Latineko Esamoldeak eta Erromatar Antzerkia: Analisi Gramatikala eta SEO

Latineko Esamoldeak eta Erromatar Antzerkiaren Azterketa

Latineko Esamolde Ohikoenak

Hona hemen latinezko esamolde batzuen definizioak eta adibideak:

• A priori: A priori, proiektua ondo planifikatuta dagoela dirudi.
• A posteriori: A posteriori, erabakia okerra izan zela frogatu zen.
• Ab illo tempore: Ab illo tempore, herri hartan ohitura bera mantendu da.
• Ad kalendas graecas: Zure promesa hori ad kalendas graecas beteko duzu (inoiz ez).
• Agenda: Eguneko agenda bete-betea dut gaur.
• Alea iacta est: Alea iacta est, erabakia hartu dugu jada.
• Alma mater: Nire alma mater Bilboko Unibertsitatea izan da.
• Animus in consulendo liber: Animus in consulendo liber izan behar dugu bileran.
• Ante meridiem (a.m.): Goizeko bederatzietan, 9:00 a.m., hasiko da saioa.
• Captatio benevolentiae: Hitzaldia captatio benevolentiae batekin hasi zuen entzuleak bereganatzeko.
• Casus belli: Erasoa casus belli gisa hartu zuten estatu guztiek.
• Confer (cf.): Confer aurreko txostenean aipatutako datuekin.
• Contradictio in terminis: “Zirkulu karratua” contradictio in terminis da.
• Corrigenda: Txostenaren amaieran corrigenda batzuk ageri dira.
• Cum laude: Masterra cum laude amaitu zuen.
• Curriculum vitae: Bidali zure curriculum vitae gaur bertan.
• Déficit / superavit: Aurrekontuak aurten déficit txiki bat erakusten du, ez superavit.
• Desideratum: Bake iraunkorra gizateriaren desideratum nagusietako bat da.
• Do ut des: Negoziazioan do ut des printzipioa jarraitu zuten alde biek.
• In albis: Galderari erantzuteko unean, in albis geratu zen guztiz.

Erromatar Antzerkiaren Sorrera eta Garapena

Antzerkiaren Hastapenak

Erromatar antzerkilaritza K.a. 240. urtean sortu zen, Livio Andronicok grezieratik itzulitako tragedia bat Ludi Romani jokoetan aurkeztu zuenean. Hasieran, antzerkia herri-jaietan oinarritzen zen, eta formarik zaharrenak Carmina Fescennia, Farsa Atellana eta Satura ziren: bat-bateko emanaldiak, maskaradunak eta eguneroko bizitzan oinarrituak.

Greziar Ereduaren Eragina

Geroago, erromatarrek Grezia Handiko kultura ezagutu zutenean, greziar antzerkia hartu zuten eredutzat, eta hortik sortu ziren tragedia eta komedia palliata motak. Antzerkia elkarrizketen bidez istorioak antzeztean oinarritu zen, eta egile nagusiak Plauto eta Terentzio izan ziren.

Plauto: Komediaren Maisua

T. Maccius Plautus K.a. 254an jaio eta K.a. 184an hil zen; bere antzezlan guztiak fabula palliata motakoak dira, Menandro greziar idazlearen eraginez. Sortze-imitazioa eta contaminatio erabili zituen, eta bere pertsonaiak herrikoiak ziren. Bere lan ezagunenak dira Miles Gloriosus, Aulularia eta Mostellaria.

Terentzio: Moralitatea eta Dotorezia

P. Terentius Afer, jatorriz bereberra, esklabo izatetik askatu eta heziketa bikaina jaso zuen. Sei fabula palliata idatzi zituen, besteak beste Andria, Hecyra, Eunuchus eta Phormio. Greziar komedia berriko eredua jarraitu zuen eta contaminatio erabili zuen. Plautoren komediek barrea bilatzen zuten; Terentziorenetan, ordea, irakaspen morala zen nagusi.

Miles Gloriosus Azterketa Laburra

Miles Gloriosus Plautok K.a. II. mendean idatzitako komedia latindarra da, komedia palliata izeneko generoko lana, hau da, jatorrizko komedia grekoen egokitzapena. Obrak soldadu harro eta fanfarroi baten abenturak kontatzen ditu. Pertsonaia nagusiak dira Pirgopolinices, Palaestrio, Philocomasium, Pleusikles eta Periplectomenus.

Latineko Esamoldeen Erabilera Egunerokoan

Hona hemen aurreko esamolde batzuen adibide gehigarriak:

1. Ab illo tempore: Ab illo tempore, ez da ezer aldatu herri horretan.
2. Ad kalendas graecas: Proiektu hori ad kalendas graecas amaituko dute, inoiz ez baitute bukatuko.
3. Agenda: Bihar goizeko agenda lan-bileraz beteta daukat.
4. Alea iacta est: Alea iacta est, orain ezin dugu atzera egin.
5. Alma mater: Gure alma materrek hezkuntza bikaina eman zigun.
6. Animus in consulendo liber: Animus in consulendo liber izanda, erabakia justua izango da.
7. Ante meridiem (a.m.): Trena 7:45 a.m.-tan irtengo da geltokitik.
8. Captatio benevolentiae: Idazleak captatio benevolentiae bat erabili zuen irakurlea bereganatzeko.
9. Casus belli: Lurraldearen inbasioa izan zen gerra hasteko casus belli nagusia.
10. Confer (cf.): Confer aurreko kapituluan aipatutako datuekin.
11. Contradictio in terminis: “Isiltasun ozen” esapidea contradictio in terminis bat da.
12. Corrigenda: Liburuaren bigarren edizioan corrigenda batzuk gehitu zituzten.
13. Cum laude: Doktorego tesia cum laude kalifikazioarekin defendatu zuen.
14. Curriculum vitae: Lan eskaerarekin batera curriculum vitae eguneratua aurkeztu behar da.
15. Déficit / superavit: Aurrekontuak superavit nabarmena erakutsi du aurten.
16. Desideratum: Elikadura osasuntsua desiratutako desideratum sozial bihurtu da.
17. Do ut des: Merkataritza-harremana do ut des printzipioan oinarritzen zen.
18. In albis: Irakasleak galdera egin zuenean, ikasle guztiak in albis geratu ziren.
19. A priori: A priori, ez dut arazo handirik espero.
20. A posteriori: A posteriori, egiaztatu zen hipotesia okerra zela.