Kolonialismoaren Ondorioak eta Neokolonialismoa

Kolonialismoaren Ondorioak

Herrialde Berrietako Arazoak

Deskolonizatutako herrialdeek beste arazo batzuei aurre egin behar izan zieten, politiko eta ekonomikoei, hain zuzen ere. Herrialde berriek, haztean, pobretze ekonomiko egoeran zeuden, ezaugarri hauekin:

• Pertsona bakoitzeko errenta baxua: Lehen sektorea zen nagusi.
• Komunikazio-azpiegitura gutxi.
• Herrialde aberatsekiko merkataritza- eta teknologia-mendekotasuna.
• Ekonomia-hazkunde baxua.

Osasun- eta hezkuntza-egitura eskasia zen, eta ongizate-maila oso baxua zuten. Ezegonkortasun politikoa ere bazegoen; estatu berriek garaiko politika-eredu nagusiak kopiatzen saiatu ziren: demokrazia liberala eta diktadura komunista. Herrialde askotan diktadura militarrak ezarri zituzten. Barne-gatazkak zirela eta, herrialde asko hondatuta geratu ziren, eta heterogeneotasun handia zegoen (erlijio, kultura, etnia...), gatazka ugari sortuz.

Deskolonizazio-prozesuan ere mugen trazaduran desadostasun asko egon ziren, metropolien interesak gehiago hartu zirelako kontuan, herrialde berrien interesak baino.

Hirugarren Munduaren Sorrera

Azpigarapen ekonomiko eta pobreziako egoeran zeuden herrialde batzuek talde bat osatu zuten, Hirugarren Mundua izenekoa.

Ekonomia Bilakaera: Kolonialetik Independentziara

Herrialde berrien azpigarapen ekonomikoaren kausak menderapen kolonialeko garaikoak dira.

Lurralde kolonialetan ez zen garatu inolako barne-merkaturik. Horrez gain, herrialde horietako asko administrazio kolonialetik atera zirenean, ezegonkortasun politikoko egoeran geratu ziren.

Herrialde askotan gobernu ustelak izan zituzten jarraian, eta gobernu horiek aberastasun nazionalen jabe egin ziren beren onurako.

Azpigarapenaren Ezaugarriak

• Nekazaritzaren desartikulazioa: Ez da gai bertako biztanleriaren elikadura-beharrak asetzeko, esportaziora bideratuta baitago.
• Demografia-hazkunde handia.
• Zorpetzea: Merkataritza-defizitak konpentsatzeko eta inbertsio-beharrak asetzeko.
• Ekonomian eta gizartean izugarrizko aldeak izatea: Oso gutxiengo batek ia aberastasun guztia bereganatu du, eta gehiengoa pobreak dira.
• Hezkuntza-defizit larria: Ezinbesteko prestakuntza ez dutenez, lanaren produktibitatea oso baxua da.

Neokolonialismoa

Hirugarren Munduko herrialdeak mendekotasun ekonomiko egoeran daude. Lurralde batek independentzia politikoa lortu arren, ekonomia-arloan bere antzinako potentzia kolonizatzailearen mende egotea esan nahi du.

Hiru mekanismo nagusi daude:

• Finantza-mendekotasuna: Herrialde garatuek azpigaratuei maileguak emateko interesa dute.
• Teknologia-mendekotasuna: Atzerapen teknologikoa dutenez, garatuei erosi behar diete.
• Merkataritza-mendekotasuna: Merkataritza-defizit kroniko batean daude ia gehienak. Lehengaiak oso merke saltzen dituzte eta landutako produktuak eta teknologia oso garesti erosten dituzte; horren ondorioz, merkataritza-balantza beti da negatiboa.