Kreazionismoa eta fixismoa
Enviado por Chuletator online y clasificado en Otras materias
Escrito el en vasco con un tamaño de 2,55 KB
Kreazionismoa eta fixismoa
XIX mendearen hasiera arte, teoria fixistak eta kreazionistak (izaki bizidunak aldaezinak dira eta jainko bat banaka egin ditu) egon ziren indarrean.
K.A IV mendean, Aristoteles, hierarkia baten bidez antolatu zituen organismoak (gizakia mailarik altuenean kokatu).Linneo, fixismo eta kreazionismoaren aldekoa zen, gaur egun erabiltzen den bizidunen latinezko izendategia.George Cuvier fosilak aztertzen dituen zientziaren sortzaileetakoa eta paleontologiaren aita deitzen diote, gogo egin zuen teoria ebouluzionistaren aurka.
Eboluzionismoa eta teoria eboluzionistak:XVIII. Mendera arte, zientizalariak uste zuten bizidun-espezie guztiak banaka sortu zirela (kreazioa) eta finko eta aldaketarik gabe iraungo zutela betiko (fixismoa).Gero, denboran zehar aldatzen doaztela onartu zuten gehienek. Jean -Baptiste Lamarck (1744-1829):Frantses naturalista;Eboluzioari buruzko ideiak arrazoituta;1800 inguruan lamarckismoa zabaldu(organismo orok jatorri naturala du. Lehenengoa berez sortu, bestea eboluzionatu);Lan nagusia: Philosophie zoologique.
Ingurunearen arabera bizidunak aldatu (egokitu):erabilitako organoak garatu, besteak atrofiatu.Lamarek izakien eboluzioari buruz teoria arrazoituak babestu. Adibide asko eman zituen: jirafa (hasieran lepo txikia eta zuhaitzetara iristeko luzatu lepoa).Akats bat: Banakako ezaugarria ez da transmititzen.Dena dela, lamarckismoak eta beste teoria batzuk (Charles Darwin / 1859 espezieen jatorria)=pentsatu alfred R Wallace.Wallace galestarra XIX eta XX mende hasieran bizi.Darwinekin harremana teoria hobetzeko.Wallacen lana garratantzitsua: wallace lerro biogeografrikoa.Charles Darwin britaniar naturalista (1809-1852) izaki bizidunen eboluzioan azaldu.Teoria ontzat ematen da. Gazteetan 5 urteko bidaia→ fauna, flora eta geologia behatzen.Oinarriak: populazioetan bizi daitekeenak baino gehiago jaio, beraz, bizi irauteko lehia dago;Populazioek aldakortasun intraespezifikoa dute;Naturak aldakortasunean eragin (hautespen naturala edo egokiaren bizi iraupena).Eboluzioa: itsasoan molekula organikoak→bizidun zelulabakarrak→landare eta animaliak.