Argudiaketa akatsak
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 3,21 KB
ARGUDIAKETA AKATSAK Argudiaketa batzuk zuzenak diruditen arren, okerrak dira falaziak. Nahita egindakoak: sofismak.Nahi gabe egindakoak: paralogismoak.Galdera konplexuak: galdera batzuek aurresuposizioek izaten dituzte. Batzuetan egokia da egitea, baina galderak tranpak dira. Helburua: solaskidea nahastuta ustea, gerora bere kontra erabiltzeko, nahi gabe baieztapenak izan ditzanà falazia.Ad ignorantiam: enuntziatu batzuk faltsutzat jo, ez delako egiazkoak direnik frogatu. Konklusioa egitean “nahitaez”, “egia biribila da” eta horrelako terminoak erabiltzean, falazia da. Termino babesleak erabiltzen direnean, argudioa ez da falazia.Argudio zirkularra: zerbait esan ondoren , esanahi bereko hainbat “argudio” erabiltzen ditugu esandako hori defendatzeko. Argudio zirkularrek ez dute ezertxo ere frogatzen.Ad hominem: argudio hauek solaskidearen kontra jotzen dute. Eztabaida alde batera utzi eta solaskidea kritikatzeari ekiten zaio falazia.Norbaiten autoritatean oinarritutakoa: Iritzi bat defendatzeko, entzute handiko autoritate bat ere iritzi bereko dela aipatzen dugu horrelako argudioetan. Gure argudioak indartzeko naiz eta autoritate hori guk esandakoarekin ados ez egonà falazia. Behin eta berriro kritikarako biderik ez usteko autoritate bat aipatzea falazia.
Ad baculum: mehatxuak erabili arrazoi onak bailira. Erabilitako mehatxuek ez badiete besteei askatasunez erabakitzen uztenà falazia. Baina horrelakorik ez denean ez da falazia: agintariek, trafiko agintariek. Ad populum: jendearen gogoa betetzeko edo sentimendu jakin batzuk pizteko erabiltzen da. Hizlariek besteen onespena lortu nahi. Publizitatea + txantaje afektiboa.Ex populo: ikuspegi bat egiazkoa dela frogatzeko mundu guztia horrekin ados dagoela erabiltzen da. Dedukzioaren aldetik baliozkoa izan ez arren, badute eragiteko indarra.Post hoc: arrazoia “faltsuaren argudioa” deitu. A dela B-ren arrazoia, A B baino lehenago gertatu delako. Akatsa: finkatzen duen kausa-ondorio loturak ez du oinarri enpiriko sendorik.Presazko orokortzea: ohikoenetako falazia. Proposizio partikularrak unibertsal bilakatzen ditugu. Kasu guztiak aztertu ondoren ez da falazia, baina ezinezkoa denezà falazia.Malda irristakorrarena: “domino efektuan” oinarritutako argudioak. A1 eta An gertakarien artean ustezko lotura dagoela eman aditzera, inolako frogarik azaldu gabe. Falazia ez egitekoà lotura egiazkoa dela frogatu behar.
Ad baculum: mehatxuak erabili arrazoi onak bailira. Erabilitako mehatxuek ez badiete besteei askatasunez erabakitzen uztenà falazia. Baina horrelakorik ez denean ez da falazia: agintariek, trafiko agintariek. Ad populum: jendearen gogoa betetzeko edo sentimendu jakin batzuk pizteko erabiltzen da. Hizlariek besteen onespena lortu nahi. Publizitatea + txantaje afektiboa.Ex populo: ikuspegi bat egiazkoa dela frogatzeko mundu guztia horrekin ados dagoela erabiltzen da. Dedukzioaren aldetik baliozkoa izan ez arren, badute eragiteko indarra.Post hoc: arrazoia “faltsuaren argudioa” deitu. A dela B-ren arrazoia, A B baino lehenago gertatu delako. Akatsa: finkatzen duen kausa-ondorio loturak ez du oinarri enpiriko sendorik.Presazko orokortzea: ohikoenetako falazia. Proposizio partikularrak unibertsal bilakatzen ditugu. Kasu guztiak aztertu ondoren ez da falazia, baina ezinezkoa denezà falazia.Malda irristakorrarena: “domino efektuan” oinarritutako argudioak. A1 eta An gertakarien artean ustezko lotura dagoela eman aditzera, inolako frogarik azaldu gabe. Falazia ez egitekoà lotura egiazkoa dela frogatu behar.