Lenin eta 1929ko Krisia: Historia Laburra

SESBren ERAKETA

Botere iraultzailearen antolaketa Boltxebikeen erabakia sovietak biltzea eta bozketa bitartez altxamendua legeztatzea, lortu zuten. Ondorioz sovietak eta gobernuak bat egin. Lenin izendatua lendakari, erabakiak, Urriko Dekretuak:-Lehen Mundu gerrarekin amaitzea, horretarako lurraldeak eman behar. -Estatuak lurren jabetzarekin egiten zen kalte ordainak ordaindu gabe, jabetza pribatua eta salerosketa debekatu eta lurra lantzen zuenari eskaintzen. -Lenineri laguntzeko Kontseilu bat aukeratu, bertan boltxebikeak soilik. Behin betiko estatu kolpea -Azaroaren amaieran iraultzaren azken ekintza. -Boltxebikeak Petrogrado kontrolpean zuten, Errusiako hainbat lurralde ez. -Azaroaren amaieran Duma berritzeko hauteskundeak egin eta sozialistak irabazi zituzten. -Duma berriak Leninen idatzitako Urriko Dekretuak ez zuen onartu eta Kontseiluaren aurka ipini zen.-Gatazka hau indarkeriarekin konpondu, Kontseiluak erabaki zuen estatu golpea ematea, eta Kontseilu botere guztia eskuratu eta diktadura bat ezarri, sistema demokratikoa baztertuta.

1929KO KRISIAREN SINTOMAK

Estatu Batuetan eta Europan krisia gertatutako zela adierazten zuten ezaugarri batzuk zeuden. -Susperraldia egonta ere, langabeziak ez zuen behera egiten, gora baizik.-Nekazaritzarako eta industriako prezioen arteko desoreka.-Nekazaritzan eta industrian gainprodukzioa gertatzen hasi zen, soberakinak gero eta gehiagokoak ziren.-Ikatzaren produkzioan beherakada egon zen, ehungintza sektorea bezala. -Merkatuan kapital ugaria zegoen eta kapital hori kontsumorako izateaz gain, espekulaziorako erabiltzen hasi zen. Bereziki burtsan, akzioen salerosketa izugarri handituz.

1830EKO GARAIPENAK.

1820koak baino aldaketa handiagoak ekarri zituen, mugimendu hiritarra izan zen eta garaiko krisi ekonomikoak piztu zituen, oraingoan nekazariak borrokatik kanpo geratuz. Mugimendu iraultzaileen hedapena: Mugimendua Frantzian hasi zen, Karlos X. Erregimen Zaharrera itzultzen saiatu zen, eta altxamenduak bere abdikazioa ekarri zuen eta Orleansko Luisen erregetza baita ere. Honek erregimen konstituzional moderatua ezarri zuen sufragio zentsitarioan oinarrituz eta burgesiak zuzenduz, eta Frantziako absolutismoa desagertuz. Mugimendua, Belgika, Polonia, Italia…-ra hedatu zen, Erresuma Batuan parlamentuko ordezkariak aukeratzeko eskubidea zuten pertsona kopurua bikoiztu zen eta Portugalen gerra zibila piztu zen. Altxamenduen ondorioak: Europako potentziak bi blokeetan banatu ziren, liberalak (Erresuma Batua eta Frantzia) eta absolutistak (Errusia, Prusia eta Austria). Honela, bloke bakoitza herrialde batzuei laguntza eskaintzen hasiko dira, liberalak Espainia eta Frantzian liberalen garaipena ekarriko du, eta absolutistek, Italia eta Polonian liberalistak zapalduko dituzte.