A Traxectoria do Grupo Nós: Modernización e Legado da Cultura Galega

O Grupo Nós: Fundadores e Legado Cultural Galego

Composición e Contexto Histórico

O Grupo Nós, formado por Vicente Risco, Ramón Otero Pedrayo, Florentino Cuevillas e Antón Losada Diéguez, pertence á Xeración das Irmandades da Fala. A eles únese Castelao para a realización de proxectos artísticos, políticos e culturais.

Características Principais

• A súa procedencia social acomodada.
• A súa evolución cara ao galeguismo desde unha etapa inicial de cosmopolitismo e exotismo.

A Revista Nós (1920-1936)

O nome do grupo procede da revista Nós, fundada en Ourense en 1920 e da que, ata a súa desaparición en 1936, se publicaron un total de 144 números. Foi a publicación máis importante da Galicia da preguerra e ocupouse das diversas facetas que compoñen a cultura galega: arqueoloxía, antropoloxía, etnografía, xeografía, historia, literatura, etc. Galicia comeza deste modo a ser obxecto de estudo e investigación. (Revista literaria que quería).

Contribución e Impacto Cultural

A gran preparación intelectual que estes autores tiñan permitiulles realizar un importante traballo en prol da cultura galega. A eles débese a modernización e europeización da nosa cultura.

Planos de Actuación

• Plano Político: Participaron das teses do nacionalismo e lideraron o Partido Galeguista.
• Plano Literario: O seu principal logro foi a consolidación e renovación da prosa, tanto a narrativa como o ensaio.

Membros Destacados do Grupo Nós

Vicente Risco (1884-1963)

En 1917 funda a revista La Centuria, en colaboración con Otero e Cuevillas. Trátase dunha revista literaria que expresa o seu interese naquel tempo polo ocultismo e o orientalismo. A fins de 1917 únese ás Irmandades da Fala e inicia a súa etapa galeguista. En 1920 funda e dirixe a revista Nós. Publica tamén Teoría do nacionalismo galego e convértese no primeiro teórico do galeguismo.

Cando en 1923 nace o Seminario de Estudos Galegos, Risco encárgase da dirección da sección de Etnografía e Folclore. En 1931 participa na creación do Partido Galeguista, do que se afasta cando este partido se achega a posicións ideolóxicas de esquerda. Tras a Guerra Civil, Risco abandona a súa militancia galeguista e a súa actividade literaria en galego.

Narrativa de Vicente Risco

Caracterízase polo seu didactismo e intelectualismo, xunto co humor crítico e a presenza de motivos esotéricos. Abandona o ruralismo e incorpora ambientacións urbanas. O seu estilo caracterízase pola sobriedade expresiva, con escasos artificios retóricos.

• O porco de pé
• Do caso que lle aconteceu ao doutor Alveiros
• O lobo da xente e A trabe de ouro e a trabe de alquitrán
• Os europeos en Abrantes

Ensaio e Teatro

• Ensaio: Teoría do nacionalismo galego, Nós, os inadaptados, Mitteleuropa.
• Teatro: O bufón de El-Rei.

Ramón Otero Pedrayo (1888-1976)

Principal literato do Grupo Nós. Centrouse no campo da narrativa e do ensaio, aínda que tamén cultivou o teatro e a poesía.

Obra Narrativa

Novelas longas e relatos breves. As novelas máis importantes son:

• Os camiños da vida
• Arredor de si
• A romería de Xelmírez

Ensaio

A súa numerosa produción ensaística céntrase en temas de xeografía e de historia. Destacan:

• Síntese xeográfica de Galicia
• Ensaio histórico sobre a cultura galega

Obras Dramáticas

• A lagarada
• O desengano do prioiro

Estilo Literario de Otero Pedrayo

• Abundantes descricións de paisaxes e ambientes.
• Uso de imaxes, metáforas e símbolos.
• Presenza de referencias culturais (historia, música, filosofía).
• Extensos parágrafos de oracións subordinadas.

Florentino López Cuevillas (1886-1958)

Desenvolveu un labor á fronte da Sección de Prehistoria do Seminario de Estudos Galegos e publicou diversos traballos de ensaio sobre este tema.

Principais Traballos de Ensaio

• «A Idade do Ferro na Galiza»
• «Catálogo dos castros galegos»
• «Prehistoria e folclore do Barbanza»

A súa obra literaria publicouse postumamente en 1962, nun volume titulado Prosas galegas.