Kazetaritzaren Estiloa

Albistea

Gaurkotasuna eta interesa duen gertakari baten kontaketa laburra eta objektuboa da. Kazetariak ez du bere baloraziorik azaldu behar. Albistea da kazetaritzaren muina. Datuak elkarren segidan ematen dira, garrantzitsuenetik arruntenera. (6W). 3. pertsonan idatzi. Adjektibo gutxi (baloraziorik ez). Modalizatzailerik ez. Titulua/Leada/Gorputza.

Kronika

Gaurkotasuna eta interesa duen gertakari baten kontaketa da. Kazetariak gertakari horri buruz bere balorazioa egiten du. Mota askotako kronikak, edukiaren arabera: kirol, gizarte… Gaian aditua den kazetaria edo korrespontsalak egiten du kronika. 1 edo 3. pertsonan idatzi. Kronika-egilea ez da albistearen protagonista, ikusle eta jasotzailea baino. Balorazio subjektiboak erabil daitezke: modalizazioa, adjektiboak. Titulua/Leada/Gorputza.

Erreportajea

Nahiz eta gaurkotasun gorririk ez izan, gertakari edo gai interesgarri oso eta zabala da erreportajea. Albistea jorratzea eskatzen du; pertsonak eta haien iritziak, giroa, lekua… Baina kazetariak ezin du bere baloraziorik egin erreportajean. Erreportaje onak kazetariaren aldez aurreko lan serioa du seinale, hiztegiak, entziklopediak, internet… 3. pertsonan orohar. Hizkuntza-maila dotorea; dena dela, hizkuntza argia, zehatza eta ulergarria.

Editoriala

Egunkariko zuzendaria. Aktualitateko arazo bati buruzkoa. Egunkariaren ideologia. Argudioa (azalpena). Estilo librea baina jasoa. Sinatu gabe. 3. pertsonan. Librea. Bukaera iradokitzailea.

Iritzi-artikulua ·Artikulugile jakina, idazlea edota gaian espezialista ·Gai librea. ·Idazlearen iritzia·Argudioa (azalpena) ·Estilo librea baina jasoa ·Sinatua ·1. pertsonan ·Librea ·Hasiera eta bukaera iradokitzaileak.

Eskutitza ·Edonor ·Edozein eduki ·Librea baina: -Sinatua -1. pertsonan -Laburra · Egitura Librea

• Galdegaiaren legeak: ADITZAREN EZKERREKO (AURREKO) ATAL GISA: molde honetakoak dira galdegai-kasu gehien eta normalenak. -Osagai batzuk galdegai direnean, indartuta emateko ohitura badago: ·(t)xe atzizkia gehituz: Hauxe esan nion aitari. Hementxe gaude denok. ·izenordainak era indartuan emanez: Neuk egin ditut ondo ariketak. ADITZ-EKINTZA GISA: aditzak adierazten duen ekintza da nabarmendu naho dena. Aditz trinkoa: denean, aditz jokatuari aditz-partizipioa jartzen zaio aurretik. Ekarri dakar Aditz elkartua: denean, egin aditza sartzen da. Gaur joan egin naiz. ADITZAREN BAIETZ EDO EZETZ GISA: Aditzaren ezetza denean, ez ukapena bera da galdegaia. Menditik etorri gara. → Ez gara menditik etorri ·Aditzaren baiezkoa denean: Aditz trinkoa: denean, ba- eransten zaio. Ba dakit // Ba dator Aditz elkartua: denean, aditza perpausaren aurrean jartzen da. Hil zaigu etxeko katua. // Etxeko katua, hil zaigu.

-Hartu: tori, heldu-Borondatez: gogoz, asmoz -Ordainetan: truke, trukean-Berehala: segituan, azkar -Etekin: irabazi, emaitza-Zitaldu: gaiztotu, zakartu -Lortu: eskuratu, erdietsi-Benetan: egiaz, zinez -Hilketa: erailketa, heriotza-Goiz: garaiz, laster -Bermatu: ziurtatu, sendotu-Altzoan: magalean, mantalean -Hurbildu: gerturatu, inguratu-Musu: pa, pott -Deus: ezer, tutik-Berotu: haserretu, sumindu -Gomutatu: gogoratu, oroitu-Broma: txantxa, olga -Pasadizo: gertaera, bizipen-Pastela: tarta, opila -Errepaso: azterketa, birpasa-Laket: gogoko, atsegin -Bederen: behinik behin, behintzat-Edozein: edonor, nornahi -Aiurria: izaera, nortasuna-Debekatu: galarazi, eragotzi -Alafede: benetan, alajainkoa-Biziki: ikaragarri, guztiz -Aldapan: maldan, aldatzean-Txokoak: bazterrak, inguruak -Hegalera: ertzera, bazterrera-Itauna: galdera, galdea -Berariaz: nahita, apropos-Ihardespena: erantzuna, arrapostua -Endredatu: nahastu, aldrebestu-Ekidin:sahiestu, itzurtu -Eztenkatu: zirikatu, bultzatu-Hedakuntza: zabalkuntza, hedaketa -Ostera: ordea, aldiz-Bilakatu: bihurtu, aldatu -Gaitz: zail, nekagarri-Lonja: etxabe, azpi -Latz: gogor, neketsu-Bien bitartean: bitartean, anartean -Ahitu: amaitu, bukatu-Hondagarria: suntsigarria, kaltegarria -Garaia: aroa, unea-Pagotxa: zortea, adurra -Betebehar: eginbehar, zeregin-Bete: osatu, burutu -Amarrua: trikimailua, azpikeria-Udagoiena: udazkena, larrazkena -Arrastoa: aztarna, oinatza-Lausotu: lainotu, lanbrotu -Klabe: giltza, gako-Ekinbide: ekimen, iniziatiba -Menderik mende: belaunaldiz belaunaldi, gizaldiz gizaldi