Meninak (Velázquez): Analisia, Testuingurua eta Esanahia

Meninak: Historia eta Testuingurua

Diego Velázquezen maisulan hau 1656an margotu zen, artistaren heldutasun artistikoan. Hasiera batean, Madrilgo Alkazarreko erregearen gela pribatuetan kokatu zen (gaur egun Prado Museoan dago), eta La Familia izenburua izan zuen.

Enkargugilea eta Egilea

Felipe IV.a erregea

Koadroaren enkargugilea Felipe IV.a erregea izan zen. Oso gaztea zela izendatu zuen Velázquez erregearen pintore, eta bizitza osoan zehar hamaika erretratu egin zizkion.

Diego Velázquez (1599-1660)

Sevillan jaioa, Manierismoarekin hautsi zuen artistetako bat izan zen. Bere lehen etapan, Sevillan, Caravaggioren eta bere maisu Pachecoren (geroago bere aitaginarreba izango zena) eragin nabarmenak jaso zituen, naturalismoa eta tenebrismoa landuz. Noblezia titulua lortu zuen, eta gizon ikasia eta beste artistek oso estimatua izan zen.

Lan esanguratsuak:

• Bodegoiak: Sevillako ur-saltzailea, Atso zaharra arrautzak frijitzen.
• Gai erlijiosoak: Kristo gurutziltzatua.
• Erretratuak: Olivares konde-dukea, Inozentzio X.a, gorteko bufoiak.
• Errege-erretratuak: Baltasar Karlos printzea zaldiz.
• Pintura historikoa: Bredako errenditzea.
• Mitologia: Mozkorrak, Venus ispiluarena, Iruleak.

Analisi Formala

Materiala eta Teknika

Mihise gaineko olio-pintura handia da. Velázquezen teknikak garapen handia erakusten du: hurbiletik ikusita, pintzelkadak solteak dira eta formak ez dira guztiz definituak ageri; urrundu ahala, ordea, eszenak bizitasun eta errealismo ikaragarria hartzen du. Tizianoren erara, alla prima (zuzeneko pintzelkadaz) margotzen zuen, eta pentimenti-ak (zuzenketak edo damuak) erabiltzen zituen.

Gaia eta Pertsonaiak

Koadroak errege-familiaren eszena bat irudikatzen du, haien konfiantzazko zerbitzariekin batera, Madrilgo Alkazarreko gela batean. Pertsonaia nagusiak hauek dira:

• Erdian, Margarita infanta distiratsu ageri da.
• Haren alboetan, bi menina edo ohorezko dama: María Agustina Sarmiento (ezkerrean) eta Isabel de Velasco (eskuinean).
• Eskuinean, lehen planoan, mastin bat, eta haren ondoan Nicolasito Pertusato eta Mari Bárbola nanoak.
• Atzerago, ohorezko dama bat (guardadamas) eta kapilau bat (dueña).
• Atzeko atean, José Nieto erreginaren aposentadore nagusia.
• Ezkerrean, mihise handi baten aurrean, Velázquezen autoerretratua.
• Atzeko ispiluan, Felipe IV.a erregea eta Mariana Austriakoa erregina islatzen dira.

Konposizioa

Konposizioak naturalismo eta bizitasun handia du, bat-bateko une bat jasotzen duen argazki baten sentsazioa sortuz. Espazioaren sakontasuna eta pertsonaien antolaketa oso konplexuak eta berritzaileak dira.

Kolorearen eta Argiaren Tratamendua

Velázquezek kolore-erlazioen sistema berri bat darabil. Pintzelkada ausart eta maisutsuekin, bizitasun handiko efektuak lortzen ditu. Argia bi puntutatik sartzen da nagusiki: eskuineko leihotik, pertsonaia nagusiak argiztatuz, eta atzeko atetik, José Nietoren irudia nabarmenduz.

Aire-perspektiba

Artistak maisutasun handiz erabiltzen du aire-perspektiba, plano argiztatuak eta ilunduak tartekatuz. Horrela, espazioaren sakontasuna adierazten du, urrunago dauden formen eta koloreen zehaztasuna lausotuz.

Esanahia, Sinbologia eta Balorazioa

Lanaren esanahia oso konplexua da eta hainbat interpretazio ditu. Teoria nagusietako baten arabera, koadroak pinturaren artearen aldarrikapena egiten du, eskulan soil bat baino gehiago dela adieraziz. Horman zintzilikatutako koadro mitologikoek eta Velázquezen autoerretratu nabarmenak ideia hori indartzen dute.

Artistak bere burua errege-familiaren ondoan kokatzean, bere estatusa eta pinturaren garrantzia azpimarratzen ditu. Gainera, ispiluaren erabilerarekin, ikuslea koadroaren parte bihurtzen du, espazio errealaren eta irudikatuaren arteko mugak hautsiz.

Ondarea eta Eragina

Meninak lanak mirespen handia sortu du historian zehar. Édouard Manet margolariak esan zuen bezala: "Velázquez pintoreen pintorea da". Artista ugarirengan izan du eragina; esaterako, Picassok 50 bariazio baino gehiago egin zituen, eta Crónica taldeak edo Jorge Oteizak ere beren obretan omendu dute.