Mordobre exemplo

ARTE BARROCA. ARQUITECTURA

- • Planta e fachada da igrexa de San Carlos das Catro Fontes, en Roma (1664-1667), de Borromini. • Columnata de San Pedro do Vaticano (1656-57), de Bernini. • Praza Navona, en Roma. • Pazo de Versalles (1680), de Hardouin-Mansart. • Fachada do Hospicio de Madrid (1725-26), de Pedro Ribera. • Praza Maior de Salamanca (1756), de Alberto Churiguera. • Fachada do Obradoiro da Catedral de Santiago (1738-50), de Fernando de Casas Novoa. • Pórtico Real e Torre do Reloxo da Catedral de Santiago (1678-80), de Domingo de Andrade. • Escaleira de caracol de San Domingos de Bonaval (1700), de Domingo de Andrade. • Casa do Cabido, en Santiago (1758), de Fernández Sarela. [Barroco compostelán ou Barroco de placas] • Fachada do convento de Santa Clara de Santiago (1719), de Simón Rodríguez. [Barroco compostelán ou “Barroco de placas”]. Outras obras: • Fachada da catedral de Valencia (1703-1741), de C. Rudolf. • Portada do palacio de San Telmo, en Sevilla (1682), de Leonardo de Figueroa. • Fachada da Universidade de Valladolid (1715, de Narciso e Diego Tomé. • Fachada da catedral de Murcia (1742-54), de Xaime Bort.

ESCULTURA

-  Gruta de Apolo, en Versalles (1666-75), de F. Giradon.  Escultura española: • Cristo xacente (1636), de Gregorio Fernández. • Piedade (1617), de Gregorio Fernández. • San xerome (1611), de Martínez Montañés. • Retablo de Santo Estevo de Salamanca (1692), de José Churiguera.  Obras de Bernini: • Baldaquino de San Pedro do Vaticano (1624-33) • Fonte dos Catro Ríos, na praza Navona de Roma (1651) • Apolo e Dafne (1625) • Rapto de Proserpina (1622) • Éxtase de Santa Teresa (1650) • David.

PINTURA BARROCA

- Ademáis da información que figura no libro de texto debes ter en conta: ➔ Principais temas.- Relixiosos, mitolóxicos, paisaxes, retratos, bodegóns, cadros de costumes. • Percura do Realismo. Efectismo, teatralidade. • Importancia da luz, o movemento e a cor. • Visión da escea en profundidade. Composición diagonal, ás veces máis de unha. A distribución de manchas de luz e cor axudan a captar o conxunto como un espazo dinámico. Os contornos das figuras dilúense e a particularidade de cada unha perde relevancia en favor do conxunto da escea. ➔ Haberá distintas escolas según os países, pero en todas desempeña un papel esencial a luz. Italia.- Pintura fundamentalmente relixiosa e decorativa. Destaca Caravaggio (1571-1610). Obras: • A Crucifixión de San Pedro (1601) • A Vocación de San Mateo (1599). Neste cadro podemos apreciar o estilo e temática de Caravaggio: un tema relixioso tratado como cadro de sotumes. Reallismo teatralizado. A composición é estática, horizontal, o fondo neutro. Fíxate na importancia da luz: hai dous focos exteriores ao cadro que iluminan solo certas zonas provocando violentos contrastes (tenebrismo). A luz resalta as figuras e axuda a dramatizar o contido do cadro. • Ademáis debes ver as seguintes obras deste autor (percurándoas en Internet): A cea de Emaús, O amor victorioso, Baco, O tránsito de María, A flaxelación de Cristo. FLANDES.- Barroco católico ao servizo da Contrarreforma. Destaca Rubens (1577-1640). Obras: • As tres Grazas (1638) • O descedndemento de Cristo (1612). Composición diagonal. Predominio das liñas curvas. Prácticamente todos os persoaxes está no mesmo plano. Os escorzos dan profundidade, así como un 2º plano escuro. Importancia da luz e a cor. O movemento consíguese mediante a luz, a cor e a posición das figuras (movemento de masas). O que importa é o efecto global, de coxunto, non o que fai cada figura illada. • Ademais debes buscar máis obras deste autor, por exemplo: O levantamento da Cruz, O tiunfo da Eucaristía, Retrato de Elena Fourment, O xardín do amor. Holanda.- Barroco burgués: retrato degrupo, retrato individual, autorretrato, paisaxes, esceas da vida cotiá... Desaparición dos temas relixiosos. Pintor máis destacado: Rembrandt (1606-1669). Trátase dun pintor xenial que está por enriba das distintas escols. É un mestre no tratamento da luz. Pintou variedade de temas: retratos de grupo, autorretratos, paisaxes, temas relixiosos… Obras: • Lección de anatomía (1632) • Autorretrato (1669) • Ronda nocturna. Non é o típico retrato de grupo, aínda que foi encargado como tal. Destaca uns persoaxes máis ca outros. A luz contribúe a crear o espazo, a dar vida ao grupo. O claroscuro convírtese así nun medio de expresión. • Procura máis obras de Rembrandt en Internet. Outros pintores e obras importantes: • Exemplo de retrato de grupo: Banquete dos oficiais da Compañía cívica de San Xurxo (1616), de Franz Hals. • Exemplo de escea da vida cotiá: A leiteira (1658), de Vermeer. ESPAÑA.- A pintura é a arte máis característica desta época en España. Hai vareidade de temas, pero predominan os relixiosos. A arte emprégase como vehículo de propagación da doctrina católica e de exaltación do culto aos santos e das verdades da fe. Nos temas realistas trátase de representar a realidade tal como é, alonxada do anecdótico e recargado. Destaca o interés pola luz: algúns pintores superarán o tenebrismo, facendo que a luz modifique figuras e obxectos, creando espazos.

Pintores

Zurbarán: Pintor da vida monástica, cores brancas, sobrias. Bodegón (1633).Ribera: Pintor de temas variados (relixiosos, mitolóxicos…). Evoluciona a partir do tenebrismo. Santo Andrés(1632). Murillo: Estilo doce, agradable, imaxes piadosas alonxadas da realidade concreta. Inmaculada(1660).Velázquez: Sen dúbida o pintor máis importante do Barroco e un dos grandes xenios da historia da pintura de todos os tempos. Cultivou gran variedade de temas: Retrato aristocrático, costumista, mitolóxico, bodegóns… É o primeiro que dá o paso da pintura tenebrista ao Realismo basado na luz, percurando a profundidade espacial (perspectiva aérea); a difuminación das liñas, o uso da cor e a meticulosa elaboración técnica caracterizan a súa pintura. Obras de Velázquez:• As lanzas, ou a Rendición de Breda.• A fragua de Vulcano (1630).• A Venus do espello (1648).• Inocencio X (1650).• Os borrachos (1628).• Cristo crucificado (1632).• As fiandeiras (1657). Fábula de Atenea e Aracne• As meninas (1656). Debes ampliar información sobre este cadro en Internet (wikipedia ou outro sitio onde atopes un bo comentario non moi extenso)Outros pintores importantes: Alonso Cano, Valdés Leal, Claudio Coello.

Porta maior de viveir1540  E unha das oiucas consteuccions civis renacentistas en Galicia contruida tras o incendio da vila de 1540 Portada do antigo hospital Real de santiago de conpostela  hoxe parador Reis catolicos 1520 (martin de blas e guillen colas)  Portada occidental da igrexa de santamaria de pontevedra (cornielles de Holanda) Colexio do cardeal de monforte fins do seculo xvi (xoan de tolosa e simon de monssterio) Fachada do Tesouro da catedral de Santiago 1550 (rodrigo gil de hontañon) Retablo maior da catedral de Ourense 1520 (cornielles de Holanda) Retablo da quinta angustia da catedral de Ourense 1560(mestre de sobrado) Cristo atado a columna (mestre de sobrado)  Ataque anglo holandes  a vigo en 1702 Fachada da casa do cabido en santago. Decoracion de olacas 1758 fernandez sarela  Portico real e torre do reloxo na catedral de santiago 1676-80 domingos de andrade Fachada do convendo de santa clara eb santiago 1719 silmon rodriguez  Escaleira de caracol de san domingos de bonabal 1700  domingos de andrade (orixina  escaleira triplo que comunica as estancias dos tres andares aos que da servizo.) Fachada do obradoiro da catedral de santiago:1738-50  Fernando de casas novoa  obra barroca Retablo maior de san martilo pinario eb santiago 1730  Fernando de casas e Miguel de roman Retablo na igrexa oarroquial de san xoan de piñeiro (maside) Coro da catedral de lugo 1625 (francico de moure)  Virxe do rosario (xose cambino) Baldaquino da catedral de santiago (domingos de andrade) Apostolo santiago 1752  (xose cambino) Virxe do rosario 1760  (xosé cambino) San bartolomeu 1613 (Francisco de moure)

OBRA ARQUITECTÓNICA.1

Materiais. Pode ser pedra, madeira, ladrillo, adobe (barro secado ao sol)…
2. Función. O edificio pode ter unha función civil, relixiosa, funeraria, militar, conmemorativa…

3

Elementos sustentantes. Son os que soportan o edificio, e poden ser:
a) Soporte continuo. O aparello ou disposición dos ladrillos ou pedras de cantería nun muro pode ser regular (fiadaas coas mesmas dimensións) ou irregular (pedras de diferente tamaño colocadas sen orde predeterminada).
b) Soporte non continuo. Columna, pilastra, estribo ou contraforte (macizo pegado a un muro ao que reforza).
4. Elementos sustentados. Os que se dispoñen encima dos sustentados poden ser:
a) Cuberta. A exterior pode ser alintelada (plana) ou a doble vertente (triangular). A interior pode ser alintelada (plana ou abovedada (bóveda de canón, de aresta, de cruzaría…).
b) Arco. Pode ser: apuntado, de medio punnto, de ferradura, lobulado, etc.).
5. Elementos decorativos. Poden ser moi variados: Dende pinturas murais, relevos, mosaicos, vidreiras, frntóns, medallóns, cartelas, fornelas con ou sen estatuas… Esto dependerá moito do estilo ao que pertenza a obra.
6. Planta. É o plano sobre o que se levanta o edificio. Pode ser basilical (planta lonxitudinal de tres ou cinco naves, a central máis ancha e alta), de cruz latina, de cuz grega (de brazos iguais), circular (planta central), etc.

OBRA ESCULTÓRICA

1. Tipo de obra. Pode ser de dous tipos:
a) Relevo. Diferenciando alto relevo, baixo relevo e relevo inciso.
b) Escultura exenta ou de vulto redondo. Cando a figura aparece completa é unha estatua, se representa solo tórax e cabeza, busto. A escultura pode ser individual ou formar un grupo de varias figuras.

2

Material e técnica. Pode ser: pedra, como mármore ou rocha calcárea (esculpido); metal, como bronce ou ferro (baleirado, forxado…); barro (modelado), etc.
3. Actitude e xesto. Actitude: orante, sedente (sentada), xacente ( tumbada), de pé… Xesto: sereno, dramático, hierático…
4. Composición. Nos grupos exentos e nos retablos a composición pode ser triangular, circular…
5. Tema. Mitolóxico, relixioso, bélico, retrato…

6

Movemento. A escultura pode ser estática (non expresa movemento) ou dinámica (expresa movemento).
7. Destino e función. Destino: político, relixioso, conmemorativo, ornamental…Función: decorativa ou práctica (cando ten unha utilidade concreta).

OBRA PICTÓRICA

Para comentar unha pintura debemos en primeiro  lugar identificar a técnica e o tipo de soporte no que está feita a obra. Consideramos, de momento, estes dous tipos: - Ao fresco, se está pintada nunha parede ou nun teito. - Ao óleo, se está pintada nunha tela (lenzo) ou sobre madeira (táboa). A continuación analizamos unha serie de aspectos segundo a seguinte orde:
1.- A composición. É a disposición das figuras dentro do cadro. Os pintores, normalmente, organizandos distintos elementos que o  compoñen seguindo un esquema, que pode ser: con eixes verticais, horizontais, diagonais, piramidais, circulares… Segundo os eixes que predominen, a composición será vertical, horizontal, diagonal, etc.

2

- Predominio do debuxo ou da cor: - Predominio do debuxo. As figuras ou os obxectos están perfectamente delimitados cun trazo fino ou groso que separa as cores. - Predominio da cor. Os límites das figuras ou os obxectos non son tan nítidos e a separación das cores non se realiza cunha liña. As cores frías (azul, verde, violeta, gris) fan que os obxectos semellen afastarse, e as cálidas (vermella, amarela) que semellen aproximarse.
3.- Como se representa o espazo? Consideramos tres posibilidades: • Perspectiva xeométrica. Consiste en liñas que converxen nun punto. • Perspectiva aérea. Represéntase a densidade do aire, de xeito que os obxectos aastados son máis borrosos.• Xogo de luces e sombras. Créanse varios focos de luz e sombra que guían a ollada do espectador.
4.- A profundidade. Consíguese de dúas maneiras: • Mediante o escorzo. Créase a ilusión dun espazo real colocando unha figura perpendicular ao plano de composición xeral, ou facendo que se retorza e se mova. • Mediante o solapamento. As figuras ou obxectos dispóñense unha detrás das outras, e as que están máis lonxe son de menor tamaño.

5

- O volume. Represéntase por medio dos xogos de luces e sombras ou empregando varios tons dunhamesma cor.

6

- O tema. Pode ser mitolóxico, relixioso, tretrato (individualou colectivo), histórico, literario, paisaxe, bodegón ou natureza morta, etc.