat edo elizako kargu bat ere izan zitekeen.
Estamentuak gizarte talde txikiak ziren, jaiotzaz zehazten zen pertsona bakoitzaren estamentua. Estamentu bakoitzak eginbehar berezia zuen gizartean.
Pribilegiatuak:
. Noblezia: nekazaritza ustiapen handien jabe zen.
Pribilegioak zituen:
1. armak izateko eskubidea.
2. Errege kontseiluko kide izartea.
3. zergak ordaindu beharrik ez izatea.
4.
. Kleroa: otoitzen truke jendeak egindako dohaintzei esker lurrak baitzituen.
Pribilegorik gabeak:
Nekazariak ziren.
Nekazari gehienak lurrak lantzeaz zergak ordaintzeaz, eta, lurrekin batera, nobleen ondarearen zati ziren.
2. Jaun feudalen ezaugarriak eta bizimodua.
- lurraldearen eremua: gazteluan jaunek bizi ziren. Muino baten gainean eraikitzen zuten.
Harresi batek inguratzen zuen harresiaren barnean jaunaren etxea, horren ondoan, zalditegiak, biltegiak...
- Eremu jurisdikzionala: erregeak eskubide jurisdikzionalak jaunen esku utzi zuten. Zergak jasotzeko eskubide, txanponak egiteko botere armadak sortzeko jendea bildu.
3. klero erregeladuna:
Ordena erlijiosoetako partaideek ziren. Abadea zen horien burua. Monasterioetan bizi ziren.
4. bizitza monasterioetan
Indarra hartu zuen heinean garrantzi handia hartu zuten ekonomiaren eta boterearen kultura ingurune giza.
- monasterioek feudoek edo jaurerriek betetzen zuten antzeko funtzioa.
- monasterioa kultura garrantzi handia izan zuen arlo horretan.
5. lurraren banaketaren azalpena:
Gaztelua inguratzen zuten lur guztiek osatzen zuten. Jabetza handi horiek bi zatitan banatzen ziren: jaunaren erreserba eta mansoak.
Jaunaren erreserba: bere onurako ustiatzen zuen lurra zen. Zati horrek hainbat inguru zituen:
- Jaunaren bizitokia
- Nekazariak lantzen zituzten lurrak. Ezin zuten jaurerritik alde egin, ez zuten lantzeko lur propiorik.
- Abereentzako larreak
- ehizatzeko basoak
- ibaietan arrantza egiten zuten, bertatik hartzen zuten etxean erabiltzeko ura.
Mansoak: lur sail txikiz osatuta, familia baten biziraupenerako egokiak ziren.
Nekazariek nahi zutena egiten zuten lur horretan, lur horiek jaunarenak ziren.
Lur horiek erabiltzeko eskubidearen truk honako hauek bete behar zituzten:
- jaunari errenta ordaindu behar zioten.
- urtean hainbat egunetan jaunaren erreserban dohain lan egin behar zuten.
- uztiapenetako itxuturak eta harresiak konpondu behar zituzten.
- zaindari lanak egin behar zituzten.
- jaunak eskatzen zienean edo bere lurrak bizitatzen zuenean, estatua eta jatekoa eman behar zioten.
6. Arkitektura erromanikoaren ezaugarriak nagusiak.
Arkitektura erromanikoaren elementu nagusiak:
Erdi - puntuko arkua, gurutxe itxurako pilarea eta kañoi - ganga.
Eraikinak altuera gutxiagokoak ziren, horma sendoak eta kontrahormak kanpoko aldean. Templo erromanikoak zendoak dira.
7. Monasterioek euki zuten garrantzia kultura babestean?
Bai; liburu kopiak egiten zuten, gu orain jakiteko nola zen bizitza garai horretan.
8. Pintura erromanikoaren ezaugarri nagusiak.
Apainduta daude dekorazioak helburu didaktikoa dauka: gauzak erosteko balio dute . adib: kristoaren bizitza. Pintura simple eta klaroa.
9. Zer ziren arreman feudobasailatikoak.
Jaun feudalen arteko arremanei deitzen zitzaien.
Alde batetik, noble zagoen, eta erregeak eskatzen zionean zaldia, armak eta gizon armatuak gerra joateko konpromisoa hartzen zuen horrek.
Bestetik, erregea zegoen, eta jasotako laguntzaren truk, nobleari faudo bat ematen zion, berak nahi zuen moduan erabiltzeko.
Gehienetan lur zati bat izaten zen, kargu politiko bat edo elizako kargu bat ere izan zitekeen.