Zinema Politikak: Tresnak, Eragileak eta Erakundeak

Zer da politika zinematografikoa?

Administrazio batek –lokala, erregionala, estatu mailakoa edo nazioartekoa– zinemagintza sustatzeko garatzen dituen ekintzak dira.

Politika zinematografikoaren jatorria

Jaio bezain laster, gobernuek zinema propaganda bezala erabiltzen hasi ziren. Adibidez, 1898an, Kubako gerran (AEB vs. Espainia), Tearing Down the Spanish Flag filma erabili zen.

Eragina merkataritzan

AEBk filmak erabili zituen bere produktuak eta bizimodua erakusteko. Hoover presidenteak zera esan zuen: "En los países en los que penetran las películas norteamericanas, vendemos dos veces más automóviles norteamericanos, fonógrafos norteamericanos y gorras norteamericanas".

• 1921ean, Alemaniak mugak jarri zituen zinemagintzako lanen inportaziorako.
• 1920-1930: Beste herrialde batzuek antzeko mugak ezarri zituzten (batez ere Europan, baita Argentinan ere).

Bigarren Mundu Gerra amaitu ondoren, Europa hondatuta zegoen eta AEBk munduko zinemagintza industria kontrolatzen zuten.

Europako herrialdeek erakunde berriak sortu zituzten zinemagintza industria indarberritzeko, adibidez, CNC (1946).

Politika zinematografikoaren baliabideak/tresnak

Dirulaguntzak

Zinema sustatzeko gehien erabiltzen den tresna da. Dirulaguntzen bitartez, enpresek dirua lortzen dute proiektuak aurrera ateratzeko.

Batez ere produkziorako erabiltzen dira, baina baita garapenerako, gidoiak idazteko, banaketarako eta promoziorako ere. Bi eredu nagusi daude:

Kredituak

Inbertsio handiak egiteko, enpresek kredituak eskatzen dituzte.

Ziurgabetasuna dago, zaila delako bankutik dirua jasotzea.

Erakunde publiko askok kreditua eskaintzen diote zinemagintza industriari baldintza bereziekin:

• Epe luzeagoa
• Interes baxuagoa

Abala

Maileguak emateko, bankuek abalak eskatzen dituzte.

Ikus-entzunezko sektoreko enpresek arazoak dituzte abalak lortzeko:

• Txikiak dira
• Bankuek ez dute onartzen haien ondarea "inmateriala" delako.

Horretarako, elkar bermatzeko sozietateak (Sociedad de Garantía Recíproca) sortu dira.

Sariak

Oso garrantzitsuak dira oihartzuna izateko:

• Hollywood: Oscar
• Erresuma Batua: BAFTA
• Frantzia: César
• Espainia: Goya

Sariek pelikulen leihatilan eragina dute. (PowerPoint-ean argazkiak, 16-18 diapositibak).

Abantaila fiskalak

Zergak murrizten dira enpresak erakartzeko. Lehiakortasun handia dago herrialdeen artean filmen inbertsioak erakartzeko:

• Diru asko inbertitzen dutelako
• Turismoa bultzatzen dutelako

Agenteak Europan

Europar Batasuna

• Erregulazioa: Ikus-entzunezko Zerbitzuen Direktiba
• Sustapena: Europa Kreatiboa

Europako Kontseilua

• EURIMAGES

Agenteak Europar Batasunean

Europar Batasuna: jatorri ekonomikoa

• Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa (CECA, 1950)
• Europako Ekonomia Erkidegoa (EEE, 1957)

Kultura 1992an agertzen da Europar Batasunean, Maastricht-eko akordioarekin.

Ikus-entzunezko Zerbitzuen Direktiba (Lehen "Mugarik gabeko telebista" Direktiba)

Europar Batasuneko jarduera markoa telebista arloan:

• Emisioa
• Hartzea
• Ikusleen babesa
• Industriaren sustapena

Agente eta politikak Europar Batasunean

Ikus-entzunezko zerbitzuen Direktiba

• Publizitatea: mugak
  • Produktuaren arabera: alkohola, tabakoa, medikamentuak
  • Denborazkoak: gehienez 12 minutu orduko
• Garrantzi handiko gertaerak: Joko Olinpikoak, Munduko Txapelketak, eskuragarri egon behar dira publiko guztiarentzat
• Umeen babesa: ordutegiak mugatu (indarkeria, pornografia)
• Europako edukien sustapena: gutxienez edukien erdia europarra izan behar da telebista kateetan
• Eskuragarritasuna: ikusmen edo entzumen arazoak dituzten pertsonentzako

Ikus-entzunezko zerbitzuen Direktiba, 16. artikulua

Telebista kateen denboraren gehiengoa Europako edukiekin osatuta egon behar da.

• Informatiboak, kirolak eta publizitatea kontuan hartu gabe
• Baina bakarrik "ahal den neurrian…"

Ikus-entzunezko zerbitzuen Direktiba, 17. artikulua

Denboraren % 10 edo programazioaren aurrekontuaren % 10 ekoizle independente europarrentzat izan behar da.

• Informatiboak, kirolak eta publizitatea kontuan hartu gabe
• Baina bakarrik "ahal den neurrian…"

Ikus-entzunezko zerbitzuen Direktiba

Desberdintasuna:

• Zerbitzu linealak (telebista)
• Zerbitzu EZ linealak (nahierara zerbitzuak): YOMVI, NETFLIX, HULU

Linealak: direktiba osoa bete behar dute

Ez linealak: araudia bigunagoa da, kontrolatzeko zailtasunak daudelako

Europa Kreatiboa

MEDIA

• Online banaketa
• Merkatuetarako sarbidea
• Ikuslegoaren garapena
• Proiektuen garapena
• Bideo-jokoen garapena
• Europako telebista-programak
• Zinema-jaialdiak
• Nazioarteko koprodukziorako dirulaguntzak
• Banaketarako laguntza
• Formakuntza
• Zinema-sareak

Europako Kontseilua: Eurimages

EB: Jatorri ekonomikoa

Europako Kontseilua: demokraziaren sustapena Europan.

Kulturarako sarbidea erraztea ere helburu du:

• Kultura sustatzeko programak (Eurimages)
• Ikus-entzunezko sektorearen informazioa: Europako Ikus-entzunezko Behatokia
• Irrati-telebista publikoen alde

1988an sortuta

• 36 estatu
• 25 milioi euroko aurrekontua
• 523 milioi euro 1.742 koprodukziotan

Dirulaguntzak:

• Produkziorako (koprodukzioak) (% 90)
• Banaketa
• Erakusketa
• Digitalizazioa (Eurimages)

Agente eta politikak: Erakusketa

Europa Creativa + Eurimages: Sarea

• Europa Cinemas
  • Multis
  • Golem Alhóndiga
  • Max Ocio

Estatu mailako araudia

Zinemagintza sustatzeko egitura Espainian: ICAA

Zinemagintza eta Ikus-entzunezko Arteen Institutua (ICAA):

• Jarduera zinematografikoak sustatu eta arautu hiru arlo desberdinetan: produkzioa, banaketa eta erakusketa
• Ondare zinematografikoa berreskuratu, mantendu eta hedatu
• Profesionalen formakuntza zinemagintzako arlo desberdinetan
• Nazioarteko beste erakunde antzekoekin harremanak mantendu
• Autonomia erkidegoekiko lankidetza

Zinemagintza sustatzeko egitura Espainian: Ogasuna

Ogasun Ministerioak beste ministerioetako errekurtsoak kontrolatzen ditu:

• Dedukzio fiskalak
• BEZa

Aurrekontuak kudeatzen ditu:

• Gaur egungo murrizketak

Zinemagintza sustatzeko egitura Espainian: CREA SGR (elkar bermatzeko sozietatea)

CREA SGR: enpresa txiki eta ertainen proiektuak bermatzeko.

Ez dira zuzeneko dirulaguntzak, maileguak lortzeko erabiltzen dira.

Zinemagintza sustatzeko egitura: ICO (Kreditu Ofizialeko Institutua)

Kreditu Ofizialeko Institutua (ICO) banku publiko bat da.

Atal bat du ikus-entzunezko enpresen finantzaketa errazteko (ICO eta ICAAren arteko akordioa)

Baldintza onuragarriak:

• Interes-tasa baxuagoa
• Epe luzerako

Zinemagintza sustatzeko egitura: 2007ko Zinema Legea

Zinemagintzarako laguntzak:

• Sorrera eta garapenerako
• Ekoizpenerako
• Banaketarako
• Erakusketarako
• Kontserbaziorako
• Promoziorako

Politika zinematografikoa autonomia erkidegoetan

Hasierak

• Industria hutsa (frankismoa)
• 80ko hamarkadan lehenengo filmak
• Katalunia, Galizia, Euskadi
• Telebista publikoaren garrantzia

Ikus-entzunezkoa sektore estrategiko gisa

• Dirulaguntza gehiago
• Telebista publiko gehiago
• Euskadin, Galizian eta Katalunian anbizio handiko programak
• 2000: erakundeen eta azpiegituren garapena

…eta krisia heldu zen. Autonomia erkidegoen inbertsioa ikus-entzunezkoan (irudiak eta grafiko gehiago PowerPoint-ean, 57-61 diapositibak).

Agenteak Euskadin

• Eusko Jaurlaritza
• ZINEUSKADI: promozioa, erakusketa eta zinema euskaraz
• Produktoreen elkarteak
  • IBAIA
  • EPE/APV
• Cluster (EIKEN)