Kohesio indarrak

Materia irudikatzen:

Nanometro 1 = 10-9 metro = 1000 pikometro = 10 Ånmström

Nanometro=10-9

Pikometro=10−12

Ånmström=10-10

Hutsa:

ingurune edo espazio batean materiarik ez egotea da hutsa, inoiz ez dago ezer hutsa beti gas molekulak egongo dira.

Gertaera fisikoen interpretazioa eta azalpena:

Gauzak zergatik gertatzen diren jakiteko, zientzialariek hipotesiak egin behar izaten dituzte, problemei erantzuten dieten behin-behieneko usteak baino ez dira hipotesi horiek. Hipotesiak esperimentuak eginez baieztatzen edo ezeztatzen dira.

Handitu, txikitu: behatu!

Materia aztertzeko eta zer jokabide duen deskribatzeko, behatu egin behar da lehenik, horretarako, behin eta berriz errepikatzen dira ikerketak, zer gertatzen den ulertzeko.

Dilatazioa eta kontrakzioa (uzkurdura): berotzean bolumen gehiago hartzen du eta handitu egiten da (dilatazioa). Hoztean, bolumen gutxiago hartzen du eta txikitu egiten da (kontrakzioa).

Hedatzea eta konprimitzea: aireak espazio guztia hartzeko joera du. Airea ontzi txikiago batera pasatzean, konprimitu egiten da, eta berriz handiago batera pasatzean, partikulen artean espazio gehiago egongo da, beraz hedatu egingo da.

Difusioa: gas bat airearekin nahastu eta ontziaren edo inguruaren bolumen osoa hartzen du.

Teoria zinetiko-molekularra:

• Materia guztia molekulaz osatuta dago.

• Substantzia bakoitzak molekula desberdinak ditu.

• Molekulak etengabe mugitzen dira.

• Molekulen artean kohesio-indarrak daude, hau da, molekulen arteko elkartze-indarrak.

• Gas-egoeran dauden substantzien molekulen artean espazio handia dago.

• Molekulen arteko espazioa hutsik dago, hau da, ez dago ezer.

• Molekulen abiadura tenperaturarekin erlazionatuta dago: bero dagoenean azkarrago eta hotz dagoenean, polikiago.

• Molekulak ez dira hauek esplikatzeko erabiltzen diren koloretako bolatxoak.

Agregazio-egoerak:

• Bose-einstein kondentsatua

• Solido

• Likido

• Gas

• Plasma

Fase-aldaketa: grafikoa konstante dagoenean.

Gasen presioa:

Presioa: molekulen arteko talkak (beraien artean edo pareten aurka).

Presio atmosferikoa: azalera unitate batean aireak zenbat pisu duen.