Nietzscheren testuingurua
Enviado por Chuletator online y clasificado en Magisterio
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 5,4 KB
ETAPA AURRELINGUISTIKOA (0-12 hilabete): zentzumen eta motrizitatea= haurra integratu+ikasi, estimuluz beteta. 2 ikuspegi: hauteman edo bere egiten duena eta ekoizteko, sortzeko edo adierazteko gai. Pertzepzioak:
entzumena= soinuak entzun orduan erreakzionatu, hitzezkoak eta ez hitzezkoak bereizteko zantzuak adierazi. Haurra hitz egitean, gozo, samur eta lasai hitz egiterakoan lasaitu; kantu monotonoak + kadentziadunak, erlaxatu eta lo hartu; kadentzia alaia + erritmikoak, esnatu eta bizitzen; zarata, komunikazioa ez (Haurra beldurtu... Tonua zaindu).
Ikusmen pertz
Formak+koloreak antzematu hilabete egitean, aurpegiak desberdintzea kostatu.Ukimen komunikazioa
Haurra laztandu, esarkatu, besoetan hartu, maitatua, onartu eta babestua sentitu.ADIERAZPEN - SORMENA:
Negarra
Negarrez jaiotzen dira eta lehen soinu seinalea da. Negarrak, desberdindu ahal dira. 3 mota: gosea, mina eta amorrua.Xurgatzea
Funtsezko mugimendua da, goiztiarrek ez daukate gaitasun hori. Xurgatzeak lasaitu egiten du. 6.Hilabetean mastekatzen hasten da Zizakadura:Jolasteko intentzioarekin.
Ekolalia
Intentzioa dago, imitatzeko asmoa.Begirada
Hizkuntza ikastearekin eta komunikazioarekin erlazio handia du. 1.Hilabetean hasten da, inguruneko formak ezberdintzen eta bereizten.Keinuak
Premiak eta nahiak adierazten dituzte. Irribarreak( poza eta adimenaren zantzua), mainak ( mina, urduritasuna eta beldurra), mina atera eta ahoa nahiz burua mugitu ( gosea), hankak edo besoak mugitu ( nekea, poza eta urduritasuna), besoak altxatu( besoetan hartzea) eta txaloak ( pozik edo ulertu).HIZKUNTZA AURREKONBINATORIOAREN ETAPA (12- 24 hilabete): Hitzak nahita esan, Urtebete = LEHENENGO HITZAK, Lehenengo hitzak ez dira hitz osatuak. Hitzen artikulazioa: *Haurraren lehengo hitzak txarto artikulatuta egondo dira. / a izango da haurrak esango duen lehenego bokala / eta /p/ lehengo kontsonantea. Fonema ezarrak erabili zaharren ordez;Fonemak asmilatzea:; Silabak bikoiztea; Hitzek 2 silaba gehienez. Hitzen esanahia: Haurrek beti daukate desfase bat ulermenaren eta ekoipenaren artean. Ekoitzi baino gehiago ulertu. Hitzen esanahi zabaldu edo txikiagotu. Haurra eta helduaren erreferenteen artean hainbat harreman: Elkarrekikotasunik eza: helduen hizkuntzarekin ez du zerikusirik. Erabateko elkarrekikotasuna: Ez da oso ohikoa, izen berezietan. Gehiegizko orokortzea: hitz bat multzo guzti batentzako erabiltzea.
Hitzen asmoa: 2 funtzio: FUNTZIO ERREFERENTZIALA: objetuak izendatzeko erbiltzen du. FUNTZIO ADIERAZKORRA: nahiak adierazteko erabiltzen du. Hitzak gauza, egora eta nahiak komunikatzeko. Holofrase: esaldi oso baten baliokideak diren HITZAK. Adibidez: /ua/ esaten duenean, “begiratu ura” “euria ari du” “egarria naiz”. HITZAK ez direnez nahiko, KEINUAK + INTONAZIOA-ALDAKETAK eta TESTUINGURUA lagundu.
HIZKUNTZA KONBINATORIOAREN ETAPA (24-72 hilabete):
1. Fasea
Hitz solteak lotzea. Etapa honetan, izenak, aditzak eta adjetiboak dira gehien erabiliko duen kategoria. Adibidez haurrak aitari autoa paseoan eramateko esaten dionena , esango du ata ...Tutu. Hitz bietariko bakoitzak intonazio propioa izango du eta iraupen aldakorra duen etenaldietan banatuko ditu. / aita …(j)oan / esamoldean, lehengo hitzari intentsitate handiagoa eman dio eta bigarrenari enfasia eta arreta . Beraz, erabilitako hitzen arteko erlazioa adierazten dute ordena, enfasiak eta azentuak.2.Fasea
Lehenengo esaldiak sortzea. 30 edo 32 hilabete inguru dituenean lehenengo esaldiak eratzen hasi. Hitzak konbinatuz esaldiak SORTZEKO arauak ikaten dituelako.3.Fasea
Helduen hizkuntzarantz. Haurrek, jolas sinbolikoa erabiltzen dute helduen hizkuntzan sartzeko. Bertan sartzen denean, hizkuntza erabiltzeko askatasun handiagoa du. ( 3-6 urte). Orain ikusi dugun arte, haurrak esaldiak koordinatzen ditu, baina, oraindik ez ditu mendeko perpausak menderatzen. 4 urteko haurrek menderagailu egokiak ez ditu erabiltzen (amak dio etorri), geroago, erlatiboak eta konpletiboak erabiltzen hasiko da ( goian dago(, horren ondoren, kausazkoak eta ondoriozkoak ( gaiztoa zarelako). 5-10 urte bitartean, denborazko mendeko perpausak erabiltzen hasten dira, baina, haurrek zenbait gauza ikasi behar ditu: Ikuspuntuak handitzea: besteen gertaerei buruz hitz egiten hasiko da, ez bakarrik berarena. Egozentrismoa alde batera gainditzen hasten da.
Denbora orainean, iraganean eta, etorkizunean banatzen hasiko da: egindakoa gogoratuko du eta aditz denborak nahiko ondo erabiliko du. Baina, planak egiteko gaitasunik ez duelako, etorkizuneko aditz denborak ez daki erabiltzen. Denbora erreala eta irreala bereizteko gaitasuna: subjuntiboa ez du ondo erabiltzen, beraz, indikatibo iraganaldi burutugabeaz baliatuko da irrealitatea adierazteko ( ni Simba, zu Tinba eta sukaldea oihana). Elkarrizketan aritzen ikasiko du: Beste pertsona batzuen ikuspuntuak kontutan hartzen hasiko da, honekin, pertsona horiekin elkarrizketan hasi ahal daiteke. 6-7 urte arte, ezin du beste pertsona batzuekin elkarrizetan hasi ezin delako bestearen tokian jarri.