Rosalía de Castro: Vida, Obra e Legado na Literatura Galega

Biografía de Rosalía de Castro

• Filla dunha fidalga e un crego.
• Pasa os primeiros anos en Ortoño coa súa tía.
• En 1850, vai vivir coa súa nai a Santiago.
• Realiza os seus primeiros estudos e entra en contacto con mozos e mozas no Liceo de la Juventud (Eduardo Pondal).
• Casa con Manuel Murguía e viven en diferentes localidades.
• Ten 8 fillos (2 morren antes ca ela).
• Criticada pola súa vida e obra (chegouse a cuestionar a autoría dalgunhas das súas pezas).
• Enferma de cancro (morre en 1885).

Características de Rosalía como Escritora

• Escribe nunha época na que as mulleres estaban destinadas ao traballo doméstico.
• Escolle a lingua galega como vehículo de expresión.
• Fixo unha defensa da muller e da súa dignidade.
• Foi obxecto de desprezo por parte da sociedade patriarcal.
• Hoxe considerámola unha icona da rebeldía contra a sociedade patriarcal (machismo).

A Obra de Rosalía

a) En Castelán escribiu:

• La Flor (1857) - Poesía.
• En las orillas del Sar (1867) - Poesía.
• El caballero de las botas azules (1867) - Narrativa.

b) En Galego escribiu:

• Cantares Gallegos (1863) - Poesía.
• Follas Novas (1880) - Poesía.
• Conto Galego - Narrativa.

Cantares Gallegos (1863)

a) Intencións:

• Recoñecemento da lingua galega e da súa validez literaria.
• Denunciar a situación de Galicia e os seus problemas.
• Combater os prexuízos que se tiñan sobre Galicia e a súa xente.

b) Estrutura:

• A estrutura é pechada ou circular (o primeiro e o último poema están relacionados pola voz poética).
• Nos 34 poemas centrais, a voz poética é a da nena galega.

c) Temáticas:

1. Poemas amorosos: exprésase o amor feliz ou desgraciado.
2. Poemas costumistas: costumes, festas, tradicións, personaxes populares...
3. Poemas intimistas: o suxeito lírico é a propia autora (saudade).
4. Poemas social-patrióticos: referidos especialmente á situación de Galicia (a emigración).

Follas Novas (1880)

a) Motivacións:

• Visión angustiada da vida e pesimista. Este cambio débese a motivos persoais (saúde, cansanzo anímico...) e motivos sociais (pesimismo pola situación de Galicia, a falta de solucións...).

b) Estrutura e Temas:

Divídense en 5 partes:

1. Vaguedás.
2. Do Íntimo.
   • Poesía metafísica, intimista, solitaria...
   • Poesía do EU.
3. Varia.
   • Transición entre os dous bloques.
4. Da Terra.
5. As Viúdas dos Vivos e as Viúdas dos Mortos.
   • Poesía social, colectiva e solidaria.
   • Poesía do NÓS.

c) Intimismo, Dor e Saudade en Follas Novas:

• Pregúntase a si mesma polo sentido da vida e da morte.
• O seu é un mundo de angustias e soidade.
• Sente nostalxia da dor (o cravo).
• Soidade absoluta.
• Visión desolada da vida.
• Deus distante.
• Desexo de morte (suicidio).
• A autora pon a súa pluma ao servizo dos débiles.
• Preocúpase pola emigración e as súas consecuencias:
  1. Perspectiva masculina: perden os seus bens e lánzanse á aventura sen esperanzas de regreso.
  2. Perspectiva feminina: as mulleres son as grandes prexudicadas (as viúdas dos vivos e as viúdas dos mortos).
• Tamén trata a hipocrisía social (Igrexa), a función social do matrimonio (carácter opresivo para a muller).