Jarduera Fisikoarekin Lotutako Osasun Arazoak

A. Giharreria Sistemari Dagokionez

Karranpak (Kalanbreak)

Kausak:

• Gatzen galera
• Hotza
• Teknika-akatsak
• Egoera fisiko kaxkarra

Hartu beharreko neurriak:

Prebentiboak:

• Beroketaren printzipioak bete
• Edari isotonikoak edan (hidratazioa)
• Zapatila egokiak erabili

Espezifikoak:

• Gelditu
• Luzatu
• Beroa aplikatu

Kontrakturak

Gihar baten edo talde baten borondatezkoa ez den uzkurdura iraunkorra da. Oso mingarria izaten da mugitzean eta ukitzean.

Motak:

• Nekeak jota: Gainestiramendu edo esfortzu intentsuegiaren ondorioz.
• Radikulitis: Nerbio-erroa minduta dagoelako giharreriari eragiten diona.

Kausak:

• Nekea eta gainesfortzua
• Giharren barruko alterazio kimikoa edo metabolikoa

Asaldurak entrenamenduaren ostean agertu ohi dira.

Neurri prebentiboak:

Karranpetan aipatutakoen antzekoak.

Neurri espezifikoak:

• Hotza (momentuan)
• Hiru eguneko atsedena
• Beroa eta masajea

Gihar Apurketak

Motak:

1. Elongazioa (distentsioa)
2. Apurketa arrunta
3. Apurketa totala

Gihar-istripu larria da: bat-bateko min handiz agertzen da ("harrikada" sentipena), eta ezintasuna eta erortzeko arriskua ekar ditzake.

Elongazioa dagoenean, mugimenduan jarraitu ahal da, eta atsedenean ez dago minik, ezta ekimosirik ere (ubeldura/gorritasuna).

Neurri prebentiboak:

Karranpetan aipatutako neurriak kontuan hartu.

Neurri espezifikoak:

• Hasieran: Hotza! + Analgesikoa, antiinflamatorioa.
• Gero: Beroa + Atsedena + Masajea.

Tendinitisa

• Kirol errekeratiboan lesiorik ohikoena da.
• Zurda baten inflamazioa da, hezurrarekin duen txertatze-puntuan.

Kausak:

• Esfortzu bortitz baten ondorioz
• Esfortzu desegoki txiki bat behin eta berriz errepikatzearen ondorioz
• Oinetako oso desegokiak erabiltzea
• Entrenamenduaren karga-igoera desegokiak

Sintomak:

• Min akutuak
• Mugimendua bere zabaltasun osoan egiteko ezintasuna

Neurri prebentiboak:

• Teknika egokiak (higiene posturala)
• Beroketa progresiboa
• Gainesfortzuekin kontuz ibili

Neurri espezifikoak:

• Atsedena
• Beroa

B. Bihotz-Arnasketa Sistemari Dagokionez

Hipertentsioa

• Ez du sintomarik, horregatik "hiltzaile isila" deitzen zaio.
• Bihotzari, odol-jarioa mantentzeko, indar gehiago egiteko eskatzen zaio. Hori gainesfortzu bat da sistema kardiobaskular osoarentzat.

Presio Arterialaren Balioak:

• Presio sistoliko normala: 120 mmHg baino gutxiago
• Presio diastoliko normala: 80 mmHg baino gutxiago
• Hipertentsio arina: 90 mmHg (diastolikoa) - 140 mmHg (sistolikoa)

Zergatiak:

• Herentzia
• Gainpisua
• Bizi-estilo kaxkarrak: tabakoa, alkohola, estresa, elikadura kaxkarra

Ekintza prebentiboak:

• Sodio-kontsumoa murriztea
• Pisuaren kontrola
• Alkoholaren eta tabakoaren kontsumoa murriztea
• Potasioa, kaltzioa eta magnesioa duten elikagaiak jatea: barazkiak, frutak
• Ariketa fisikoa eta erlaxazio-teknikak erabiltzea