Zoriontasuna filosofia

Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética

Escrito el en vasco con un tamaño de 6,07 KB

ZORIONTASUNA:
zoriontasuna ondasun iraunkorretan bilatu, zoriak kenduko ez dizkiguten horietan, kezka sor ez dutenetan, arima elikatzen dutenetan: bertuteak eta bereziki jainkoa. Guztiok bilatu zoriontasuna, vaina zer den bakoitzaren arabera da. Zoriontasuna baino garrantsitzuagoa da zuzentasuna egotea. Zoriontasuna da gizakiaren helburu nagusia. Helburu hori ongia eginez lor, vaina ongia egiteko, ezagutu behar. Ezagutza lortzeko jainkoaren laguntza behar(zoriontasuna da ongia, aristotelesek dioen moduan. Baina gizakiak ezin du zoriontasuna bere kabuz lor).
Egiaren bilaketa, zoriontsu izateko bide espirituala da.
Zoriontsu izateko, jainkoarengan sinetsi eta jainkoari jarraitu behar. Jainkoarengan sinesten ez duten jakintsuak zoriontsu ez da. Bere kezka ez bakarrik egia topatzea, baizik eta, bihotza aseko zuen egia aurkitzea. Eudemonista da, vaina eudemonismoa ez da suntsi daitezkeen ondasunetan oinarritzen. Ezta epikuroen erako placer moderatuak eskuratzean. Horiek zoriontasun galkorrak dira. Benetako zoriontasuna egia osoaz jabetzean datza, vaina egia partikularrak traszenditzen dituen egia du. Agusek bilatzen duen egia absolutua da. Goi neurri hori jainkoa baino ezin izan. Jainkoa ezagutzeak eta edukitzeak zoriontasuna eskaini gizakiari. Jakintsuaz gainera, inor ez zoriontsua, zeren inor ez baita zoriontsua egia ez badu irrikatzen. Egia aurkitu ez dueña ezin da zoriontsu izan.

ARIMA ETA GORPUTZA:platonen eraginez, arima eta gorputza, arima "jainkoarena", jainkoarengana hurbiltzen gaituena; gorputza, ustelkeria da, arimaren kartzela, bekatuaren iturburua... Descartes ere dualista. Manik (pertsiako jakintsua) dualista da, beraz, arima jainkoarena eta gorputza deabruarena dela aldarrikatu. Epikuro "lorategia" eskola sor eta gorputzaren garrantzia azpimarratzen du. Platonen eragina, gizakia gorputzez eta arimaz osatuta, beraz, 2 ezagutza maila: *Sentikorra: objektu fisikoak ezagutu. Sentipenak aldakorrak, kontingenteak dira. Benetako egia lortezina da ezagutza sentikorraren bitartez; benetako egia arimak bere baitan aurkituki dituen objektu aldaezinen ezagutzan datzan. *Arrazoizkoa:-zientzia: kanpoko errealitateari buruzko ezagutza eman. Gorputzarekin lotuta, helburua iritzia. -jakinduria:betiereko egiak ezagutzera garama. Jainkoarekin lotuta eta beraren bidez lortu ideien ezagutza.. Platonen eredu dualistari jarraitu. Jainkoak bere irudi eta antzeko egin gizakiarekin. Gizakia izaki konposatua: arima eta gorputza; arimak du lehentasuna. Arima materiazko gorputza animatzen duen printzipioinmateriala da. Arimaren materia gabetasuna eta subtantzia izaerak hilezkortasunaren froga argiak dira.

Arima hiezkorra, gorputza hilkorra. Arima bizitza printzipioa da, eta bizitza heriotzrekin ezin batera daitekeenez, arima ezin hil. Agusen ustez, arima bizitzaren parte da eta bere esentzia bizitza den printzipiotik hartu, ondorioz hilezkorra da. Arimaren sorrera: agusek ez onartu platonen pentsamendua. P:arima gorputzarekin bat egin aurretik ideien munduan aurrez existitu. Agus pentsamendua 2 etapatik igaro: -Tradukzionismoa: gurasoek sor alaben arimak. -Kreazionismoa: jainkoak banan eta zuzenean gorputzetan jarri arimak.. Jatorrizko bekatuagatik, gorputzak arima menperatuta du. Gizakia ezin da bere indar hutsez salbatu eta kanpotik datorkion graziaren beharra du salbatzeko. Oker jokatzeko joera, bekatua egitekoa, jainkoaren graziari esker gaindi dezake. Dualismoaren arloan ere platonek eragina. Agusen dualismoak dioenez, gizakia arima hilezkor eta gorputza hilezkorrez osatua, eta arima bizitzaren parte eta esentzia bizitza den printzipiotik hartu. Hau arima bizitza printzipioa zela eta bizitza heriotzarekin batera ezin hil.

FEDEA ETA ARRAZOIMENA:fedeak arrazoia gidatzen du berarentzat. Antselmo, arrazoia fedearen neskamena zen, berriz, tomas bereiztuta dago vaina harmonia bien artean. Arrazoia eta fedearen arteko kontraesana ere badago. Agusen oinarriak platonikoak ditu, vaina eragin platoniarrak ditu. Senekarenganako miresmena eta estoizismoaren tesien onarpenak aurkitu bere filosofian. S agus filo eta kristautasuna, arrazoia eta fedea, adosteko ahaleginak eraman gailurrera eta bere idazlanetan filoren eta teologiaren arteko sintesi handia egin. Jainkoa ezagutzeko ezinbestekoa da fedea eta arrazoiaren bidez bakarrik ezin daiteke ezagutu. Ziurtasun basolutua fedean oinarritu. Arrazoua eta fedeak bat egin. Gizakia errebelazioaren bidez iritsi jainkoarengana, ondoren uler eta arrazionalizatzen saia. Fedeak ez arrazoia baztertu eta arrazoiak ez fedea kanporatu. Biak elkarlanean egia lortzeko. Agus ez fedea eta arrazoia banatu, "sinesten dut ulertzeko; ulertzen dut sinisteko". Hasieran arrazoiak lagundu fedea lortzen. Gero, fedeak arrazoia gidatzen eta argitzen. Arrazoiak fedearen edukiak argitzen laguntzen. Fedeak arrazoiarekiko lehentasuna eduki.

Fedea eta arrazoiaren batera aritu egia lortzeko. Agus dioenez, arrazoiak eta unibertsoari buruzko ezagutzak jainkoarengan sinesten laguntzen digute eta ondorioz ez egon fede hutsean. Arrazoia ez nahikoa jainkoaren izaera ezagutzeko, fedea ere beharrezkoa. Eskolastikan: *S antselomo:credo ut intelligam. Arrazoia fedearen neskamena. Egia bilatzeko, bidea fedean hasi(1-sinetsi 2-arrazoiaren ahalegina). Arrazoia fedearen zerbitzuan dago. *Averroismoa:arisen filo hedatu. Arrazoia eta fedearen arteko kontraesana. *Tomas:fedea eta arrazoiaren arteko bereizketa eta harmonia, artean ez kontraesanik. *G ockham:fedea eta arrazoiaren arteko bereizketa. 2 ezagutza iturri desberdin.. Averroismoak planteatutako egia bikoitza delako teoriak pentsalari kristauak arrazoia eta fedearen arteko erlazioa planteatzera behartuta. Jainkoa jakintzaren objektu gorena. Jainkoa hala arrazoia nola fedearen objektua zela baieztatu. Fedea arrazoiaren kanpoko irizpide eta azkena aurrekoaren pean. Arrazoia ez desagertzen. Tomas, fedeak ordeztua, baizik eta hobetua atera. Fedea arrazoiaren irizpide bikoitza da: - eta +. Arrazoia bere aldetik fedearen laguntzailea 

Entradas relacionadas: