Utopiak, Estatu Idealak eta Bakearen Filosofia Politikoa

Utopiaren Kontzeptua eta Jatorria

Utopia hitza Tomas Morok sortu zuen, eta grekotik dator. Oro har, teoria bat utopikoa da, praktikan jar ezin daitekeen irtenbide perfektu bat proposatzen badu. Estatu bat utopikoa da bere teorian perfektua bada, baina ezarrezina izanik.

Platonen Estatu Ideala

Estatu Ideala: Platonen ustez, errepublika edo estatua hiru gizarte-klasek osatuko lukete:

• Agintariek (Funtzioa: Zuzentzea)
• Zaindariek (Funtzioa: Babestea)
• Ekoizleek (Funtzioa: Hornitzea)

Klase horietako bakoitzak funtzio oso argi bat izango luke: zuzentzea, babestea eta hornitzea, hurrenez hurren. Gainera, gizonei zein emakumeei, berdin, euren gaitasunaren arabera egokituko litzaieke euren klasea.

Ustelkeriaren Aurkako Neurriak

Ustelkeriari aurre egiteko, agintariek ezingo lukete ez jabetzarik ez dirurik izan, ezta familiarik ere. Horrela, ez lukete anbiziorik izango, eta ez lukete izango senideei mesede egiteko tentaziorik.

Genero Utopikoa Errenazimentuan

Errenazimentuan, genero utopikoak loraldi ikusgarria izan zuen. Nabarmentzekoa da Tomas Mororen Utopia lana.

Tomas Mororen Utopia

Lan honek bi zati ditu:

1. Garaiko gizartearen kritika zorrotza.
2. Inongo tokitan kokatutako uharte baten deskribapena, non herritarrek komunitate justu eta zoriontsua eraikitzea lortu duten.

Utopia uhartean ez dago jabetza pribaturik; horregatik, guztien interesa anbizio eta interes pertsonalen gainetik dago. Gainera, utopiarretan berdintasun ekonomiko zein sozialarekin guztiz bateragarria den antolamendu hierarkiko zorrotz bat dago ezarrita.

Beste Adibide Errenazentistak

• Tomaso Campanella: Eguzkiaren hiria lanak ere utopia deskribatzen du. Hiri horretako biztanle guztiek komunitatearen ongia lortzeko lan egiten dute, aginduei min egiten diete.
• Francis Bacon: Atlantida Berria lanean, utopia posiblea da, aurrerapen zientifiko eta teknologikoei esker.

Kant eta Betiereko Bakearen Proposamena

Immanuel Kantek 1795ean idatzitako Betiereko Bakea testua ez da utopia bat, eta egilearen asmoa ez zen utopia izatea; baina, nazioarteko politikaren historia eta egungo egoera aintzat hartuta, badirudi utopia dela. Lanaren helburua da gerra legez kanpo utziko duen esparru juridiko bat ezartzea.

Atalak

1. Atariko Sei Artikuluak

Horien helburuetako batzuk dira:

• Armada iraunkorrak desagertzea.
• Estatu batek beste bat erostea debekatzea.
• Gerran amarru desohoragarriak galaraztea.

2. Behin Betiko Hiru Artikuluak

Estatuen arteko betiereko bakerako behin betiko hiru artikuluak ezartzea:

1. Osaera Errepublikanoa: Estatu orok osaera errepublikanoa izan behar du, eta errespetatu egin behar ditu askatasun printzipioa, legeari begirako berdintasun printzipioa eta guztiok herritar gisa berdinak garela dioen printzipioa, arau honen arabera: "Herriak bere buruari buruz ezin duena subiranoak ere ezin du erabaki."
2. Estatu Libreen Federazioa: Jendeen zuzenbideak oinarritzat hartu behar du guztien eskubideak bermatuko dituen goi legegile bati lotutako estatu libreen federazioa.
3. Munduko Hiritar-Eskubidea: Inongo estatutan ez emateko etsaitasunezko tratua atzerritarrei.