Jolas psikomotorea

1.Gaia. 1.Sarrera:

-Hezkuntzak oin. Konp. Eskaini haurrak modu integratuan Gizarteratzeko. -Umearen garap.
Psiko-ebolutiboaren esparruak aztertu, ikuspegi Globala izan t gara integr. Bermatzeko.

2.Haurraren Psikologia-eta eboluzio-garapenaren oinarrizko ezaugarriak: -

Hezk.Proz. Guztiek umeen garap.-prozesuekin lotura. -Haurraren ezaug. Psiko-ebolutiboen Ikuspegi globala izateak, esparru kog., mot., afekt. T sozial, hezkuntza Interbentzio eraginkorra ahalbidetu. -Umeen ezaug. Psiko-ebolutiboak Ezagutzeko alderdiak aztertu. Garapenaren unea, premiak edo beharrak, Estimulazio eta arazo posibleak. Horretarako aztertu:

2.1.Garapena, heldutasuna eta ikaskuntza:

Garap.: bizitzako aldaketen multzoa. Hizkuntzarekin, arretarekin eta Memoriarekin loturiko gait. Martxan jarri. Ezaug:-Aldaketa etengabe ordenatua. –Integratzailea, aldaketak elkarren menpe. –Inguruko fakt. Eta fakt. Genetikoek Eragina. –Heldutasunaren eta ikaskuntzaren menpekoa. –Bakoitzak ezaug. Propioak. –Garap. Maila altua=gaitasunen ugaritasuna (batzen, buruketak…). –Espezializaziorantz jo. -Faktoreak: -Kanpokoak: elikadura, ohitura Sozialak, familia, estimuluak… -Barnekoak: nerbio-sistemaren heldutasuna, Berezko gaitasunak,segurtasuna, Autoestimua, ikasteko grina…

Motibazioa: Kanpokoa edo barnekoa. Heldutasuna: Norbanakoak bizitzako eboluzioan izandako aldaketak (biologiko eta fisikoak, Nerbio sistemaren baitan). Ikaskuntza: Norbanakoak inguruarekin duen elkarreragineko prozesua, jokabidea etengabe aldarazten Duena. Kulturaren eta gizartearen ezagupen, balore eta gaitasun berriak Barneratu.

2.2.Garap. Teoriak:

Berdinen arteko desberdintasunak herentziagatik (genetika)eta inguruagatik sortu. Teoria kontrajarriak:-Innatistak /genetistak: kanpoko ingurunea baztertu eta Heldutasunean eta genetikan oinarritu. –Anbientalistak/soziokulturalak: Inguruak giza garap. Eragiten duela defendatu.-Interakzionistak: biak Batzen dituena, inguruaren eta genetikaren elkarreragina. Psikologian eta hezkuntzan: Konstruktibismoa. Pentsaera Konduktistaren (estimulu-erantzuna) eta innatistaren (umearen barnean zerbait Aurreikusita dago) aurkakoa.

2.2.1.Piaget (konstrukt. Kognitibista):

Ikaskuntza eraikuntza aktiboa eta bakarkako Jarduera da. -Informazio eraikuntza egokia eskaini, barneko eraikuntza aktib. Bultzatuz. -Aurretiazko ezaguerak edo eskemak berreraiki. -Prozesu anitzen Bidez, aurrekoa berriaren loturak eginez eman.

2.2.2.Vygotski (konstrukt. Soziala):

Ikaskun. Testuinguru sozialaren elkarrekintzarekin bat eginda. –Giza elkarreragina garapenaren motorea. Inguruaren eraginari eta hizkuntzaren Agerpenari garrantzia. -Hiru garap. Mota:1.Erreala: norbanakoak lortutako garap. Maila, bera bakarrik egiteko gai Dena. 2.Potentziala: oraindik eskuratu ez duena. Momentuz bera bakarrik egiteko Gai ez dena. 3.Garap. Hurbileko zonaldea: aurreko bien arteko distantzia. Bera Bakarrik egiteko gai ez dena, baina laguntzarekin bai.

3.Haurren ald. Kogn., mot. Eta afekt-sozialak: 3.1.Garap. Kognitiboa:

Piageten garapen kognitiboaren 4 estadioak.1. Sentitze-mugitzeko adimena (0-2 urte): -Mugimenduaren, hautemateen eta Ingurunearen inguruko ekintzen bidezkoa.- Objektuen Iraunkortasun-nozioaz konturatu; eskemak formalizatu.2. Adimen eragile-aurrekoa (2-7 urte):-Hizkuntza-adimena, Buru-eskema, buru-irudikapen eta kontzeptu-sisteman oinarritu.-Egoerak imitazioaren, jolas sinbolikoaren zein marrazkien bidez gauzatu.- Hizkuntzaz jabetzen denez, ekintza-posibleen ondorioak pentsatzeko gai.3. Adimen eragile-konkretua (7-12 urte):-Egozentrismoa alboratu eta Atzera bueltatzeko aukera (itzulgarritasuna).-Pentsamendu objektiboagoa; Modu logikoan arrazoitu.-Eragiketa konkretuak egin; Objektu konkretuen gainean.-Emaitzak aurreikusteko Gaitasuna.-Sailkapenak, ezagupen Zientifikoak eta hipotesiak, ondorioak…burutzeko gaitasuna.-Animismoa, subjektibismoa alboratzen.-3 operazio kognitibo logiko egin.Kontserbazioa: gauza biren arteko lotura ulertu. Motak: antzekotasunak/desberdintasunak. Harremanak: desberdintasunen araberako Sailkapenak.4.Adimen eragile-formala (12 +):-Pentsamendua eta Arrazoimena mailarik gorenean.-Pentsamendu formala edo Deduktiboa garatu.-Gauza errealei zein irrealei Buruzko hipotesiak egin eta arrazoitu.

3.2.Garap. Mot.:

Garap. Psikomotorearen etapak (Paul Osterrieth): 1.Fasea: 0-15hil. 2.Fasea: 1-3 urte. 3.Fasea: 3-6 urte. 4-fasea:6-9urte. Naturaltasun motorra desagertu. Zehaztasuna. 5.Fasea: 9-12 urte. Psikomotrizitatearen kontrola areagotu. Gorputz-eskema hedatuta.

3.3.Garap. Afektibo soziala:

Eskolak, eskola-kideek, lagunek…garrantzia hartu. Umea Gizarteko izakia da. Etapak: 1.Etapa:bakarkako jarduera.2.Etapa: jolas Paraleloak (besteekin ere). 3.Etapa: elkartze-jolasak. 4.Etapa: laguntza eta Kolaborazio fasea: -6-7urterekin hasi. -Lankidetza eta arauak Onartu.-8urterekin familia albo batera, berdinen arteko menpekotasuna. 10 urterekin sexu bakarreko lagun taldeak hasi. 11-12rekin interes sexualak tarteko, talde mistoak hasi. Momentu honetan euren Bizitza afektiboa nahiko lasaia. Berdinekin eta nagusiekin izandako harremanen Bidez zera lortu:-Euren burua eta besteak ezagutzea. -Bulkadak kontrolatzea. -Elkarbizitza Arauak eta sistemak ezagutzea. -Arlo pertsonalean umeak bere nortasuna bilatu, Berdinen taldean zein helduekin. Honek autoestimua eta autoebaluazioa Eraikitzeko balio. -Talde harremanak garrantzitsuak, talde-arauak ikasi eta Onartzeko.

4.Hezkun.-eta Irakaste-prozesuaren garapenean duten eragina:

Haurren garapenerako, eboluziorako Eta aldaketetarako baldintzak: 1.Umeak Heldutasun maila bat (motore eta kognitiboa) bareganatuta izatea. 2.Interakzioak haurra dagoen Puntutik hastea. Ikaskuntza etengabeko ekintza.3.Motibatuta egotea.

4.1.Hezkun. Prozesuan Ematen diren inplik.:

Mugimen gaitas. Etaespazio denbora garatu beharra. -Errealitatearen behaketa bultzatu. -Pentsamendu hausnartzailea eta kritikoa Landu. -Ikasleen iritziak eta ideia sortzaileak sustatu. -Harreman pertsonalak Landu (jolas, elkarrizketa eta lan kooperatiboen bidez). –Oin. Konp. Etengabe Eta koherentziaz jasotzea bultzatu. Hezkuntzaren Esku-hartzearen oinarrizko printzipioak: -1.Jarduera edo ekintza aproposak Proposatu:-Hezitzailearen lana etapa Bakoitzaren ezaugarriak garatzea denez esperientzia egokiak eskaini. -Asimilazio Eta finkapenaren artean oreka lortu, hortaz ikasleen aurre ezagupenak Ezagutu.-Informazioa gehiegizkoa bada Urduritasuna eta frustrazioa sortu eta garapenak poliki aurreratu; informazio Berriak pixkanaka barneratzen dira eta hauen finkapena ezin da derrigortu. 2.Garapen Hurbileko eremua:- Ikaslearen gaitasunen baino pixkatxo bat gorago. -Eremu Berri horren hurbiltasunak berezko motibazioa bultzatu.-Taldearen eztabaidetarako giro eta egoera Aproposa egon behar. 3.Hezkuntza-ikaskuntza aktiboa: -Ikasleen jardueretatik Atera behar da soluzioa edo erantzuna. 4.Gaitasunak bereganatzea: -Zenbatu, Sailkatu, hitzak deszifratu, objektuak eraiki eta erabili…

4.2.Irakaste-ikaste prozesuan ematen diren inplik.:

4.2.1.Aspek. Kogn

Plano kognitiboan, Ekintza hezitzailearen helburua autonomia moral, sozial eta intelektual maila Gorena bultzatzea, eta ekintzak eta beraien antolamendua barneratzeko gaitasunak Bultzatzea irudikapenari eta hizkuntzari esker. Hezitzailearen Zeregina, ikaslearen maila ezagutuz eta horietatik abiatuz, esperientziak Erabiliz (ezagutzen transmisio hutsean geratu gabe) gaitasun maila berriak Suspertzea.

4.2.2.Aspek. Sozial eta Afekt.:

Eskolan, ikasleen baitan, erlazio sozial ugariak: irakasle-ikasle, Ikasle-ikasle, familia-ikasle… Sozializazioan eta indibidualizazioan ere Heziketak parte hartzen du: - Harreman afektiboetan- Gizarte mailako egoeretan parte hartzeko Gaitasunetan- Trebetasun sozialak Lantzerakoan - Rol sexualak bereganatzerakoan- Identitate propioa eta autokontzeptua garatzerakoan.

4.2.3.Mugi. Aspek

Irakaslearen lana: Ikaslea, dituen aukera motore, adierazpen-aukera eta aukera ludikoen jabe Izatea, eta gorputzaren kontzientzia eta bere zaintza eta garapen orekatua Sustatzea.

5.Ond. 6.Bibl

236/2015 DEKRETUA, abenduaren 22koa, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma zehaztu eta EAEn Ezartzen duena. -Palacios, J., Marchesi, A. Y Coll, C. (2004). Desarrollo psicológico y educación. 1 Psicología Evolutiva. Madrid: Alianza Psicología. -Piaget, J.(1991). Psicología y Pedagogía. Barcelona: Ariel.-Vigotsky, L.S.(1979). El desarrollo de los procesos psicológicos superiores. Barcelona: Crítica.