Marketin eta Teknologia Digitaleko Terminoen Glosarioa

AVI (Audio Video Interleave)

AVI (Audio Video Interleave) bideo- eta soinu-formatu biltzaile bat da. Biak batera biltzen ditu, eta, gero, erreproduzitzailearen codec-a erabiliz, biak ikusi eta entzun daitezke. Fitxategiaren informazioa buffer batean biltzen du, bakoitza bere aldetik, eta programak abiadura eta sinkronizazio aproposa ezartzen ditu. Hori guztia erabiltzailearen parte-hartzerik gabe egiten du, FourCC protokoloak erabiliz.

Banner

Banner bat Interneten erabiltzen den publizitate-formatu bat da. Webgune baten barnean iragarki bat txertatzean datza, eta bisitariak erakartzeko ordaintzen duenaren iragarkia izaten da. Bannerrak, azken finean, irudiak dira (GIF irudi animatuak edo JPEG estatikoak) edota Flash, Shockwave eta Java bezalako teknologien bidez sortutako animazioak. Bannerren formatu ohikoena horizontala eta 468x60 pixelekoa da, nahiz eta beste formatu eta neurri ugari aurki daitezkeen.

Briefing

Briefinga testu-dokumentu bat da, non, zerbaitetan hasi baino lehen, hura egiteko jarraibideak agertzen diren. Lizentziaturako lehen mailan briefingak landu genituen Publizitate irakasgaian. Briefingak estrategia publizitarioaren helburua nola garatu azaltzen du, eta hura garatu behar duen enpresari edo pertsona-taldeari ematen zaio, bere lana egin dezan.

Egile Eskubideak (Derechos de autor)

Egile-eskubideak (Derechos de autor) kontzeptu juridiko bat dira, eta horien bidez aitortzen dira egileek beren obrekiko dituzten eskubideak. Jabetza Intelektualaren Mundu Erakundeak (OMPI) arau batzuk ezartzen ditu obra horien erabilera Interneten arautzeko edo mugatzeko. Egileei, lan bat egiteagatik, legediak eskaintzen dien arau- eta baldintza-multzoa da. Lan horiek artistikoak, literarioak zein zientifikoak izan daitezke.

Lan bat jabari publikokoa izatera pasatzen da hari dagozkion eskubide patrimonialak desagertzen direnean. Normalean, egilea hil ondoren gertatzen da hori. Hortik aurrera, lan hori modu askean erabil daiteke, eskubide moralak errespetatuz gero.

Egile-eskubideen adibide gisa dugu SGAE (Sociedad General de Autores y Editores - Egile eta Argitaratzaileen Elkarte Orokorra). Erakunde honek bere bazkideen egile-eskubideak babesten ditu. Bazkide horiek artistak eta kulturaren arloko enpresariak izan daitezke. 1899ko ekainaren 16an sortu zen.

EDI (Datuen Elkartruke Elektronikoa)

EDI siglak ingelesezko Electronic Data Interchange terminotik datoz, eta euskaraz Datuen Elkartruke Elektronikoa (DEE) da. Sistema honen bidez, enpresek modu seguruan egin ditzakete transakzioak beren artean, bide elektronikoa erabiliz. Orokorrean, dokumentu elektronikoak eta negozio-datuak elkartrukatzen dituzte.

Sistema informatiko batetik bestera eta solaskide baten edo batzuen artean egin daiteke. Modu honetan, pertsonen arteko harreman zuzenak ez dira beharrezkoak. Zerbitzu informatiko itxia eta mantentze-lan garestikoa da. Horregatik, orain, Internet bidez egiteko proposamen berri batzuk sortzen hasi dira.

Ezine (Aldizkari Elektronikoa)

Ezineak posta elektronikoz banatzen diren aldizkari digital mota batzuk dira; electronic eta magazine hitzen kontrakzioa da 'ezine'. Ezineak formatu elektronikoan egoten dira, eta aldizkari digitalak, aldiz, web-formatuan; hala eta guztiz ere, nahasmen handia dago bi kontzeptuen artean, eta mugak ez daude argi. Gainera, webzineak ere badaude, hau da, webeko magazineak.

Ezine batzuk doakoak dira; beste batzuk jasotzeko Visa zenbakia eskatzen dute (hauek gutxiengoak dira), baina edozein ezine lortzeko harpidetza beharrezkoa da. Aldizkakotasun desberdina dute ezine batetik bestera.

Ezineen jatorria fanzineetan dago. Fanzineek 1960-70eko hamarkadetan indar handia izan zuten, eta azken urteotan garatu den Interneti esker, horien maketazioa eta banaketa asko erraztu da. Horrela sortu dira fanzine elektronikoak deituriko ezineak. Adibide gisa, honako ezine hauek aipa daitezke: y sin embargo (gaztelaniaz), blanket (ingelesez).