Motor Elektriko Asinkronoaren Osagaiak eta Funtzionamendua

Zuzeneko Abioa eta Ondorioak

K1M kontaktorearen kontaktua ixterakoan, sareko faseak (L1, L2, L3) eta motorreko bornak (u, v, w) konektatzen dira, eta motorra biratzen hasiko da.

Zuzeneko abioa denez, hasierako momentuan konexio-elementuek oso korronte altuak jasaten dituzte. Ondorioz:

• Motorraren bizi-iraupena laburragoa izango da.
• Sare-banaketan tentsio-jauziak egongo dira eta eroaleak berotu egingo dira.

(Oharra: REBT Behe Tentsioko Elektroteknikako Arautegia da.)

Zirkuituko Osagai Nagusiak

F1F (Fusibleak): Motorra zirkuitulabur motako gainintentsitateetatik babesten dute.

K1M (Kontaktorea): Potentzia- edo indar-zirkuituan etengailu gisa jokatzen du. Aginte-zirkuituan, bere barnean, harilkatu bat dauka kontaktu guztiak irekitzeko edo ixteko.

F2F (Errele Termikoa): Motorra gainkarga motako gainintentsitateetatik babesten du. Korronte nominalaren balioa denbora-tarte batez gainditzen duenean, erreleak kontrol-zirkuituan erabiltzen diren kontaktu laguntzaileak aldatzen ditu.

PE (Lur Hartunea): Pertsonak zeharkako kontaktuetatik babesteko balio du, eta baita motorra babesteko ere, faseren batean isolamendua gaizki baldin badago.

u, v, w: Motorreko bornak.

Motor Asinkronoaren Funtzionamendua

Motorraren Atalak

Estatorea

Motorraren zati estatikoa da. Burdinazko edo altzairuzko karkasa baten barruan dago, eta iragazkortasun magnetiko altuko altzairuzko lamina mehez osatuta dago. Lamina horietan kobrezko haril isolatuak biribiltzen dira. Sareko korrontea haril horietatik sartzen denean, eremu magnetiko birakari bat sortzen da. Mota honetako motorretan, induktorea estatorean dago.

Errotorea

Biratzen duen zatia da. Bertan, estatoreak sortutako eremu magnetiko birakariari esker, korronte elektriko induzituak agertzen dira. Korronte horien eta eremu magnetikoaren arteko elkarrekintzak motorraren errotorea biraraziko duten indarrak sortzen ditu. Motor mota honetan bi errotore mota nagusi daude:

• Urtxintxa-kaiolako errotorea: Erabilienak dira, sinpleak, mantentze-lan gutxikoak, abio-momentu onekoak, sendoak eta merkeak direlako.
• Errotore harilkatua.

Induzitua errotorean dago, eta hau ere iragazkortasun handiko altzairuzko lamina mehez osatuta dago.

Konexioa eta Funtzionamendu Printzipioa

Motorra sarera konektatzeko borne-kutxa erabiltzen da. Konexioa izar (Y) edo triangelu (Δ) eran egin daiteke, motorraren ezaugarrien eta sareko tentsioaren arabera (normalean, tentsio txikiena izarrean eta handiena triangeluan aplikatzen da).

Estatorearen harilkatua sarera konektatzen denean (L1, L2, L3 faseak u, v, w borneekin konektatuz), eremu magnetiko birakari bat sortzen da. Sortutako fluxu magnetiko aldakorrak errotoreko harilak (edo barrak kaiola kasuan) zeharkatzen dituenean, korronte elektrikoa induzitzen du hauetan (indukzio elektromagnetikoa). Eremu magnetiko birakariaren eta errotorean induzitutako korronteen arteko elkarrekintzak indar bat (momentu motor bat) sortzen du, errotorea biraraziko duena. Funtzionamenduaren oinarrian Faradayren Legea eta Lenzen Legea daude.