Zientziaren Historia eta Ezaugarriak

Zientziaren sorrera

Izarren eta eguzkiaren mugimenduak galdera asko zortu zizkieten hasierako zibilizazioei. Gizakiak sinetsi zuenean fenomeno naturalak sistema ordenatu eta koherente batean integra zitezkeela, orduan sortu zen zientzia.

K.a. Vl. mendean, Grezian, errealitatearen inguruko jarrera kritiko eta jakin-minezko beretik sortu ziren zientzia eta filosofia, hasiera batean bereizezinak.

Geroago metodoak erabiltzen hasi ziren; Iraultza zientifikoaren garaia; XVl. eta XVll. mendeak. Kepler, Koperniko, Galileo eta Newton.

Zientziaren ezaugarriak

Esperimentazioa: (Behaketa) Metodo zientifikoa, behaketa eta esperimentazioari esker, fenomenoa isolatu eta aldagai erabakigarriak bakarrik azter ditzake.(Lehen tresna Teleskopioa)

Matematizazioa: Naturak funtzio matematikoen bitartez azaldu daitezkeen jarraibide erregularrak, dituela. Kuantifikazioak.

Zientzien sailkapena

Proposizio enpirikoak: Hauetan, errealitatea aztergaia da, munduan gertatzen direnak eta ahien arteko erlazioak, esperientziatik sortzen da.

Natura-Zientzia

Gizarte- zientziak

Proposizio formalak: Ez dira behaketan oinarritzen, baizik eta sistemaren barne-koherentzian= logika, arrazionala. ok

Logika

Matematika

Zientzia eta metodoa

Metodo deduktiboa: Lege orokor batetik gertaera partikularra deduzidu. Si 100 perros tienen cuatro patas, cuando me pregunten por cuantas patas tiene un perro podrás decir que 4. Si las dos partes son 100% correctas no habrá fallos. Pero no nos da información nueva.

Metodo induktiboa: Gertaera partikularretik (salto especulativo) lege orokorrak induzitzea,

Kausalitatea: Faktore guztiak ez aztertzea, ejemplo sida y gay korrelazioa

Zientziaren egitura

Legeak: Gertakariak eta fenomenoak erlazionatzen dituzte, legeak zortzen.

Teoria: Esparru jakin bati buruzko ikuspegi orokorra, teoria zientifiko bat da.

Paradigma: Garai bakoitzeko errealitatea azaltzeko pentsamendua.

Mugapenaren auzia POPPER

Popper las revoluciones destruyen

Berifikazionismoa: Zentzumenen bidez egiaztatua izan behar da. Esperimentalki

Faltsasionismoa: Popperrek ezaten zuen moduan, zientziak ezin du dena ziurtatu,

Kuhn

Bi garai daude

Zientziagintza normaldua:

Paradigma batetik bestera, irautza bakoitzarekin, paradigmak jausten dira eta beste batzuk zortzen dira, ideia berriak, paradigma zaharrak biurtzen ditu.

Iraultza zientifikoa:

Momentu jakin batean Paradigma bat apurtzean ematen den jauzia