Turismo en España: evolución, factores e áreas turísticas

Evolución do turismo e os seus factores

O modelo turístico tradicional dos anos 60 foi o turismo de sol e praia, caracterizado por unha forte oferta turística barata, dirixida a unha demanda homoxénea e masiva de poder adquisitivo medio-baixo, sobre todo no verán. Son características os tour operadores internacionais e a despreocupación polo impacto ambiental desta actividade.

Factores externos

• O desenvolvemento económico de Europa occidental e setentrional tras a Segunda Guerra Mundial incrementou a clase media e permitiulles aos traballadores gozar de tempo libre e diñeiro para o ocio.
• O progreso do transporte facilitou o traslado.

Factores internos

• A proximidade xeográfica a Europa.
• Os excelentes recursos naturais e culturais.
• O baixo custo.
• A existencia de infraestruturas e servizos.
• A política estatal.

Entre 1973 e 1985, o turismo español pasou por un momento de crise debido á suba do prezo do petróleo.

Problemas da oferta turística española

• Os seus prezos encarecéronse debido á inflación e ao aumento dos salarios sen un incremento da calidade.
• Aparición de novos destinos turísticos competidores.

A partir do 85 recupérase o ritmo ascendente de turistas e ingresos turísticos, agás a principios dos 90. As causas deste novo auxe foron o ingreso na UE no 86, o crecemento do turismo interno e o inicio da reconversión cara a un novo modelo turístico baseado na calidade e na sostenibilidade.

O novo modelo turístico caracterízase por unha oferta turística de calidade dirixida a unha demanda máis diferenciada e menos numerosa, así como máis espallada no tempo.

Factores do novo modelo

• A calidade da oferta, con melloras en todos os ámbitos.
• A diversificación da oferta.
• A promoción do turismo polos gobernos.
• A sostenibilidade ambiental.

Características do turismo español

A oferta turística

É o conxunto de servizos postos á disposición do turista. Os vendedores do produto son as institucións que fan a promoción do turismo en feiras internacionais e oficinas de turismo. As instalacións turísticas cobren as necesidades de aloxamento, manutención e recreo do turista. Componse de máis dun millón e medio de prazas en establecementos hoteleiros. A oferta de manutención inclúe os servizos de restauración e a oferta de recreo comprende instalacións deportivas, parques recreativos e de auga, etc.

A demanda turística

É o colectivo que solicita os servizos turísticos. Inicialmente estivo dominada polo turismo estranxeiro e, na actualidade, a demanda interna desempeña un destacado papel.

• A demanda estranxeira procede na súa maioría de Europa occidental e do norte, e está integrada por británicos, alemáns, etc. É un turismo estival e concéntrase nas zonas de sol e praia, como Canarias.
• A demanda nacional procede na súa maioría de Madrid, Cataluña, Andalucía e a Comunidade Valenciana. Repártese mellor ao longo do ano e presenta maior concentración espacial no verán, aínda que prefiren as praias do litoral mediterráneo. Polo xeral, este turismo contrata directamente os servizos turísticos.

A excesiva estacionalidade da demanda é un dos principais problemas do turismo español e coincide no verán, salvo as estacións de esquí e Canarias. Esta estacionalidade provoca perda da calidade e, nos últimos anos, apréciase certa suavización da estacionalidade debido á tendencia a repartir as vacacións durante todo o ano.

As áreas turísticas

Son espazos amplos que contan cunha elevada densidade turística, e os puntos turísticos son focos turísticos illados. De acordo co uso, poden ser de tempada ou especialmente turísticos.

Áreas turísticas de alta densidade

As áreas turísticas de sol e praia son as illas Baleares e Canarias e a costa mediterránea peninsular. Todas reciben unha importante afluencia turística. A accesibilidade favorece o desenvolvemento turístico das zonas máis accesibles á clientela. Os modelos de ocupación do espazo diferencian as zonas nas que nos aloxamos, e as instalacións turísticas intégranse nos núcleos de poboación preexistentes. O tipo de aloxamento distingue zonas con predominio de establecementos hoteleiros ou extrahoteleiros con categoría media-baixa.

Madrid, a capital administrativa e financeira da nación, apenas presenta estacionalidade turística.

Áreas turísticas de media e baixa densidade e os puntos turísticos

Certos tramos do litoral e prelitoral mediterráneo e suratlántico incorporáronse ao turismo de sol e praia. O litoral galego e cantábrico ofrece áreas costeiras non masificadas. Os puntos turísticos máis destacados son as estacións de esquí, os centros de turismo rural e as cidades históricas, é dicir, son establecementos curtos.