Landa exodoa

IMALTHUS: BIZTANLERIARI BURUZKO TEORIA

1. Testu identifikatu

Ondorengo testuaren egilea Thomas Robert Malthus (Britainia Handia, 1766-1834) izan zen. Liburua Londresen 1798. Urtean argitaratu zuen. Bere garaian, liburua arrakasta handi bat izan zuen bi arrazoiengatik. Alde batetik, industria iraultza Britania Handian hasita zegoen eta, beste aldetik, Frantziako zetozen berriak iraultzari buruz kezkagarriak ziren.

• Formaren arabera, gure testua saiakera bat da, hau da, prosazko idazlana,

Malthus-ek gai jakin bati buruzko hainbat gogoeta biltzen zituen.

• Gaiaren arabera, gure testu ekonomiaren arloan kokatuko dugu.

• Hartzailearen arabera. Testu publikoa da eta egilearen desioa informazioa

Hedatzea zen

• Gertaeraren gaiaren arabera. Aurrean daukagun testua lehen mailakoa iturria

da, egileak idatzi zuen testu gogoeta jatorrizkoa da.

2. Analisia prestatu

• Ideiak nagusiak.

“Biztanleria, [...] progresio geometrikoa”;

“Elikagaiak progresio aritmetikoan soilik”

• Bigarren mailakoak ideak.

“[...] biztanleria hazteko gaitasuna.
..”

• Gako-hitzak: biztanleria, gaitasuna, lurrak, elikagaiak.

• Autoreari buruzko informazioa. Thomas Robert Malthus (Britainia Handia eta

Irlandako Erresuma Batua, 1766-†1834). Ekonomialari ingelesa eta apaiz protestantea izan zen. Bereziki ezaguna da bere Populazio- printzipioari buruzko saiakera (1798) obragatik; bertan azaldu zuen malthusianismoa izeneko bere doktrina

3. Barruko analisia

Nabarmentzekoak dira progresio aritmetikoa eta geometrikoa ideia nagusiak. Liburuaren izenburuak biztanleria hitzan inportantzia jartzen du. Bere proposamena da garatzea zer gertatzen ari den biztanleriaren aldaketa eta nola elika daiteke honi elikagaiak soberan ez dagoenean. Malthus-ek bukaeran idazten du “nahikoa da zenbakiei buruzko oinarrizko ezagutza izatea” argi eta garbi ikus dezagun eragiketak zuzenak direla.

4. Interpretazioa

Egilearentzat adierazgarria zen desberdintasuna zegoen biztanleriaren eta elikagaien artean

haziera. Bata geometrikoa zen eta bestea aritmetikoa. Malthus-ek egin zituen eragiketak, eta hauek erakusten zuten desoreka progresioan zegoela.

5. Iruzkina idaztea

Kontuan hartu behar dugu garai hartan Britainia Handian ekonomiaren egoera hobera zihoala. Malthus-ek hori ikusten zuen baina biztanleriaren mugimendua, herritik edo landa eremuetatik hirietara egilearentzat kezkagarria zen. Horrez gain, elikagaien ekoizpena, bere ustez eskasa zen jaiotzen indizeak konparatzean. Industria Iraultzak ekartzen zuena ona zen(adibidez, lanabesak, berrikuntza teknikak, onura ekonomikoak, etekinak handitu). Baina egileak, bere hausnarketan sakontzean uste zuen ez zela nahikoa elikagaien progresio aritmetikoa zelako. Baita ere, esan dezakegu nahiz eta egoera ekonomiko ona zen.