Platonen testuingurua
Enviado por Chuletator online y clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en vasco con un tamaño de 5,1 KB
Laburtu: Platonen justiziari buruzko ikuskeran legea guztien zoriontasuna bilatu nahi zuen eta hiri orekatu eta harmoniko bat bilatu nahi zuen.Haiek pentsatzen dute Gobernariak ez dutela boterea bilatu nahi eta boterea bilatzen duena ez dela gobernari egokia.Legeak ez du banakako zoriontasuna nahi, baizik eta hiri osoaren zoriontasuna. Horretarako beharrezkoa da elkarbizitza eta komunitatearentzat hau egitea. Gizarte edo estatu bat zuzena izango da bakoitzak bere zeregina ondo betetzen duenean.
Zoriontasuna:Zoriontasuna desberdintzen da plazerrengan: izan ahal da bizitza bat plazerez beteta izatea sakon zorigaiztokoa eta, alderantziz, zoriontsua izatean plazerrengan disfrutatu gabe. Etimologikoki, deabru batetik dator, barruko daimon edo izpiritu sakon pertsonala duen zentzu sozialaren terminoa. Zoriontsu izateko eta zuzen jokatzeko Ongiaren Ideia ezagutu behar dugu. Zuzen jokatzeko zer dagoen ondo eta zer gaizki bereiztu behar duzulako lehenengo. Eta zoriontsu izateko, zoriona nola lortu eta hura zer den jakin behar duzulako.
Estatuaren batasuna: Platonen ustez, estatu ideala /eredua ARISTOKRAZIA da, bertan jakintsuek,onenek gobernatzen baitute.Agintarien botere- jardunak okerrera egiten dutenean, estatuaren justizia-bidea gaiztotu edo bihurritzen da honako estatu hauek sortuz:
vTIMOKRAZIA : (ohorearen gobernua) Gobernariek ondasunak eta kapitala izan behar dute. Gobernu honetan ezinbestekoa da ohorez gobernatzea. VOLIGARKIA: (gutxien gobernua) Boterea gutxi batzuek duten sistema politikoa. Gobernariak dirudunak dira , aristokraziaren forma degeneratua da. Gizartearen eliteak duen botere politikoa da.VTIRANIA:(Tirano baten gobernua)n Botere absolutua agintari bakar batek dauka. Indarrez gobernatzen du, estatu kolpe baten bidez.VDEMOKRAZIA: Herriaren gobernua da. Bertan, gobernarí bat aukeratua izan daiteke prestatuta ez egon arren, beraz ez da egokia izango gobernatzeko, hortaz, ezjakinari ez zaio hiriaren agintea eman behar.
Jakintsu-gobernariak edo filosofoak: Filosofoak agintariak izan ziren, hau da, gobernariak. Gobernatzen zuten pertsonak jakintsuak ziren, beste era batera esanda, zentzudunak, filosofoak, ikasienak edo onentsuenak. Haien lana zen giza kontuak hobetzea, haiek ikasketak baitzituzten. Agintariak ziren ezagutzak zituztelako, hau da, ezagutza gorena.
Estatu zuzena: Platonek demokraziaren akatsak zuzendu nahi zituen.Ongiaren Ideiaren printzipioa ona da edozein gizakirako, azkenean gizakien zoriontasuna lortzeko baita; baina, ongia ezagutu arren, bakoitzak aukeratzen du zuzentazunes jokatu edo ez. Platonen ustez ondo gobernatu zezaketen bakarrak filosofoak ziren(jakintsuak) Ongiaren Ideia ezagutzen zuten bakarrak. Alde batetik bat nator Platonen idearekin: zoriontsu izateko eta zuzen jokatzeko Ongiaren Ideia ezagutu behar dugu. Zuzen jokatzeko zer dagoen ondo eta zer gaizki bereiztu behar duzulako lehenengo. Eta zoriontsu izateko, zoriona nola lortu eta hura zer den jakin behar duzulako.
Bestalde, egunerokoan ikus dezakegun moduan, ez duzu Ongiaren Ideia ezagutu behar zoriontsu izateko, bakoitzak bere Ongiaren Ideia baitu. Beste gauza bat da zuzen jokatzea. Horra hor lapurren eta hiltzaileen adibidea, zoriontsu bizi direnak egiten dutenarekin, nahiz eta zuzen ez jokatu.