Transformación Urbana de Madrid e Barcelona: Historia e Desafíos Actuais

Evolución Urbana de Madrid: Historia e Desafíos Metropolitanos

Introdución

Madrid, capital de España, experimentou un proceso de expansión urbana significativo desde a súa orixe defensiva no século IX ata converterse nunha metrópole global. O seu desenvolvemento urbano reflicte as distintas etapas de crecemento que modelaron a súa estrutura actual.

Casco Histórico

• Localización ou Emprazamento:

  A orixe da cidade de Madrid hai que buscala nas prazas defensivas que os árabes crearon no século IX para protexer a fronteira norte de Toledo. Polo tanto, responde a unha finalidade defensiva, e por iso o primitivo emprazamento da alcazaba sitúase sobre un cantil das terrazas do Manzanares, no recinto que hoxe ocuparían o Palacio Real e a Catedral da Almudena.

• Situación e Funcións:

  A súa situación central na xeografía española e, sobre todo, a decisión de convertela en capital do reino por Felipe II en 1561 deu lugar á cidade máis grande de España e ao principal nó de comunicacións da nación, converténdoa nunha cidade con funcións moi especializadas e diversificadas. A súa situación como capital de España favoreceu que sexa unha das cidades máis desenvolvidas do país, e o seu tamaño (a primeira en poboación) fai que a súa influencia sexa suprarrexional, articulando todo o territorio peninsular. É unha metrópole altamente globalizada, cunha área de influencia que se estende por todo o Estado. No sistema de cidades español, é a primeira gran metrópole nacional que conta con funcións moi diversificadas. Isto provoca que as súas actividades sexan múltiples. É un importante centro industrial e nela atópase un terciario moi avanzado, con actividades ligadas ás novas tecnoloxías e un sector turístico moi desenvolvido.

O Ensanche

• Causas da Ampliación Urbana:

  A necesidade de desconxestionar o casco antigo e adaptar a cidade ao crecemento poboacional e industrial impulsou plans de ensanche.

• Análise do Plano:

  Obsérvase un deseño ortogonal, típico do urbanismo racionalista do século XIX.

• Análise da Trama:

  A trama é regular e planificada, con amplas avenidas e bloques.

• Análise da Edificación:

  Altérnanse vivendas burguesas con edificios de carácter obreiro e industrial.

• Usos do Solo:

  No pasado, eran zonas residenciais e produtivas; hoxe conservan vivendas e oficinas.

• Problemas Actuais:

  A xentrificación e perda de identidade combátense con políticas de protección social e rehabilitación.

Periferia Compacta

• Causas do Crecemento:

  O aumento demográfico e a necesidade de vivenda tras os anos 50 impulsaron esta periferia.

• Áreas Diferenciadas:

  Predominan zonas residenciais con bloques de pisos, áreas industriais e equipamentos básicos.

• Problemas Actuais:

  Carencia de servizos e envellecemento urbano; requírense investimentos públicos e renovación do tecido urbano.

Periferia Difusa

• Causas do Crecemento:

  O desenvolvemento do transporte e o aumento do coche privado favoreceron a expansión suburbana.

• Áreas Diferenciadas:

  Urbanizacións residenciais, polígonos industriais e grandes centros comerciais.

• Problemas Actuais:

  Dependencia do coche, fragmentación urbana e baixo acceso a servizos; solucións: transporte público e reurbanización sustentable.

Conclusión sobre Madrid

Madrid reflicte un modelo de cidade en expansión que combina tradición e modernidade. As súas diferentes etapas urbanas coexistiron con retos como a cohesión social, o equilibrio territorial e a sustentabilidade urbana.

Evolución Urbana de Barcelona: Historia e Desafíos Metropolitanos

Introdución

Barcelona, capital de Cataluña, é un claro exemplo de cidade mediterránea cun urbanismo caracterizado pola súa adaptación ao relevo e por un crecemento ordenado desde o século XIX. A súa planificación influíu no modelo urbano de moitas outras cidades.

Casco Histórico

• Localización ou Emprazamento:

  A cidade de Barcelona esténdese desde o mar ata a serra de Collserola, cuxo pico máis elevado é o Tibidabo (512 m), e desde o río Besòs ata o Llobregat.

• Situación e Funcións:

  A súa situación como capital de Cataluña, e o seu tamaño (a segunda en poboación tras Madrid), fai que a súa influencia sexa suprarrexional, articulando todo o eixo Mediterráneo. Barcelona é unha metrópole altamente globalizada, cunha área de influencia que se estende por toda a área mediterránea. No sistema de cidades español, Barcelona é a segunda gran metrópole nacional que conta con funcións moi diversificadas. Isto provoca que as súas actividades sexan múltiples. É un importante centro industrial e nela atópase un terciario moi avanzado, con actividades ligadas ás novas tecnoloxías e un sector turístico moi desenvolvido.

O Ensanche

• Causas da Ampliación Urbana:

  O crecemento demográfico e a necesidade de espazo tras o derrubamento das murallas impulsaron o Plan Cerdà.

• Análise do Plano:

  Presenta unha cuadrícula ortogonal moi marcada, con bloques octogonais e rúas amplas.

• Análise da Trama:

  Trama regular, cun deseño funcional que facilita a mobilidade.

• Edificación:

  Edificios de vivendas con patios interiores e altura uniforme.

• Usos do Solo:

  Residencial burgués no pasado; hoxe mestura de vivenda, comercio e turismo.

• Problemas Actuais:

  Saturación turística, perda de residentes e presión inmobiliaria; abórdanse con regulación turística e vivenda pública.

Periferia Compacta

• Causas do Crecemento:

  A inmigración interior e a industrialización provocaron a expansión rápida nos anos 50-70.

• Áreas Diferenciadas:

  Zonas densas de bloques residenciais, polígonos industriais e poucos espazos verdes.

• Problemas Actuais:

  Falta de calidade urbana e servizos; resposta: rehabilitación de barrios e mellora de equipamentos.

Periferia Difusa

• Causas do Crecemento:

  Urbanización dispersa na área metropolitana pola mellora das infraestruturas.

• Áreas Diferenciadas:

  Urbanizacións residenciais, parques empresariais e zonas comerciais.

• Problemas Actuais:

  Desigualdade territorial e dependencia do transporte privado; proponse potenciar o transporte público e crear centralidades secundarias.

Conclusión sobre Barcelona

Barcelona amosa un modelo de urbanismo planificado que combina tradición e modernidade. O seu reto principal é acadar un crecemento equilibrado que garanta a cohesión social, o acceso á vivenda e a sustentabilidade.