Sare Informatikoak eta Komunikazio Protokoloak: Gida Osoa

Hona hemen sare informatikoen eta komunikazio protokoloen inguruko oinarrizko kontzeptuak eta galdera laburren erantzunak:

Oinarrizko Kontzeptuen Laburpena

1. 1. d) Lokala
2. 2. a) Intranet
3. 3. a)
4. 4. d) Aurreko guztiak zuzena
5. 5. c) Topologia
6. 6. a) Sarearen ezaugarriak kalitate
7. 7. c) Ordenagailutik
8. 8. b) 100m
9. 9. c)
10. 10. c) Aurreko biak
11. 11. a) 17
12. 12. c) C klasea
13. 13. c) IP helbidea
14. 14. b) 220Ω
15. 15. c) TD-RD-GND-CD-DTR-DSR-RTS-CTS
16. 16. a) RS-485
17. 17. c) RS232
18. 18. d) Ez?
19. 19. a) +12 Volt inguru
20. 20. c) Switch

Galdera Laburrak

A) PLC konexioa Profibus porturik gabe

Nire 1200 PLC-k ez dauka Profibus porturik, nola konektatu?
Erantzuna: DP egokigailu bat jarri.

B) Komunikazio asinkronoko datu-bidalketa

Komunikazio asinkrono batean, zein biten bidez adierazten da datuak bidaltzen hasiko direla? CTS (Clear To Send) edo TD?
Erantzuna: TD (Transmitted Data) biten bidez.

C) Komunikazio sinkronoko erlojuaren elkarbanatzea

Komunikazio sinkronoan, zein teknika erabiltzen da erlojua elkarbanatzeko?
Erantzuna: Datuetan txertatuta eta datuetan txertatu gabe.

D) Kable fisikoen beharra Full Duplex eta Half Duplex komunikazioetan

Zenbat kable fisiko behar dira Full Duplex eta Half Duplex komunikazioetarako?
Erantzuna: Full Duplex egiteko, RS422 protokoloak 4 hariko kable bat behar du, eta Half Duplex egiteko, RS485 protokoloak 2 hariko kable bat.

E) Duplex sistemaren seinaleen onurak

Duplex sisteman, zein onura dakar seinale bakoitzak?
Erantzuna: Ez duela interferentzia elektromagnetikorik jasaten.

F) RS232 komunikazio sistemako tentsioak

RS232 komunikazio sistema batean 15V jaso daitezke?
Erantzuna: BAI, -15V eta -3V artean edo +3V eta +15V artean jasotzen ditu. +15V 0 izango da eta -15V 1 izango da.

G) Profibus sareko erresistentziaren aktibazioa

Profibus sare batean, zein konektoretan piztu behar da erresistentzia?
Erantzuna: Nonbaitera konektatuta badago, ON egon behar du irteera isolatzeko; baina ezer konektatuta ez badago eta zubi moduan badago, OFF jarri behar da.

H) Sare topologia mota

Zein sare topologia da albokoa?
Erantzuna: Eraztun modukoa, bakoitza alboko 2 ordenagailutara konektatuta.

Sare Mailak eta Komunikazio Motak

Serie eta Paralelo Komunikazioa

Oinarrizko Sare Kontzeptuak

Egiaztatze Batura

Egiaztatze Batura: Transmisioan datuen osotasuna egiaztatzeko erabiltzen den mekanismoa.

Komunikazio Duplexa

Komunikazio Duplexa: Informazioa igorleak bidaltzen dio hartzaileari, eta hartzaileak berdin egiten du informazioarekin (bi noranzkoetan aldi berean).

Erredundantzia

Erredundantzia: Bilbe bakoitzaren amaieran, bit-sekuentzia bat eranstea —bilbea egiaztatzeko sekuentzia, BES (ingelesez, FCS)—, hargailua transmisioan erroreren bat gertatu den egiaztatzeko gaitzen duena.

Sare Topologiak

Zuhaitz Topologia

Zuhaitz Topologia: Elkarrekin konektatutako bus batzuekin osatuta dago. Helmen handiagoa du, baina indargabetze arazoa handitzen da.

Izar Topologia

Izar Topologia: Sare guztia nodo baten menpe dago. Abiadura ezberdinak izan ditzake ekipo bakoitzarekin. Nodo bat apurtzen bada, besteek ongi jarraitzen dute. Errendimendu handia du, eta LAN eta Ethernet sareetarako egokia da.

Bus Topologia

Bus Topologia: Komunikazio linea partekatua da, kudeatu beharrekoa. 10 km-ko distantzia izan dezake. Nodo bat apurtzen bada, besteek funtzionatzen jarraitzen dute. Ekipo berriak erraz sar daitezke. Merkeak dira, sare industrialetan erabiltzen dira, eta mezuen talkak gerta daitezke.

Puntuz Puntuko Topologia

Puntuz Puntuko Topologia: Bi ekipamenduren arteko zuzeneko konexioa da. Kable sinplea erabiltzen du. Distantzia txikietarako eta ekipo gutxirako egokia da. Helbideak ez dira behar bilbean. Komunikazio txartel asko behar dira.

Eraztun Topologia

Eraztun Topologia: Bus-konexioaren kasu berezi bat da: bi muturrak lotu egiten dira eraztun-formako bus itxi bat eratzeko. Hauek dira ezaugarri nagusiak:

• Informazioaren jarioa noranzko bakarrekoa da.
• Transmisio-mekanismoa honelakoa da: mezua uzten da, eta eraztunean barrena igarotzen da hargailura iritsi arte.
• Mezu bat baino gehiago igaro daiteke aldi berean eraztunean zehar.
• Eraztunean beste ekipamendu bat sartzea erraza da; transmisiorako bidera fisikoki konektatzea besterik ez da behar.
• Sarearen errendimendua oso handia izan daiteke; ekipamendurik motelenak erabakitzen du abiadura.
• Kontrola sinple samarra da hardwarearen eta softwarearen ikuspuntutik.

Abantailak

• Ez dago bideratze-arazorik; mezu guztiak bide beretik igarotzen dira.
• Beste nodo bat sartzea erraza da.
• Ez dago talkarik.
• Errendimendua handia da, baina nodorik motelenak erabakitzen du abiadura.
• Ez dago indargabetze-arazorik; nodo bakoitzak seinalearen hedagailu gisa jokatzen du.

Eragozpenak

• Ekipamendu batek huts eginez gero, eraztun osoa zerbitzutik kanpo geldituko da; beraz, sareak ez du funtzionatuko.
• IBMk “Token Ring” motako sarea merkaturatu zuen. Hartan, ekipamendu batek huts egiten duenean, zirkuitulaburrean gelditzen da; hala, sareak funtzionatzen jarraitzen du.
• Egokia da distantzia laburretarako.

Komunikazio Motak eta Sare Ereduak

Komunikazio Determinista

Determinista: Denbora beti finkoa eta ezaguna denean. Adibidez, AS-i komunikazio-sistema batean, non 5 ms behar baitira 31 morroi igortzeko/hartzeko, eta 10 ms 62 morroirako. Profibus eta Profinet sareak ere sistema deterministak dira.

Komunikazio Probabilistikoa

Probabilistikoa: Denbora aleatorioa denean, hau da, beti bera ez denean eta, beraz, ezaguna ez denean. Adibidez, CSMA/CD sartzeko metodoa erabiltzen duen Ethernet sare bat.

Zerbitzari-Bezero Eredua

Zerbitzari-Bezero: Nodo asko ditu. Informazioa eta programa asko eguneratzen dituzte. Zerbitzariak kontrolatzen du sarea. Beste ekipoak bi motatakoak izan daitezke: terminal "tontoak" edo lan-estazioak. Abantailak: Informazioa eguneratua eta babeskopiak egiteko erraztasuna. Ez da ordenagailu berri potentea behar. SD bereziak.

Peer-to-Peer Sareak

Peer-to-Peer Sareak: Ordenagailuen arteko berdintasuna du ezaugarri. Nodo gutxiko sareak dira, kostu ekonomiko txikia dute, eta errazak dira instalatzen eta konfiguratzen. Helburuak: Partekatutako artxiboak, periferikoak, Internet konexioa (zerbitzari bezala), beste nodoen zerbitzuak.

Sare Interkonexio Gailuak

Routerra

Routerra: Software edo hardware gailuak dira. Ekipoak sare berdin batera konektatzeko erabiltzen dira. Ekipoek IP helbide ezberdinak dituzte.

Errepikagailua (Repeater)

Errepikagailua: Sartzen zaion seinalea edo informazioa hobetuko du irtetzean. Ez du pentsatzen. Sinpleena 2 ataka ditu. Hub-ak hedagailuak dira. Kablean Joule efektuaren ondorioz seinale elektrikoa ahultzen denean, berriz maila egoki bat jartzen du. Operatzeko erraztasuna du, ez du inolako konfigurazio berezirik behar, maila fisikoan diharduelako.

Zubia (Bridge)

Zubia: Makina bat da, sarean eragiketak egiten dituena. Mota, egitura eta produktu bera duten bi sare lotzen ditu. Bilbeak sare batetik bestera pasatzen ditu. Funtzioak:

1. Memoria gorde eta analizatzen du.
2. Erroreak filtratzen ditu.
3. Errorerik ez badago, informazioa bidaltzen du.

Pasabidea (Gateway)

Pasabidea: Sare batekin lotzeko ate bat da. Egitura desberdina, mota desberdina eta protokolo desberdina duten sareak lotzen ditu. Funtzioak:

• Iturburuko sareko estazioei dagozkien mezuak ezagutzea eta biltegiratzea. Mezu horiek garraioaren mailan desmihiztatzen dira.
• Helmugako sareko datu-formatuak egokitzea.
• Mezua helmugako sare eta estaziora bidaltzea.
• Konektatutako sare mota guztiak fisikoki konektatzea.

Sare Sailkapena

Sare Lokalak (LAN)

Sare Lokalak (LAN - Local Area Network): Eraikin bat edo ondoan dauden kable bidezko sare pribatua. Lehen telefono kableak erabiltzen ziren, orain Ethernet.

Sare lokal txikiena bi ekipo konektatzen dituena da.

Sare Zabalak (WAN)

Sare Zabalak (WAN - Wide Area Network): Sare zabala, makina konplexuak. Gehienak "publikoak" dira, baina konexio tasa "pribatuak" ere izan ditzakete (adibidez, bankuak).

Metropoli Sareak (MAN)

Metropoli Sareak (MAN - Metropolitan Area Network): Hiri batean zehar hedatzen den sarea, publikoa zein pribatua izan daitekeena.

Internet, Extranet eta Intranet

Denak sareak dira, baina helburu eta sarbide desberdinak dituzte:

Intranet

Intranet: Erakunde batek bere langileentzat erabiltzen duen sarea, zerbitzu ezberdinak eskaintzen dituena (mezuak, foroa, zerbitzaria, etab.). LAN-ekin konektatu daiteke.

Extranet

Extranet: Intranetaren ia berdina da, baina kanpoko erabiltzaileek (adibidez, hornitzaileek edo bezeroek) ere sarbidea izan dezakete, edozein tokitatik konektatu ahal izateko.

Internet

Internet: Mundu mailako sare publikoa da, milioika sare pribatu eta publiko elkarrekin konektatzen dituena, informazioa eta zerbitzuak partekatzeko.