XX. Mendeko Totalitarismoak eta Bigarren Mundu Gerra

1. Totalitarismoak Europan: Faxismoa eta Nazismoa

1.1. Italia faxista: ezaugarri nagusiak

• Mussolinik boterea eskuratzea: Zorrak, prezio-igoera, langabezia. Fasci Italiani di Combattimento mugimenduaren sorrera, Benito Mussolini buru zela. Erromarako Martxa.
• Mussoliniren gobernua: Antidemokratikoa eta antikomunista. Indarkeria eta militarismoa gurtzea.

1.2. Alemania gerraostean: Weimarko Errepublika

• Weimarko Errepublikaren ahultasuna: Errepublika ahula, Hitler eta Alderdi Nazionalsozialistaren gorakada. Hiperinflazioa.
• 1930eko hamarkadako ekonomia-krisia.

1.3. Hitlerrek boterea eskuratzea

• Ekonomia-krisiaren ondorio politikoak.
• Hitlerrek legez eskuratu zuen boterea: Hindenburgek Hitler izendatu zuen kantziler.
• Oposizioaren desagerpena: Reichstagari su ematea eta Labana Luzeen Gaua.

1.4. Nazismoaren ideologia

• Hitlerren ideiak: Buruzagiaren gurtza, estatuaren nagusitasuna, indarkeria eta gazteriaren gorestea. Arrazismoa eta balio tradizionalak.
• Pentsamolde arrazista: Ikuspegi arrazista eta arraziala. Arraza arioaren nagusitasuna eta arraza-garbitasuna. Politika antisemita sistematikoa: Kristal Hautsien Gaua, "azken irtenbidea" eta sarraskitze-esparruak.

1.5. Barne-politika: erregimen totalitarioa

• Alderdi bakarra: Buruzagi ukaezina.
• Biztanleriaren kontrola: izua eta propaganda: Himmler, Gestapo, kontzentrazio-esparruak. Goebbels eta propaganda. Hezkuntza eta Hitlerren Gazteria.
• Alemania nazifikatua?

1.6. Kanpo-politika: militarismoa eta espantsionismoa

• Pentsamolde espantsionista: Pangermanismoa eta bizi-espazioaren teoria.
• Kanpo-hedapena: Berrarmatze-plana (Göring). Austria, Sudeteak eta Txekoslovakiaren anexioa.
• Gerrara bideratutako ekonomia: Herri-lan handien politika eta autarkia.

2. Bigarren Mundu Gerra

2.1. Segurtasun kolektiboaren porrota eta gerrako bidea

• Nazioen Elkartearen eraginkortasunik eza faxismoen aurrean: Japoniak Mantxuria inbaditu zuen. Alemaniak Nazioen Elkartea utzi, Sarre berreskuratu eta Renania eskualdea militarizatu zuen. Italiak Etiopia inbaditu zuen.
• Faxismoen arteko lankidetza: Erroma-Berlin Ardatza eta Antikomintern Ituna.
• Baretze-politikaren porrota: Austria, Sudeteak ematea (Municheko Konferentzia) eta Txekoslovakiaren inbasioa.
• Gerraren eragilea: Poloniaren inbasioa: Laguntza-itunak. SESBekin ez erasotzeko ezkutuko itun bat sinatu zuen. Alemaniak Polonia inbaditu zuen.

2.2. Alemaniaren ofentsiba

• Mendebaldeko frontea: Polonia, Danimarka eta Norvegia. Frantziaren aurkako erasoa eta Vichyko Frantziaren sorrera. Winston Churchill eta Ingalaterrako Gudua.
• Ekialdeko frontea: Alemaniarrek SESB inbaditu zuten.
• Ozeano Bareko Gerra: Pearl Harbor.
• Totalitarismoen ordena berria: Esplotazio ekonomikoa eta errepresio politikoa.

2.3. Aliatuen Garaipena

• Urte erabakigarria: 1942: Stalingrad, El Alamein eta Midway.
• Aliatuen azken ofentsibak: Normandiako Lehorreratzea, Ardenetako Gudua. Alemaniako hirien aurkako bonbardaketa estrategikoak. Berlin konkistatu zuten. Bonba atomikoak.

2.4. Bakearen antolaketa

• Bake-konferentziak: Yalta eta Potsdam: Yaltako Konferentzia eta Nazio Batuen Erakundea (NBE)ren sorrera. Potsdamgo Konferentzia.
• Lurralde-aldaketak: Polonia, Alemania eta SESB. Parisko Bakea.

2.5. Gerraren ondorioak

• Hildakoak eta kontzientzia-krisia: Nazien kontzentrazio-esparruak. Biztanle zibilen sarraskia eta taktika militarrak.
• Galera ekonomikoak: Nazioarteko Diru Funtsa eta Munduko Bankuaren sorrera.
• Aldaketa politikoak: Gerra Hotzaren hasiera.
• Nazio Batuen Erakundea: San Franciscoko Konferentzia. Pertsonen eskubideen babesa, bakeari eustea, herrien autodeterminazioa eta herrien arteko lankidetza.