Metafisika

1. Zertan datza Positibismoa eta bizitzaren filosofiak eta nortzuk dira beren teorikorik inportanteenak.
   Positibismoa garapen zientifiko eta teknikoetan oinarrituta, zientziak bide seguruak ziren gizadiaren aurrerapenerako. Comte. Bizitzaren filosofiek gizabanakoaren bizitzaren izaera berdingabea eta nagusia azpimarratu zuten. Henri Bergson, Friedrich Nietzsche eta Jose Ortega y Gasset.

2. Zeintzu dira XX: mendeko hiru mugimendu importanteenak, definitu, aipatu bere teoririk inpotanteenak. Existentzialismoa (gai bat giza existentzia, uste zuten norberaren existentzia zela auzi filosofiko nagusia. Heidegger, Sartre eta Camus).  Filsofia Analitikoa (garrantzi handia ematen dio hizkuntzaren eta arrazoibidearen argitasunari. Lugwig Wittgenstein). Filosofia (hermeneutikoa gauzak azaltzeko eta interpretatzeko modu egokiak aurkitzeaz arduratzen de batez ere. Hans-Georg Gadamer).

Tema 3

1. Zer da metafisika?
   Errealitateari buruzko galderak eta hausnarketan egiten dituen filosofiaren adarra da metafisika.

2. Zer azaldu nahi zuten presokratikoek, zerez baliaturik aurki zezaketen, nola deitu zioten. Gauza guztien funtsa eta sorburua azaldu, arrazoiarekin. Arkhe deitu zuten.

3. Aldaketari buruz, zer erakarpen egin zituzten Platonek eta zer egin zuen Aristotelesek. Platon (zabaldu zuen metafisika, galderak proposatzen). Aristotelesek (auzi filosofiko horiek guztiak modu sistematikoan azaldu zituen, eta tratatu bat idatzi zuen)

4. Erdi Aroan, zer motatako galderak egiten zuen kristautasunak, zertan oinarritu zuten kristau filosofoak. Jainkoari buruzko galderak. Greziako filosofo ideietan eta liburu Santuan oinarritu ziren. 

5. Zeintzuk izan ziren Erdi Aroko filosofo kristaurik inportanteenak. Zein mendetan bizi ziren eta zeintzuk izan ziren beren ekarpenak. Agustin Hiponakoa (V. M

6. endean, Platonen metafisika eta kristautasuna uzartzea lortu zuen) eta Tomas Akinokoa (XIII. Mendean, Aristotelesen pentsamenduan eta kristau dogmetan oinarritutako sinetsi filosofiko berri bat goratu).

7. Zeri buruzko galderak egiten zituzten filosofoek Aro Modernoan, zerezko lehen ahaleginak egin zuten eta zertan zautzan. Kasualitate eta askatasunari buruz. Metafisika auzitan jartzeko lehen ahaleginak. Auzi metafisikoa guzti-guztiak gizakiok arrazoimenaz balioturik ezagutu dezakegunaz jaundi daudela.

8. Aro Garaikidearen zer filosofo garrantzitsuk egin dituzte bere teoriak metafisikari buruz eta nongoak dira. Heidegger (alemaniarra), Jean-Paul sastre (Frantzia rra), José Ortega y Gasset eta Xabi Zubiri (Espaindarrak)

9. Zer da filosofia monista eta zer defendatzen du. Errealitate bakuna den filosofia sistema. Ugaritasun eta askatarikotasun harrigarri itxura besterik ez da, errealitate bakarra baita.

10. Presokratikoetan nortzuk ziren filosofo monistik inportanteenak eta zer zen bakoitzaren arkhea. Tales Miletokoa (ura), Anaximenes (airea), Anaximandro (zehaztugabe), Pitágoras (zenbakiak).

Zer dio metafisika pluralistak, nortzuk ziren presokratikoen artean lau filosofo pluralistarik inportanteenak eta zertan datza beren teoriak. Errealitatea anizkura dela diote. Enpedoklesek(dena 4 elementuz (suz, airez, urez eta lurrez) osatuta eta maitasun eta gorroto dira bi indar kosmiko), Anaxagoras (akhea errealittea osatzen duen hazi ñimiñoen multzoa), Leuzipo eta Demokrito (guztia atomo oinarrizko banaezin partikulaz osatuta).