Zirkulazio Sistemak, Gernu Sorkuntza eta Gaixotasun Nagusiak

Linfa Zirkulazio Sistemaren Funtzioak

Zelulen artean geratzen den likido soberakina biltzeaz eta odolera itzultzeaz arduratzen da, baita hesteetan xurgatzen diren gantzak garraiatzeaz ere. Gure organismoko defentsa-sistemaren zati ere bada.

Odol Zirkulazioaren Funtzioak

Mantenugaiak eta oxigenoa organismo osoan zehar banatzeaz arduratzen da. Era berean, metabolismo zelularretik sortutako hondakin-substantziak biltzen ditu eta substantziak kanporatzeaz arduratuko diren organoetara eramaten ditu.

Bihotz Zikloa

Sistole Aurikularra

Aurikulak uzkurtu egiten dira eta odola bultzatzen dute; horrela, bi bentrikuluak odolez betetzen dira.

Sistole Bentrikularra

Bentrikuluak uzkurtu egiten dira. Birika-balbula sigmoidea eta aorta-balbula sigmoidea ireki egiten dira, eta odola birika-arteriatik eta aorta-arteriatik irteten da, biriketarantz eta gorputzeko gainerako atalerantz, hurrenez hurren. Balbula mitrala eta trikuspidea itxita daude, odola aurikuletara ez itzultzeko.

Diastole Aurikularra eta Bentrikularra

Aurikulak eta bentrikuluak erlaxatu egiten dira, baina arterietako odola ez da atzera itzultzen, aorta-balbula sigmoidea eta birika-balbula sigmoidea itxita daudelako. Aurikulak odolez betetzen dira. Balbula trikuspidea eta mitrala ireki egiten dira, eta bentrikuluak betetzen hasten dira.

Gernuaren Osagaiak eta Sorkuntza

Gernuaren Osagaiak

Gernua urak, gatz mineralek eta hondakin-substantziek (ureak eta azido urikoak) osatzen dute.

Gernuaren Sorkuntza Prozesua

Giltzurrunetako nefronetan sortzen da, bi prozesuren bitartez:

• Iragazketa: Ura eta odol-plasmaren molekula gehienak (odol-zelulak eta proteinak izan ezik) glomeruluko kapilarraren pareta meheetan zehar Bowmanen kapsularen barrualdera igarotzean datza.
• Birxurgapena: Substantziak birxurgatu eta odolera itzultzen dira.
  • Hodi Bihurgunetsu Proximala: Birxurgatze-prozesuaren zatirik handiena hemen gertatzen da. Ura, ioiak, glukosa, aminoazidoak eta bitaminak birxurgatzen dira odolera itzultzeko.
  • Henleren Lakioa: Ur kantitate txiki bat eta ioiak xurgatzen dira.
  • Hodi Bihurgunetsu Distala: Ez da urik xurgatzen; ioiak, bai.

Lotutako Gaixotasunak

Zirkulazio Sistemako Gaixotasunak

• Arteriosklerosia: Arterien gogortzea da, gantzak eta kolesterola metatzeagatik sortua.
• Arterietako Hipertentsioa: Arterietako presioa ohi baino altuagoa izatea.
• Miokardioko Infartua: Bihotzeko gihar-zelulak hiltzea da.
• Anemia: Odoleko hemoglobina-balioek behera egitean, ehunetako zeluletara oxigeno gutxiago iristea.
• Leuzemia: Odoleko minbizia.
• Hemofilia: Herentziazko gaixotasuna da, odolaren koagulazioan arazoak sortzen dituena.

Gernu Sistemako Gaixotasunak

• Zistitisa: Gernu-maskuriaren hantura da, normalean bakterioek eragindako infekzio baten ondorioz. Sintoma nagusia pixa egitean mina izatea da.
• Giltzurrunetako Kalkuluak: Gernuan dauden gatz mineralez osatutako harriak edo kristalak dira.