Salmenta pertsonala
Enviado por Chuletator online y clasificado en Economía
Escrito el en vasco con un tamaño de 8,18 KB
¡Escribe tuLAN ZUZENBIDEA: Lan harremanak arautzen dituen arau eta legeen multzoa . Enpresariaren eta langilearen arteko harremanak.
LANA: Lana izateko 4 baldintza:
Pertsonala(norberak eginda
), borondatezkoa (derrigortu gabe egiten da), ordainduta, norbaiten kontura(
Autonomoak izan ezik)
LAN OINARRIAK (ARAUAK)
Ez Dakigunean zein lege edo arau aplikatu honi egin behar diogu kasu:
Hierarkiaren printzipioak
: Goiko legeak edo arauak behekoak
Baino gehiago balio dute. Baina behekoak goikoa hobe dezake. Europa, Konstituzioa,
Hitzarmenak, kontratua, araua.
Arau bat oso argia ez denean beti langilearentzat onena Dena aplikatu.
Arau bat baino gehiago badaude, langilearentzako onena dela Aplikatu.
Eskubideei ezin zaie uko egin
.
Kontratua egin eta gero baldintzak Okertzen badira, kontratuari kasu egin. Baldintzak hobetzen badira hori aplikatu.
LAN KONTRATUA
Langile
Eta enpresaren arteko akordioak dauden dokumentu bat. Hor lan baldintzak
Agertzen dira. Ahoz edo idatziz egin daiteke.
Langileak bere lana eskaintzen du eta horren truke soldata bat jasotzen
Du.
Probaldia egon daiteke
. Datuak
Nortzuk sinatzen dute, Soldata, lanpostua, oporrak, non lan egingo den, iraupena, ordutegia….
LAN KONTRATU MOTAK
Mugagabe arrunta
Finkoa. Ez dago
Bukatzeko eperik.
Ekintzaileen Aldeko mugagabea: 50 baino gutziagoko enpresek egin ahal dute.
Lanaldi-partzialeko Kontratua: Ez du lanaldi osoa egiten.
Prestakuntza Lan-kontratua: Lanbide bat ikasteko- Langileak ez du titulorik.
Praktikatzeko kontratua
: Langileak titulua du eta
Egin behar du eta ikasketak bukatu eta hurrengo bost urteetan egin dezake.
Txandakako lan kontratua
: Jubilatzeko guxi falta eta
Lanaldia murrizten du eta murrizketa hori beste langile bat doa.
LANGILEEN ESKUBIDEAK ETA BETEBEHARRAK
Zirkulazio librea
: Europako Batasunean zehar
Zirkulatzeko eskubidea.
Enplegua eta ordainsaria
: Lana aukeratzeko eta
Soldata jasotzeko eskubidea.
Atsedenaldia eta oporrak
: Egunero eta astero
Gizarte babesa
.
Bilerak egiteko eta negoziazio Kolektiborako eskubidea
Grebak egiteko eskubidea
Sindikatzeko eskubidea
Baztertua ez izateko eskubidea (sexuagatik, adinagatik, erlijioagatik……)
Duintasun eta intimitatea Errespetatzea
Segurtasuna eta higienea zaintzea
SOLDATA
Besteentzako Lan egiten duzunean eta lanaren truke jasotzen duzun dirua.
NOMINA
Enpresak Langileari ordaintzen dion soldataren ordainagiria.
SOLDATA
Oinarrizko Soldata- kobratu behar den kopurua
Osagarriak- Langilearen ezaugarriak (antzinatasuna), lanari lotuta (txandaka, gauez, Arriskuak) eta enpresaren emaitzak.
Aparteko Soldata- 14 soldata jasotzen dira gutxienez urtean
Gauzez Ordaindutakoa- Alokairua, kotxea, jantokia (%30 baino gutxiago).
KENKETAK
Gizarte Segurantzarako kotizazioak.
Arrisku Komuna-%4,7
Langabezia- %1,55
Formazioa (lanbide heziketa %0,1
Aparteko Orduak daudenean (borondatezkoak %4.7 eta derrigorrezkoak %2)
PFEZ (pertsona fisikoen errentaren gaineko Zerga)
Aurrerakinak
Gauzen Bidez ordaindutakoaren balioa
Beste Batzuk
Soldata Garbia- Kobratzen duen soldata osoa. =soldata gordina-kenketak.
LAN BALDINTZAK
Laneko Jaiak: 14 egun
Oporrak: Eskubidea dute opor ordainduak hartzeko. Ezin da uko egin. 30 egun natural edo 22 lanegun. Urtearen barruan hartu behar eta bi hilabete arinago jakiteko Eskubidea.
Baimen ordainduak:
Langilearen ezkontzagatik: 15 egun
Seme-alaba jaiotzeagatik- 16 asteartea
Familiako baten gaixotasun larria, Heriotza edo ospitalera joan (2 egun/ 4 egun)
Ohiko etxebizitza aldatzeagatik: egun 1
Izaera publikoa edo pertsonala duen Eta egin behar dela bai ala bai: behar den denbora.
Bederatzi hilabete baino gutxiagoko Semealabaren edoskitzerako: ordu bat egunean.
LANALDIA
Langileak Lan egin behar duen denbora totala.
Lanaldi arrunta
Egunean Gehienez 9 ordu (18 urte baino gutxiagokoak 8 )
Astean 40 ordu,
Atsedenaldiak: Astean egun bat eta erdi jarraian (18 baino gutxiago bi egun),lanaldien artean 12 ordu gutxienez, 6 orduko lanaldi jarraia eta 15 min atseden.
ORDUTEGIA Enpresariak alda dezake arrazoiak badaude.
Gauekoa
: 22:00etatik 6:00ak arte.(gehiago
ordainduta)
. 18 urte beherakoek ezin dute egin.
Txandaka
: ordutegi desberdinetan, gehiago
Ordaintzen da.
APARTEKO ORDUAK
Lanalditik Kanpo egiten diren orduak. (18 urte baino gutxiago ezin)
Bi
Mota:
Borondatezkoak. Dirutan
Ordaintzen dira. 80 gehienez urtean.
Derrigorrezkoak
: atsedena. Nahi diren beste.
texto aquí!